Thay v́ sinh hoạt tập trung như trước, các cư dân ở một viện dưỡng lăo ở California (Hoa Kỳ) được đưa về nhà, có y tá đến giao thức ăn-thuốc men, chăm sóc sức khỏe và được gọi điện hỏi thăm thường xuyên giữa đại dịch COVID, giám đốc cơ sở này và các cụ được chăm sóc ở đây cho VOA biết.
Với đại đa số các ca tử vong v́ virus corona là những người lớn tuổi có bệnh lư sẵn, người cao niên tại Mỹ là đối tượng có nguy cơ cao, trong đó có những cụ già gốc Việt hiện đang được chăm sóc tại các viện dưỡng lăo.
Chăm sóc từ xa
Trao đổi với VOA, ông Larry Nguyễn, giám đốc điều hành Lovejoy Adult Day Healthcare, một cơ sở dưỡng lăo bán trú ở Sacramento, thủ phủ tiểu bang California, cho biết từ đầu mùa dịch đến nay, không có ca nhiễm hay tử vong trong số các cụ được chăm sóc ở đây.
Hiện cơ sở này chăm sóc cho 125 cụ từ 60-95 tuổi, trong đó gần 1/3 là người gốc Việt, ông Larry cho biết. Các cư dân c̣n lại ‘đủ mọi sắc tộc, từ Mỹ, Lào, Philippines, Hàn, Thái cho đến Mexico.’
Trước khi có dịch th́ mỗi ngày xe của trung tâm sẽ đến đón các cụ từ lúc 9h sáng. Khi đến trung tâm, họ sẽ được bác sỹ kiểm tra sức khoẻ, rồi sau đó ăn sáng, sinh hoạt tập thể, chơi tṛ chơi, ăn trưa và được kiểm tra sức khỏe một lần nữa trước khi được đưa về nhà, ông Larry mô tả.
Nhưng từ khi có dịch, để đảm bảo an toàn, viện dưỡng lăo này đă chuyển sang chăm sóc các cụ tại gia.
“Chúng tôi có y tá-bác sỹ đến thăm các cụ hàng ngày,” ông nói. “Ở trung tâm luôn có y tá trực điện thoại để các cụ ở nhà có chuyện ǵ sẽ gọi vào trung tâm nhờ giúp đỡ.”
Ngoài giờ làm việc th́ các cuộc gọi vào trung tâm sẽ được chuyển thẳng vào điện thoại cầm tay của các y tá để ‘lúc nào cũng có người trả lời cuộc gọi của các cụ’, ông nói thêm.
Ông cho biết trung tâm của ông đă dặn ḍ các cụ về các biện pháp pḥng dịch. “Chúng tôi lưu ư các cụ không được đi ra ngoài. Dù con cháu có tới thăm đem đồ tới th́ cũng để trước cửa. Y tá cũng vậy. Để đó rồi gọi điện thoại cho các cụ ra lấy,” ông nói.
“Trừ trường hợp các cụ bị sốt hay bệnh thế nào th́ y tá mới vào trong nhà kiểm tra,” ông nói thêm và cho biết các y tá ‘đều phải được khử trùng và mang đồ bảo hộ đầy đủ th́ mới bước vào nhà các cụ’.
“Nếu các cụ cần đi bác sỹ th́ sẽ gọi điện đến trung tâm. Chúng tôi sẽ hẹn với bác sỹ rồi cho xe đến chở các cụ đi.”
Để các cụ đỡ buồn trong thời gian ở nhà th́ 9h sáng mỗi ngày trung tâm có chương tŕnh kết nối để các cụ gọi vào nói chuyện với nhau, hỏi thăm lẫn nhau rồi sau đó chơi tṛ chơi trực tuyến.
“Chúng tôi có nhân viên mang máy tính đến tận nhà chỉ cho các cụ cách làm lần đầu thôi. Sau đó các cụ tự làm được hết,” ông Larry nói.
‘Cần t́nh thương’
Theo lời ông, thường th́ các cụ ở nhà một ḿnh do con cái đi làm xa ở tiểu bang, thành phố khác hoặc là đi làm suốt ngày nên ‘rất cô đơn và muốn vào trung tâm sinh hoạt cho có bạn’.
“Các cụ rất buồn, không muốn ở nhà. Có nhiều cụ gọi vào hỏi chúng tôi chừng nào hết lệnh (ở nhà) để các cụ đến sinh hoạt trở lại.
Theo quan sát của giám đốc điều hành cơ sở dưỡng lăo này, so với người Mỹ da trắng, người cao niên gốc Việt ‘có tâm lư vững vàng hơn’ v́ ‘có con cháu động viên hay con cháu từ các tiểu bang khác lái xe về thăm hỏi’.
“Người Mỹ hầu hết ở một ḿnh trong khi các cụ người Việt chỉ một số ở một ḿnh c̣n phần lớn ở chung với con cháu,” ông lư giải.
Họ cần nhất là t́nh thương. Ở đây chúng tôi có nhân viên người Việt gọi điện hỏi thăm các cụ người Việt để các cụ không cảm thấy cô đơn,” ông nói.
Ông cho biết cơ sở của ông đă tuân theo các hướng dẫn pḥng dịch của cơ quan y tế và có thuê công ty chuyên môn để khử trùng toàn bộ trung tâm hàng tuần từ trước khi dịch bùng phát.
Ngoài ra, trung tâm cũng bố trí sẵn pḥng cách ly, máy trợ thở, bác sỹ và y tá để pḥng khi xảy ra ca bệnh nhưng đến nay vẫn chưa dùng đến.
‘Yên tâm rồi’
Ông Lô Quang Sáng, 84 tuổi, một cụ già được chăm sóc ở Lovejoy Adult Day Healthcare cùng với vợ, nói với VOA rằng ông mong trung tâm ‘sớm mở cửa trở lại’ để ông vợ chồng ông đến sinh hoạt.
“Tụi tôi cũng nhớ v́ chỗ đó vui lắm. Mấy người già lớn tuổi gặp nhau nói chuyện, sinh hoạt,” ông nói và cho biết hàng tuần trung tâm cũng đem bánh trái và bài tập đến để cho vợ chồng ông làm để ‘luyện trí nhớ’.
“Bà xă tôi thích ca, hát, múa. Nhờ đó mà sức khỏe của bả tốt hơn và trí nhớ của bả cũng cải thiện. C̣n tôi th́ khoái đến đó coi tennis,” ông nói.
Ông nói sự chăm sóc, hỏi thăm của trung tâm khiến cho vợ chồng ông ‘cảm thấy b́nh an trong mùa dịch’.
“Có người quan tâm đến ḿnh th́ ḿnh cảm thấy vui v́ ḿnh lớn tuổi rồi.”
“Lúc đầu cũng thấy ngán (v́ người của trung tâm đến nhà),” ông nói. “Nhưng dù sao khi tới họ cũng đeo khẩu trang đầy đủ.”
Một bệnh nhân lớn tuổi bị nhiễm Covid-19 được chuyển từ một viện dưỡng lăo ở Riverside, California
“Bây giờ th́ yên tâm rồi,” ông nói thêm và cho biết hiện giờ t́nh h́nh ở Sacramento ‘mọi người đă đi ra đường như b́nh thường rồi’.
“Mặc dù chúng tôi lớn tuổi nhưng sức khoẻ tốt. Ngày nào cũng tập thể dục một tiếng đồng hồ. Chỉ ở trong nhà không ra ngoài. Ḿnh thấy ḿnh cũng khỏe nên cũng ít lo,” ông giải thích v́ sao vợ chồng ông yên tâm trong mùa dịch.
“Tinh thần tụi tôi vẫn vui vẻ, không thấy chán nản ǵ,” ông nói thêm. “Người Việt Nam dễ chịu đựng hơn người Mỹ v́ chịu cực khổ quen rồi. Người Mỹ dễ bị stress.”