Sinh vào những năm 1950, những "ngôi chùa" của thương mại thời hiện đại là biểu tượng của văn hóa tiêu dùng Mỹ - nhưng nhiều trung tâm siêu thị đang chết dần. Jonathan Glancey nhận xét.
Vào năm 1977, George A Romero đă chọn để quay phim tŕnh tự của Dawn of the Death, bộ phim đ́nh đám zombie kinh dị của ông trong một trung tâm bỏ hoang. Thật kỳ lạ, phim của Romero có nhiều điểm chung với h́nh ảnh số lượng ngày càng tăng của các trung tâm bỏ rơi rải rác trên khắp nước Mỹ từ California đến New England. Có hơn một trăm các siêu thị bê tông và thép kếch xù vô hồn nằm dài bên cạnh đường cao tốc trên ŕa của vùng ngoại ô Mỹ xa xôi.
Suy giảm kinh tế ở một số khu vực - đặc biệt là giữa miền Tây nước Mỹ - do xu hướng tăng đối với mua sắm trực tuyến và các h́nh thức mới của trung tâm mua sắm đô thị đă đẩy tất cả các trung tâm mua sắm Mỹ vào suy thoái. Nhiều trung tâm đang phát triển mạnh, và được cải tạo và mở rộng, nhưng "trung tâm ma" đang nhanh chóng trở thành "thị trấn ma" của thế kỷ 21.
Sinh ra tại Vienna vào năm 1903, Gruen là một nhà chủ nghĩa xă hội, người được đào tạo như một kiến trúc sư ở thành phố quê hương của ḿnh trước khi từ bỏ nó tới New York tại thời điểm Áo sáp nhập của Đức Quốc xă năm 1938, Gruen đă thiết kế trung tâm mua sắm kèm theo đầy đủ đầu tiên trên thế giới , Trung tâm Southdale trong Edina, Minnesota. Mở cửa vào năm 1956, năm đầu tiên Elvis đă đột nhập vào các bảng xếp hạng, với Heartbreak Hotel, Norma Jean Mortenson đổi tên Marilyn Monroe, IBM đă phát minh ra ổ đĩa cứng, và Fidel Castro và Che Guevara đă hạ cánh tại Cuba.
Trung tâm mua sắm đă trở thành một nơi để đi chơi cũng như mua sắm, một phần trung tâm của nền văn hóa Mỹ đương đại và một mô h́nh cho nhiều phần c̣n lại của một thế giới quan tâm đến việc mô phỏng một cách sống của người Mỹ.
Vào giữa những năm 1990, trung tâm thương mại Mỹ đă được xây dựng với tốc độ 140 cái một năm. Năm 2007, năm đầu tiên trong một nửa thế kỷ mà không có trung tâm thương mại mới nào được xây dựng ở Mỹ nữa: suy thoái kinh tế đă cắn sâu vào nền kinh tế Mỹ. Bây giờ, trung tâm bắt đầu đóng cửa, mặc dù một số đă trở thành phổ biến v́ lư do khác hơn so với những nền kinh tế thuần túy.
Ngày nay, các trung tâm lớn nhất là ở các phần đất khác nhau của thế giới. Lớn nhất là New South China Mall, Đông Quan, bao phủ một diện tích sàn gấp hai mươi lần so với Thánh Phêrô ở Roma, và hơn gấp đôi so với King of Prussia Mall lớn nhất ở Mỹ ở Pennsylvania. Trong số mười trung tâm thương mại lớn nhất hàng đầu thế giới, có hai chiếc ... đáng ngạc nhiên lại ở Iran, trong khi ngay cả Bangladesh với GDP b́nh quân đầu người $1851/năm tự hào có một trung tâm mới lớn hơn nhiều so với "King of Prussia" của Pennsylvania (con số tương tự đối với Mỹ là $ 51,749/năm theo Ngân hàng Thế giới).
Quá nhiều và chẳng bao lâu cũng giống như không ai biết làm thế nào để sử dụng các ngôi đền Ai Cập cổ đại ngày hôm nay, trung tâm mua sắm sẽ trở thành công cụ của khảo cổ học và văn hóa dân gian.
VietSN © Sưu Tập