Liên tục có con, mang bệnh hiểm nghèo hay một lư do nào đó tương tự..., nhiều bị can, bị cáo đă được cho hoăn thi hành án phạt tù. Tuy nhiên, cũng chính từ quy định nhân đạo này của pháp luật mà nhiều đối tượng đă lợi dụng làm tṛ để "thoát" ṿng lao lư.
 |
| Để việc hoăn thi hành án phạt tù không bị lạm dụng, các cơ quan tố tụng khi xét hoăn cần cẩn trọng, nghiêm túc. Ảnh minh họa |
Những "chiêu độc" hoăn thi hành án
Công an huyện An Dương, TP Hải Pḥng mới phá một tụ điểm ma túy do hai đối tượng cộm cán cầm đầu là Nguyễn Thị Thúy, 31 tuổi, ở số 42/19 đường Chùa Hàng, phường Dư Hàng Kênh, quận Lê Chân và Trần Thị Bé, 39 tuổi, ở số 122, tổ 6, khu An Trang, xă An Đồng, huyện An Dương, Hải Pḥng.
Trần Thị Bé không phải là kẻ xa lạ với các cơ quan tố tụng thành phố này, bởi Bé có 3 tiền án. Lần đầu là năm 1993, Bé phạm tội chứa chấp sử dụng ma túy, bị TAND quận Lê Chân xử 6 tháng tù giam, nhưng do nuôi con dưới 36 tháng tuổi, Bé được hoăn thi hành án. Tuy nhiên, trong thời gian được hoăn, Trần Thị Bé tiếp tục có thai và hoạt động mua bán trái phép ma túy. TAND quận Lê Chân tuyên phạt 18 tháng tù giam, nhưng mới thi hành án được 5 tháng, cơ quan pháp luật buộc phải lần thứ hai ra quyết định hoăn, để Trần Thị Bé đi đẻ và nuôi con nhỏ.
Đến năm 1997, Trần Thị Bé phải đi thi hành bản án phạt tù c̣n đang nợ. Tuy nhiên, vừa ra tù Bé lại tiếp tục ngựa quen đường cũ và bị phạt 11 năm tù giam. Măn hạn tù, Bé trở về địa phương và tiếp tục hành nghề gieo rắc cái chết trắng và bị bắt mới đây, nhưng lần này Bé không thể "hoăn" THA được nữa v́ có lẽ không kịp... mang bầu.
Năm ngoái, một vụ việc cũng bị Công an Bến Tre bóc trần, đó là vụ bị cáo Lê Thị Cước (ở xă Giao Thạnh, Thạnh Phú, Bến Tre) bị TAND tỉnh phạt 4 năm tù về tội tổ chức đánh bạc. Bản án có hiệu lực năm 2003. Tuy nhiên, sau đó bà Cước đă xuất tŕnh giấy chứng sinh đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi nên được hoăn thi hành án. Sau đó, tiếp tục tháng 8/2005, bà Cước lại nộp phiếu siêu âm mang thai 26 tuần. Thấy nghi ngờ, Công an tỉnh Bến Tre đă kiểm tra và xác định, cả 2 giấy trên đều giả.
Một vụ án khác vừa xảy ra mới đây cũng khiến dư luận hoài nghi về chuyện cho hoăn thi hành án phạt tù. Đó là vụ C45 triệt phá băng nhóm xă hội đen ở Hưng Yên do Phạm Khắc Tú (tức Tú "khỉ", sinh năm 1975 ở Khoái Châu, Hưng Yên) cầm đầu. Đây là băng nhóm tội phạm có tổ chức chuyên bảo kê, cho vay nặng lăi, tàng trữ vũ khí, cưỡng đoạt tài sản... đă làm mưa làm gió trong và ngoài địa bàn Hưng Yên khiến nhiều người nghe tên đă "nổi da gà".
Tú "khỉ" bị bắt nhưng điều gây khó hiểu là đối tượng này từng phải chịu mức án 9 tháng tù giam v́ dính líu đến cờ bạc, nhưng lại được hoăn THA trong khi vẫn hoàn toàn khỏe mạnh. Chính trong thời gian hoăn này, Tú "khỉ" và đàn em đă thực hiện hàng loạt hoạt động phạm pháp.
Phải giám sát chặt
Khoản 1 Điều 61 BLHS 1999 quy định các trường hợp được hoăn chấp hành h́nh phạt tù, đó là: bị bệnh nặng được hoăn cho đến khi sức khỏe được hồi phục; phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, th́ được hoăn cho đến khi con đủ 36 tháng tuổi; là người lao động duy nhất trong gia đ́nh, nếu phải chấp hành h́nh phạt tù th́ gia đ́nh sẽ gặp khó khăn đặc biệt, được hoăn đến một năm, trừ trường hợp người đó bị kết án về các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội khác là tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng; bị kết án về tội ít nghiêm trọng, do nhu cầu công vụ, th́ được hoăn đến một năm... và để hướng dẫn thực hiện, Hội đồng thẩm phán TANDTC cũng đă có Nghị quyết 01.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc cho hoăn diễn ra khá linh hoạt, không thống nhất, cùng một tính chất vụ việc nhưng có thể nơi này cho hoăn, nơi khác lại không. Đó là chưa kể nhiều vụ cho hoăn rồi, cơ quan tố tụng mới tá hỏa khi phát hiện ra những chứng cứ để hoăn (ví dụ giấy khám mang thai, chứng nhận bị bệnh hiểm nghèo, là lao động duy nhất trong gia đ́nh..) là giấy tờ giả. Nhiều cơ quan tố tụng, v́ tâm lư nể nang, e ngại mà cho hoăn thi hành án khi thấy bị can, bị cáo quá già yếu, đơn giản v́ sợ nếu bắt họ chấp hành phạt tù, họ sẽ "ra đi" ngay trong trại giam.
Để việc hoăn thi hành án phạt tù không bị lạm dụng, các cơ quan tố tụng khi xét hoăn cần cẩn trọng, nghiêm túc từ việc tiếp nhận hồ sơ đến việc kiểm tra thực tế (đối tượng có bệnh tật, ốm đau, có mang thai... thật hay không). Cần phát huy vai tṛ của Viện kiểm sát, của chính quyền địa phương cũng như lắng nghe dư luận khi những người được hoăn thi hành án có những biểu hiện bỏ trốn hay phạm tội mới để ngăn chặn kịp thời.
Đại biểu Quốc hội Vi Thị Hương (Điện Biên):
Quy định đối với tội phạm nữ nuôi con dưới 36 tháng tuổi, có thai dẫn đến rất nhiều phụ nữ vùng cao, dân tộc thiểu số là tội phạm mua, bán ma túy luôn mang thai và sinh con dưới 36 tháng tuổi để được miễn thi hành án. Có những trường hợp sinh 6-7 đứa con, cứ con được gần 3 tuổi lại bắt đầu mang thai. Điều này đă gây bức xúc trong nhân dân.
|
B́nh An