Thổ Nhĩ Kỳ giờ đây không coi Mỹ là bạn. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan có nhiều bất đồng với Tổng thống Mỹ Doald Trump. Vừa rồi ông cho biết sẵn sàng tăng quân ở Syria tùy yêu cầu thực tế.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đă có lời khen ngợi Nga và cho biết sẵn sàng đưa thêm quân sang Syria, hợp tác với Nga chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài sáu năm qua, hăng tin Bloomberg ngày 21-9 cho biết.
Ủng hộ chiến lược của Nga
“Binh sĩ chúng tôi đă chuẩn bị thực hiện chiến dịch bất kỳ lúc nào” - ông Erdogan nói tại Diễn đàn kinh doanh toàn cầu Bloomberg tổ chức ở New York (Mỹ) ngày 20-9. Tuần trước, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Iran đă thống nhất về một vùng giảm căng thẳng ở tỉnh Idlib (Bắc Syria) trong sáu tháng, trong thời gian diễn ra ḥa đàm Syria ở Astana (Kazakhstan). Ṿng ḥa đàm tới ở Astana sẽ diễn ra vào cuối tháng 10.
Từ tháng 8-2016, Thổ Nhĩ Kỳ đă triển khai quân đội sang miền Bắc Syria đánh nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và lực lượng tay súng người Kurd. Ông Erdogan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mở rộng hoặc thu hẹp quy mô lực lượng này tùy vào t́nh h́nh thực tế và yêu cầu từ Nga, theo Bloomberg. Tổng thống Erdogan khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ đă thu được kết quả tốt trong hợp tác với Nga ở Syria. Trong khi trước đó, dưới thời Tổng thống Mỹ Barack Obama, chính quyền Ankara cũng đă bàn bạc rất nhiều về vấn đề này với phía Washington “nhưng không thể đạt được kết quả nào”.
Ông Erdogan cũng có cuộc gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 21-9 bên lề kỳ họp Đại hội đồng LHQ ở New York. Tuy nhiên, tại Diễn đàn kinh doanh toàn cầu Bloomberg, ông Erdogan lại có vẻ hào hứng hơn về cuộc hẹn ăn tối của ông với Tổng thống Nga Vladimir Putin tuần tới và cho biết hai nhà lănh đạo sẽ bàn bạc thêm về vấn đề Syria.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan (trái) và Tổng thống Mỹ Trump bằng mặt nhưng không bằng ḷng. Ảnh: REUTERS
Chê Mỹ ngay trên đất Mỹ
Trong khi bày tỏ tin tưởng Nga, ông Erdogan cũng bày tỏ những nghi ngờ với việc Mỹ chọn ủng hộ lực lượng tay súng người Kurd ở Syria (YPG). Tổ chức này vốn bị Thổ Nhĩ Kỳ xem là một nhánh của đảng Công nhân người Kurd (PKK) ở phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ, bị chính quyền Ankara xem là tổ chức khủng bố.
“Tôi không hiểu tại sao một quốc gia tin vào dân chủ có thể hợp tác với một tổ chức khủng bố, lấy cớ là để tiêu diệt một tổ chức khủng bố khác?” - ông Erdogan phát biểu trước Diễn đàn kinh doanh toàn cầu Bloomberg tổ chức ngay tại New York. Mỹ dẫn đầu liên quân đánh IS ở Syria và Iraq từ năm 2014 và YPG là một trong những đối tác của Mỹ trong cuộc chiến này. Theo ông Erdogan, YPG đă nhận khoảng 3.000 xe chở vũ khí, thiết bị quân sự từ Mỹ, trong đó có xe tăng, xe bọc thép, đạn dược. Lănh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đặt câu hỏi: “Ai có thể đảm bảo các vũ khí hạng nặng có mặt ở Bắc Syria sẽ không chống lại chúng tôi trong tương lai?”.
Thổ Nhĩ Kỳ từng có cùng lập trường với Mỹ, chọn ủng hộ lực lượng phe nổi dậy trong cuộc nội chiến Syria. Tuy nhiên, trước t́nh h́nh thực tế phe chính phủ Syria ngày càng thắng thế nhờ sự hỗ trợ của Nga, Thổ Nhĩ Kỳ đang ngày càng ngả sang hợp tác với Nga và Iran, hăng Bloomberg b́nh luận.
Thái độ ngả sang Nga, cũng như việc Thổ Nhĩ Kỳ quyết định mua hệ thống tên lửa pḥng thủ S-400 của Nga dù là một thành viên NATO khiến nhiều nhà quan sát đặt câu hỏi về vị trí của Thổ Nhĩ Kỳ trong khối quân sự này. Tuy nhiên, ông Erdogan biện bạch sở dĩ Thổ Nhĩ Kỳ t́m đến Nga v́ các nước NATO từ chối bán vũ khí cho nước này.