Chiếc khu trục hạm DER 331, USS KOINER, sau 3 tuần lễ đi tuần ở ngoài khơi Biển Đông, đă tới hải cảng Cao Hùng, tiếng Anh viết là Kaoshiung, một thành phố duyên hải, cũng là thủ phủ của miền Nam Đài Loan.
Cùng đi với tôi có một thượng sĩ. Chúng tôi cùng lên chiến hạm nầy tại Thái Lan để làm một cuộc thực tập, OJT (On the Job Training) . Tới hải cảng Cao Hùng vào giữa mùa Xuân nên khí hậu rất thoải mái. V́ là một bến cảng nhỏ Cao Hùng không có cầu tàu với nước đủ sâu để một tàu chiến như là một khu trục hạm có thể vô cầu tàu để cặp bến…Trước 10 giờ sáng địa phương th́ tàu chúng tôi đă thả neo xong xuôi, yên ổn. Tàu chia ra 2 phân đội tả, hữu để cho việc đi bờ.. “Đi bờ” (to go ashore) là một tiếng lóng Hải quân chỉ việc thủy thủ đoàn rời tàu lên đất liền nghỉ ngơi hay công tác linh tinh ǵ đó.
Đi bờ cũng là dịp thủy thủ đoàn có dịp ăn nhậu say sưa…đôi khi có những chàng thủy thủ say khướt, được…quân cảnh chở về tàu, chứ không thể đi đứng tự chủ được. Không thuộc hẳn thủy đoàn hai người chúng tôi được sắp cho đi bờ chuyến đầu tiên. Tàu neo trên một nhánh sông nhỏ, đối diện với thành phố, cách bờ chừng hơn một cây số. Muốn vô tới bờ phải dùng những chiếc ghe nhỏ của dân địa phương, gọi là “taxi boat” . Một chiếc thuyền nhỏ như vậy chỉ có thể chở trên dưới 10 người. Thuyền chèo bằng tay, có lẽ do việc tiết kiệm nhiên liệu với lại khoảng cách từ chỗ tàu neo tới bến không có xa lắm. Người chèo thuyền chúng tôi đi, gọi là skipper, là một đàn ông trung niên, khoảng 40 tuổi. Giá tiền là một hai đô la ǵ đó cho mỗi người. Tôi móc sẵn một tờ giấy 10 đô để trả tiền…thuyền phí. Tư thế một sĩ quan tôi sẽ trả tiền taxi boat cho anh thượng sĩ kia luôn. Nói với người skipper, tôi cũng vừa dơ 2 ngón
tay lên : “ lưỡng cô dành…”.Với 3 chữ tiếng Quảng cầu âu đó, mà không ngờ người lái thuyền hiểu. Mà cũng có thể ông ta đă hiểu với 2 ngón tay của tôi đă ra dấu. Ông ta gật đầu miệng cười khả ái, rồi xua tay, cho biết là chúng tôi khỏi phải trả tiền đi bờ…
Cảm t́nh tốt đẹp của tôi đối với thành phố duyên hải này có lẽ đă bắt đầu bằng nghĩa cử trên.
Không phải như bây giờ. Lúc đó là vào năm 1967, đi dạo sơ trên thành phố mà việc đầu tiên là phải đi t́m cái ǵ cho bữa ăn trưa cái đă. Ngó qua nh́n lại tôi không gặp một người Việt Nam nào hết. Và đó cũng là lư do người dân Đài Loan thời ấy chưa biết cái xứ h́nh chữ S của chúng ta tên ǵ và ở đâu..
Đến xứ người Tàu mà không ăn ḿ th́ ăn cái ǵ? Với cái ư nghĩ đó hai chúng tôi vô môt quán ăn nhỏ, và kêu mỗi người một tô ḿ ….Không dở mà cũng chẳng ngon. Ḿ của người Tàu Đài Loan coi bộ không ngon hơn là ḿ của cái xe nhỏ ở đường Nguyễn văn Sâm Sàig̣n…hay là “ḿ cây nhăn” ở đường Phan thanh Giản, Đakao sát bên trường Vương Gia Cần hồi xưa của tôi. Nghĩ lại cũng tự trách là đă hơi khó tính. Người Tàu Quảng Đông là những tay đầu bếp cừ khôi của Trung Hoa…Nhớ xưa kia vua Càn Long nhà Thanh làm cuộc …”thăm dân cho biết sự t́nh” với giai thoại Càn Long du Giang Nam,mà thực sự ra mục đích chánh yếu của ông vua này là chỉ đi về phía Nam của sông Dương Tử để thưởng thức những món ăn tuyệt hảo của người Tàu miền Nam ở xứ Quảng Đông rộng lớn…
Rời quán ăn hai chúng tôi tiếp tục đi lang thang, cố khai phá thành phố trù phú miền duyên hài này, như hai kẻ mù sờ voi. Chẳng có một chỉ dẫn, không có một thổ công để có thể dẫn dắt chúng tôi thăm viếng những thắng cảnh đặc biệt của Cao Hùng. Đi ngang một tiệm hớt tóc, có cái bảng đề chữ Anh hẳn hoi “ Hair Cut, Barber Shop..” tôi mới thử rờ đầu th́ biết tóc đă hơi dài.
Thôi th́ sẵn đây ḿnh đi vô hớt tóc để xem cái không khí nơi đây ra sao. Có cái ǵ giống, có cái chi khác với ở quê nhà hay không. Tiệm hớt tóc vui vẻ đón hai khách hàng hơi đặc biệt. Cô tiếp viên nói một tràng tiếng Đài Loan.Chúng tôi nào hiểu ǵ. Chừng vài giây đồng hồ sau th́ cô tiếp viên mới nhận ra chúng tôi không phải là dân bản xứ. Thế là cô ta ọ ẹ xổ ra vài câu tiếng Anh, đại khác hỏi rằng quí vị muốn hớt tóc hay không? Hai đứa chúng tôi gật đầu và lên ngồi ghế…Bây giờ tôi mới sực nh́n kỹ ra là trong cái tiệm này không có bóng một người thợ đàn ông nào hết. Thú vị quá đi chứ. Vào thời điểm này ở Việt Nam chưa có thợ hớt tóc là đàn bà nào cả….
Ra khỏi tiệm hớt tóc th́ trời đang ngă về chiều. Chúng tôi gặp vài quân nhân cùng chiến hạm. Họ cũng lạc lỏng như hai đứa tôi. Cùng nhau đi với họ chừng một đoạn đường th́ có một tiếng nói oang oang…Tụi ḿnh đi PX mua đồ nha các bạn. Cả bọn ai cũng đồng ư. Cũng may là trong đoàn có một hạ sĩ quan đă từng tới hải cảng này, biết cái PX ở chỗ nào. Thế là 2 người trên một chiếc xe lôi, do một người đạp phía trước. Những anh thủy thủ t́m lại được hơi hám của nước Mỹ với không khí vui nhôn của cửa hàng bách hóa quân tiếp vụ này. Mỗi người tùy theo món hàng muốn nh́n muốn mua mà đi vào một khu khác.
Tôi cũng chẳng biết ḿnh sẽ mua cái ǵ..Chợt nghĩ ra rằng hộp quẹt Zippo là những món quà lư tưởng khi trở về, nó vừa nhỏ vừa gọn…Tôi chưa kịp đi tới quầy hàng bán quẹt máy th́ chợt có một tiếng nói vọng ra từ phía sau lưng…
- Chung úy !
Quay người lại th́ trước mặt tôi là một thanh niên người Việt gốc Hoa
- Sao em biết tôi là người Việt ?
- Dạ, em thấy cái bảng thêu trên cánh vai áo hai chữ VIETNAM mà.
- Sao em lại ở đây?
- Em…chốn lính. Em sanh ở Chợ Lớn…Có người d́ ở đây. Tới tuổi đi
lính ba má em cho qua đây…
Tôi nở một nụ cười thông cảm. Anh ấy nói tiếp:
- Em chỉ có bà con ở Đài Loan nầy thôi, từ mấy đời. Chớ Chung Hoa Lục Địa em đâu có ai bên đó. Chợ lớn là nơi chôn nhau cắt dún của em mà…
Thế rồi anh thanh niên hỏi tôi vô PX t́m mua cái ǵ…Sau khi mua được quẹt máy Zippo, chàng thanh niên mới chỉ cho tôi mua một bộ đồ tiểu lễ Hải quân gồm một quần dài với một sơ mi ngắn. Tôi cũng t́m mua thêm một cái áo mưa đă thích từ lâu. Quân đội Hoa Kỳ mặc áo mưa để phân biệt quân chủng. Màu kaki của lục quân, màu xanh da trời đậm của Không quân, và màu đen cho Hải quân. Khi được tôi hỏi – v́ hiếu kỳ - một sĩ quan trên tàu tại sao màu áo mưa của Không quân là màu xanh, mà của Hải quân là màu đen…th́ được trả lời. Bầu trời lúc nào cũng xanh chớ màu nước biển khi trời tối v́ mây che th́ nước biển không phải màu đen, th́ màu ǵ? Nói xong viên sĩ quan cũng cười…tao nói cho mày biết như tao đoán, chớ có thể là một lư do khác…
Tôi rời PX sau đó trước buổi chiều về trên bến Cao Hùng với một vài ngọn gió mát từ biển thổi vào thành phố. Anh thượng sĩ cũng mua vài thứ lặt vặt đă tính sẵn từ lúc lên tàu. Với hai túi xách hàng hóa mua xong, mà người bạn đồng hành cũng mua những thứ như tôi, th́ hai đứa không c̣n ḷng dạ nào tiếp tục đi dạo thành phố nữa. Chúng tôi lên xe về tàu, để cất đồ vừa mua, và cũng để dùng bữa ăn tối trên tàu luôn.
Chuyện gặp gỡ thanh niên ngựi Việt gốc Hoa đă làm tôi cảm xúc. Sanh đẻ ở Việt Nam người thanh niên ấy đương nhiên đă trở thành người Việt. Rơ ràng là anh ta đă xem tôi là đồng bào v́ cũng sinh ra ở một đất nước nhỏ bé cơi Đông Nam Á nầy. Cha mẹ người thanh niên c̣n ở Chợlớn, với mấy đứa em nhỏ. Do đó mà sự liên hệ mật thiết với xứ Việt Nam không dễ nào một ngày một buổi mà mất mát hao ṃn đi được…
Đứng trên boong tàu nh́n về phía thành phố ban đêm mới nhận ra một vẻ đẹp thầm kín của tỉnh duyên hải Cao Hùng. Cái thị trấn gần 3000 cây số vuông này đâu có ngờ là một thương cảng quan trọng nhất, và cũng là một trung tâm kỹ nghệ chính yếu của Đài Loan.Với một dân số chưa tới 3 triệu,người dân Cao Hùng sống thong thả, không có dồn dập xô bồ như thủ đô Sàig̣n chúng ta. Tiếp tục đọc thêm mớ tài liệu du lịch mà chiến hạm mới có th́ tôi mới nhận ra là ḿnh phải ở nơi này thêm một tuần lễ nửa mới mong đi thăm hết những danh lam thắng cảnh sở tại.
Đang miên man suy nghĩ về cái thành phố kỳ thú ở ngoại quốc mà tôi gặp lần đầu với tư cách là thủy thủ th́ viên sĩ quan trực nhật tới nói chuyện với tôi:
- Good evening Mr. Nguyen
- Good evening OOD…( Officer of the Day, sĩ quan trực nhật)
Rồi hai chúng tôi chuyện văn với nhau. Nào là anh ấy hỏi tôi ở trên tàu này có thích hay không.. Đă đi bờ thăm viếng những ǵ hấp dẫn hay chưa… Tôi có vẻ buồn mà nói ra chuyện quan trọng xa xôi. Sao tôi thấy cái xứ Đài Loan tuy nhỏ bé nhưng yên b́nh và hạnh phúc quá..Trong khi xứ Việt Nam của tôi lại ở trong t́nh trạng chiến tranh, thấy chán thật…Viên sĩ quan khuyên tôi :
- Đây không phải là chuyện của anh, mà cũng không phải là chuyện của tôi.Vả lại mỗi quốc gia có một định mệnh, có lúc lên lúc xuống như sự thăng trầm của một đời người vậy…
Sau vài câu trao đổi nữa th́ viên OOD chào từ giă, chúc tôi ngủ ngon…để anh ta đi một ṿng kiểm soát an ninh chiến hạm.
Tôi trở xuống pḥng để ngủ một đêm đầu tiên của chiến hạm neo ở bến.Nơi ngủ của hai chúng tôi là pḥng ngủ của các thượng sĩ. Trong Hải quân Hoa Kỳ cấp bậc thượng sĩ được trọng vọng nhất. Thượng sĩ là một hạ sĩ quan cao nhất, không phải chỉ v́ cấp bậc mà cũng bởi v́ chuyên nghiệp có kinh nghiệm nhất. Như ở trên đài chỉ huy, trong phiên hải hành, nói b́nh thường là đi ca (quart), th́ đôi khi một thiếu úy mới ra trường, có khi chỉ là sĩ quan trừ bị…th́ việc làm point, tức là xác định vị trí chiến hạm chưa chắc bằng một thượng sĩ giám lộ…Các ngành nghề khác cũng y như thế. Pḥng ngủ của các thượng sĩ cũng có đủ tiện nghi không thua ǵ của sĩ quan.
Tôi đang muốn lên giường nằm ngủ th́ ngang mặt thấy mấy thượng sĩ đang đánh bài giải trí. Rummy là một loại bài của Mỹ chơi giống như là chơi mạc chược của người Tàu….
Anh thượng sĩ Quản nội trưởng, Master at Arms (tương đương với Hạ sĩ
quan Thường vụ của bên lục quân) nói với tôi.
- Mày biết oánh bài này không. Tới chơi với tụi tao cho vui…
- Ờ, tao tới.
Cũng chưa buồn ngủ lắm, tôi trở dây tới ngồi bàn đánh bài Rummy với mấy thượng sĩ.Chơi một hồi th́ mấy anh kia về ngủ hết, chỉ c̣n ḿnh tôi với viên Quản Nội Trưởng. Hai chúng tôi chơi thêm năm sáu bàn nữa mới từ biệt nhau đi về giường. Quản Nội Trưởng nói :
- Mày chơi giỏi quá, Ngày mai chơi với tao nữa nha.
Tôi ầm ừ cho xong rồi quay ra…mơ màng giấc điệp.
*
* *
Sáng hôm sau, ăn sáng xong là tới giờ đi bờ. Tôi phải gói cái quần dài trắng tiểu lễ đi ra phố t́m nơi lên lai quần. Anh thượng sĩ đi cùng không khác ǵ tôi cả. Cũng gói ghém cái quần dài tiểu lễ đi ra phố t́m nơi sửa cái quần chắc chắn là dài hơn cặp chân của người Á Đông nhỏ bé chúng ḿnh.
Muốn ra tới trung tâm thành phố th́ từ nơi bến cảng này hai đứa tôi rỉ rả lội bộ vừa đi vừa dáo dác ngó lên nh́n xuống để may ra gặp một tiệm thợ may nhờ sửa quần. Nơi khu phố xuất phát gồm nhiều con đường nhỏ hẹp, bề ngang không đủ cho hai chiếc ô tô chạy ngược chiều né tránh thong thả.Tuyệt nhiên không có một c̣i ô tô nào bóp inh ỏi vô tội vạ, vừa gấp rút vừa
hoảng hốt như thành phố Ḥn Ngọc Viễn Đông, ḥng làm phiền khách bộ hành. Người lái xe ở đây tôn trọng luật đi đường một cách tích cực, và nhất là tôn trọng sinh mạng của khách qua đường…Thế rồi không biết cơ may nào đưa đến, trên một con phố nhỏ chúng tôi đi ngang qua một loạt các tiệm may tiểu công nghệ hiện ra…Mỗi nhà có một công thợ ngồi may với bàn máy may xoay mặt ra đường. Có nhà rộng răi khang trang, có nhà chật hẹp. Trước mặt mỗi cái “tiệm may” như thế không có một bảng hiệu ǵ cả.Người đi đường ngó vô là nhận biết đó là một tiệm may. Như vậy cũng đủ.Thế nhưng ở một vài tiệm khang trang hơn, cũng có một biển chữ Anh,cốt để thu hút khách hàng người ngoại quốc : “Taylor, Alteration shop” (Tiệm may. Sửa chữa áo quần). Người bạn đồng hành của tôi mừng lắm. Khi hai đứa tôi vừa trao đổi sự vui mừng đă t́m ra địa điểm lư tưởng th́ anh ta nhào vô liền một tiệm may lớn…
Không biết sao tôi chưa muốn vô cùng một tiệm như người bạn đồng hành, mà tiếp tục đi thêm một đoạn đường kiểu như…”phố hàng may” nầy. Khi tới gần cuối phố th́ cũng không c̣n những tiệm may nữa. Tôi cũng phải dừng lại, thong thả đi vô một tiệm trung b́nh, không nhỏ không lớn với một người thợ đang chăm chú vào công việc…
Ông thợ may ngước lên chào tôi là một người đàn ông trung niên. Nét mặt thon, xương xẩu với nét phong trần..Mới nh́n tôi ông ta biết ngay đối tượng chẳng phải là người bản địa…Ông ta thốt ra một tràng tiếng Anh :
- Anh người Nhật Bản ?
- Không phải. Việt Nam…
Thấy ông ta ngơ ngác, tỏ ư không biết Việt Nam là cái xứ nào, ở đâu trên quả đất nầy. Tôi thoáng thấy một bản đồ thế giới đă cũ rách, dán trên tường, mới tới đó chỉ nơi một quốc gia h́nh chữ S miền ở Nam Trung Hoa…Bấy giờ ông ta mới hiểu…
Ông thợ cẩn thận lấy ra cây thước dây đo hai ống quần tôi đang mặc…Thế là không đầy hai mươi phút cái quần tiểu lễ đă được cắt sửa…Tính dợm hỏi phải trả công bao nhiêu th́ từ phía trong nhà một thiếu nữ đi ra. Như chừng đă nghe hai chúng tôi trao đổi năy giờ…Cô gái ghé tai ông bố - mà tôi đoán như thế - để nói một câu ǵ đó. Ông già gật đầu lia lịa, quay lại giải thích :
- Đây là con gái út của tôi đó. Nó không cho tôi lấy tiền công của anh…
- ???
- V́ hai lư do. Thứ nhất bở́ anh là một người khách Á Đông khả ái chúng tôi gặp lần đầu. Sau nữa…sau nữa, anh là…Hải quân. Đứa con trai lớn của tôi cũng là Hải quân, mà con em út nó thương anh Hai dữ lắm. Thấy anh th́ nó nhớ tới anh Hai nó đang công tác trên eo biển Đài Loan…
Tôi không biết làm ǵ hơn là tỏ lời cám ơn rối rít, không quên đưa mắt nh́n cô gái tí xíu kia với vẻ mặt biết ơn.
Vừa bước ra khỏi tiệm may với cái quần đă lên lai th́ thấy người bạn thượng sĩ của tôi đằng sau đi tới. Tôi hỏi :
- Cũng xong rồi à. Mà anh phải trả bao nhiêu ?
- Có 2 đô la mà thôi. Mà h́nh như họ lấy giá hời cho tôi đấy. Thế c̣n Trung úy đă phải chi bao nhiêu…?
- Chả tốn xu nào cả. Ông chủ tiệm có thằng con trai cũng là Hải quân,nên kể ḿnh như con cái bà con…Tôi nói thêm…H́nh như số của tôi là ít khi nào phải lo lắng cho cái ăn cái mặc. Một người bạn cùng khóa biết khoa tử vi bói toán xem tướng ǵ đó, đă nói với tôi rằng…Nam ơi,số mầy phong lưu lắm. Tôi thắc mắc. Trời đất tao có bao giờ giàu có hơn ai đâu, mà bảo rằng được số phong lưu…Người bạn mới giải thích. Tao nói số mầy phong lưu chứ có bảo rằng có số giàu sang đâu.Rồi hắn ta cắt nghĩa, là cả đời mày chả bao giờ phải lo miếng cơm
manh áo hết. Khi mày đói có người nuôi ăn; lúc mày lạnh có người cho quần áo ấm.Thế không phải… phong lưu, th́ là ǵ?
Nói chuyện kháo với nhau mấy phút chợt tôi mới nghĩ…Cái con đường “hàng may” nầy chỉ là một phố nhỏ ven đô. Tôi bảo người bạn đồng hành:
- Từ đây ra tới trung tâm thành phố thực sự chắc cũng c̣n xa.
Thế rồi hai đứa kêu một chiếc xe lôi. Người đạp xe lôi hỏi …Tôi ḍm tấm bảng chỉ đường có hai chữ Down Town để chỉ hướng phải đi theo mũi tên. Người đạp xe lôi dư kinh nghiệm để biết rằng du khách ở miệt ven đô này chỉ muốn tới trung tâm thành phố…là đúng ngay chóc.
Khi xe kéo chúng tôi tới một đại lộ thứ nhất, mà bên lề có cái biểng chỉ đáo hạn phạm vi trung tâm thành phố, th́ người xe lôi cũng ngừng đạp.Không cần trao đổi ǵ nhiều với nhau bằng hai ngôn ngữ mà người đối thoại với nhau không ai hiểu ai cả, người xe lôi đă lanh lẹn đưa hai tay ra dấu số tiền phải trả…Tôi móc tiền ra đưa ông ta, nói theo một tiếng Quảng..” Tố chè, Hùm cói a..” Ông lái xe cũng gật đầu nhận hiểu. Tiếng Quan thoại là ngôn ngữ chính thức của Đài Loan, thế nhưng cũng không cấm một số người am hiểu vài câu vài tiếng Quảng Đông…Với lại tiếng “cám ơn” là một tiếng phổ biến, ai cũng phải biết. Nếu khách hàng nói
“Thank You” hay “Arigato”, “Merci” ǵ th́ ông ta cũng hiểu hết.
Tới đây tầm mắt chúng tôi đă bị hạn chế bởi những cao ốc chật đầy thành phố. Lâu lâu có một nhà chọc trời kiêu hănh vượt lên trên những cao ốc thấp bé và khiêm tốn kia. Ở xa hai đứa tôi thấy một nhà chọc trời đặc biệt cao hẳn hơn mấy chục cái khác. Tôi mở tài liệu du lịch ra mới biết tên của cái tháp cao ngất này : “Suntex Sky Tower” có bề cao đứng hạng thứ nh́ của Đài Loan, mà cái nhà chọc trời hạng nhất kia th́ ở tận thủ đô Đài Bắc. Đấy cũng là một hănh diện của Cao Hùng…Coi tiếp vài trang sau mới biết c̣n nhiều nơi đáng ghé thăm…Này bạn ơi, tôi nói với người đồng hành, tài liệu thắng cảnh ở đây c̣n có Hồ hoa Sen mà ở đó có 2 ngôi chùa, Long Tự với Hổ Tự. Ngay trung tâm thành phố có giáo đường Thiên chúa, nhà thờ Thánh Rosaire của Cao Hùng được xây từ năm 1860. Một nơi khác đáng thăm viếng, là Pḥng Lănh Sự cũ của Anh quốc. Nhưng theo tôi nghĩ có một nơi đáng thăm và dễ dàng đi tới đó nhất là con sông chính chảy qua thành phố. Cái hấp dẫn nhất phải là tên con sông…” Love River”, Sông T́nh Yêu. Đẹp và lăng mạn quá đi thôi. Ḿnh đi một chút xíu nữa là đến bờ sông… đó nha.
Nhưng trở về thật tế nhất là hai chúng tôi phải đi t́m ăn cái ǵ dằn bụng…
Bước vô một tiệm cỡ trung b́nh ở đây, cũng là một nhà hàng lớn hơn gấp bội một quán ăn khiêm tốn ở vùng ven đô. Với kinh nghiệm là đầu bếp Tàu ở Cao Hùng nấu ḿ không ngon bằng ḿ Lacaze Chợlớn hay những tiệm ḿ ngon nổi tiếng ở Sàig̣n…chúng tôi đ̣i xem Menu để chọn vài món ăn khác hơn là ḿ nước…Rồi cũng lẩn quẩn mấy món của người Tàu gặp bất cứ ở tiệm ăn Tàu nào, chúng tôi kêu vài thứ linh tinh như xa xíu, há cẩu, rồi kết thúc bằng một dĩa ḿ xào ḍn thập cẩm. Th́ cũng tạm được thôi. Anh bạn đồng hành th́ nhất quyết Đài Loan, hay Cao Hùng đúng hơn không phải là…Chợlớn của chúng ta.
Trước khi rời tiệm ăn chúng tôi cũng cẩn thận hỏi hướng đi về mé sông…
Hai người có máu song hồ chúng tôi đă măn nguyện, Trước mặt là con sông chánh chảy ngang qua thành phố. Một vài h́nh ảnh, với những chiếc thuyền bé nhỏ bên cạnh những con tàu chở hành khách hay thương thuyền làm cho ư nghĩ trong đầu của tôi cứ lẫn lộn….y như là khi th́ ḿnh đứng ở bến Bạch Đằng Sàig̣n, lúc th́ đang dạo mát buổi chiều ở trên bến Ninh Kiều Cần Thơ để ngắm những chiếc thuyền bé nhỏ trên sông Hậu Giang trước ngỏ vô con kinh Xà No…
Con “ Sông T́nh Yêu” của thành phố Cao Hùng vừa nhỏ hơn con sông Sàig̣n nếu đứng nh́n từ bến Bạch Đằng, lại chắc chắn lớn hơn khúc sông Hậu Giang với tầm mắt của một khách dạo chơi trên bến Ninh Kiều. Nh́n kỹ ra trước mặt hai chúng tôi là một con sông của một thành phố khuếch trương kỹ nghệ. Tàu bè kích thước lớn và nhiều hơn ở sông Sàig̣n. Những chiếc tàu hay thuyền nhỏ xem ra cũng tươm tất hơn…Nhất là hai bên bờ được sửa sang vén khéo đẹp đẽ ngay ngắn dễ nh́n…
Bất giác tôi cảm thấy nhớ những ḍng sông con nước ở quê nhà ḿnh quá. Thân phận của người đi xa đứng trước một con sông làm tôi nhớ ngay ra mấy câu thơ lục bát của ông thầy từ lớp trung học đầu tiên ở tư thục Đông Tây Học Đường (1954/1956):
Sông trôi mấy chiếc thuyền qua,
Đời trôi lữ thứ đường xa không cầu.
Quê hương khói xám, trời sâu
Chiến chinh trắng mộng mái đầu gió sương.
T.V.
Sáng hôm sau Hạm phó kêu chúng tôi đến văn pḥng.. Ông nói rằng ngày mai chiến hạm phải trở lại Hoa Kỳ. Chúng tôi được giấy tới văn pḥng điều hợp không vận của Hải quân (Navy ATCO, Air Transport Coordination Office) chờ máy bay đi về Đài Bắc…Chừng hơn tiếng đồng hồ sau một chiếc C47 của US Navy chở chúng tôi đi về hướng Bắc đề tới thủ đô của Đài Loan.Từ đây hai ngày hôm sau chúng tôi đáp máy bay trở về Việt Nam.
Năm sau, 1968 khi tôi đang ở trên chiếc tàu há mồm, Dương vận Hạm THỊ NẠi, HQ 502 tại đảo Guam th́ sĩ quan trục nhật mới cho tôi biết….Có một Hải quân Thiếu tá Mỹ, vốn là Hạm phó của chiếc khu trục hạm DER 331 mời tôi đến nhà dùng bữa ăn trưa…
Viên sĩ quan cũng nói với tôi…anh Nam nh́n ra phía biển kia, Chiếc USS KOINER, DER331 của anh đi năm ngoái đó đang nằm thả neo…chờ ngày phế thải. Tôi bùi ngùi nh́n lại chiến hạm ḿnh đă đi trên đó gần một tháng, mà cũng cám ơn t́nh cảm của viên Hạm phó, quyết t́m ra cho được tôi để mời về nhà ăn trưa…Nhưng tôi cảm xúc nhất là h́nh ảnh của bến cảng Cao Hùng đă cho tôi những kỷ niệm thân quí của một chuyến thực tập trên một chiến hạm của Đệ thất Hạm đội….