Trung Quốc ngày càng có những hành động ngang ngược nhằm biến Biển Đông thành ao nhà của chúng. Lợi dụng trong lúc Mỹ đang có nhiều vấn đề trong nước cũng như thế giới, Trung Quốc đă công khai xây dựng trái phép đảo nhân tạo và căn cứ quân sự trên các đảo này. Ngoại trưởng Rex Tillerson đă lên tiếng cảnh cáo những người đồng cấp Trung Quốc rằng chính sách đối ngoại nước họ sẽ gây ra xung đột ở khu vực Thái B́nh Dương.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson trong lần gặp với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị. Ảnh: AP
Theo tờ Washingtonexaminer, trước mặt các nhà lập pháp Mỹ ngày 14/6, phát biểu trong một phiên điều trần tiểu ban phân bổ ngân sách Hạ viện, Ngoại trưởng Tillerson tuyên bố: “Chúng tôi đă nói với họ, ‘các ông đang gây ra sự bất ổn trong khu vực Thái B́nh Dương sẽ đưa chúng ta vào một cuộc xung đột, xin đừng làm như vậy’.”
Trung Quốc hiện vẫn đang xây dựng trái phép các đảo nhân tạo trên Biển Đông, bổ sung các cơ sở hạ tầng quân sự trên các khu vực này, như một phần trong động thái khiêu khích nhằm khẳng định chủ quyền vùng nước có một trong những tuyến đường hàng hải tấp nập trên thế giới.
Ngoại trưởng Tillerson nhận định hành động phía Trung Quốc là một trong những vấn đề gây sức ép mối quan hệ Trung – Mỹ đang đạt đến “điểm uốn” có thể dẫn tới chiến tranh nếu như không được giải quyết một cách đúng đắn.
Không chỉ có vậy, một số nhà lập pháp thuộc Đảng Dân chủ và Cộng hóa lên tiếng bày tỏ lo lắng Trung Quốc đang gây ảnh hưởng tới những đồng minh truyền thống, bao gồm các quốc gia khu vực Thái B́nh Dương.
Tại Philippines, Tổng thống Rodrigo Duterte đă từng công khai nói về vấn đề “tách” khỏi Mỹ và “hợp lại” với Trung Quốc.
Trong khi đó, tân Tổng thống Hàn Quốc ra lệnh ngừng triển khai Hệ thống pḥng thủ tên lửa Mỹ THAAD vốn mục đích để đối phó với vũ khí hạt nhân từ Triều Tiên, trong bối cảnh Trung Quốc luôn lên tiếng phản đối việc lắp đặt hệ thống tên lửa này và áp đặt một loạt các biện pháp trả đũa về kinh tế để trừng phạt Hàn Quốc.
Khi được hỏi Mỹ làm thế nào để có thể tránh rơi vào một chính sách đối ngoại có tên gọi “bẫy Thucydides” – t́nh huống tiềm ẩn nguy cơ xung đột giữa một cường quốc với một quốc gia đang nổi, Ngoại trưởng Tillerson cho rằng Mỹ không thể kiềm hăm sự tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc, phải thích nghi với nó, song “không thể để Trung Quốc sử dụng thương mại như một thứ vũ khí”.
Ngoại trưởng Tillerson khẳng định: “Chúng ta không cho phép Trung Quốc vũ khí hóa thương mại. Và hiện nay họ đang làm điều đó, thông điệp của chúng ta là ‘các ông không thể dùng kinh tế thương mại mua chuộc các bên để thoát khỏi những vấn đề khó khăn, như vấn đề Triều Tiên, Biển Đông”.