Theo như cao ủy Nhân Quyền Michelle Bachelet lên án bạo lực ‘‘không thể khoan thứ’’ nhắm vào thường dân, hiện vẫn ‘‘chưa có dấu hiệu chấm dứt’’, sau khi báo cáo mới nhất của phủ cao ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc có ít nhất gần 5.000 người thiệt mạng kể từ đầu cuộc xâm lăng của Nga tại Ukraina.
Ảnh tư liệu: Cao ủy Nhân Quyền Michelle Bachelet, trong một cuộc họp tại Genève, Thụy Sĩ, ngày 0311/2021. AP - Martial Trezzini
Theo AFP, phát biểu tại Genève hôm qua, 05/07/2022, bên lề buổi công bố báo cáo nhân quyền tại Ukraina, cao ủy Nhân Quyền ‘‘nhân danh mỗi nạn nhân của cuộc chiến tranh phi lư này’’, kêu gọi ‘‘dừng các cuộc hành quyết, tra tấn và giam người tùy tiện’’. Cao ủy Nhân Quyền nhấn mạnh đến ‘‘những lo ngại về các vụ hành quyết bất hợp pháp (nhắm vào thường dân), bao gồm các vụ hành quyết hàng loạt’’, do quân đội Nga tiến hành. Theo bà Michelle Bachelet, hiện tại các bằng chứng về ‘‘những hành động phạm pháp nghiêm trọng’’ chống lại luật pháp quốc tế đang tiếp tục được tập hợp.
Riêng tại vùng Kiev (bắc Ukraina), vào giữa tháng 5/2022, văn pḥng của cao ủy Nhân Quyền đă thống kê được hơn 1.200 nạn nhân là dân thường, và đang xác minh hơn 300 cáo buộc về các vụ giết người do quân Nga tiến hành, bên ngoài các xung đột vũ trang.
Theo báo cáo mới nhất của Liên Hiệp Quốc, hoàn chỉnh ngày 03/07, có 4.889 thường dân, trong đó có 335 trẻ em, bị giết hại kể từ đầu cuộc chiến. Theo giới quan sát, con số này chắc chắn thấp hơn nhiều so với thực tế.
Hoa Kỳ ủng hộ các nỗ lực của cao ủy Nhân Quyền. Theo đại sứ Mỹ Michèle Taylor, bên cạnh cơ quan Nhân Quyền của Liên Hiệp Quốc, ‘‘các hành động của Nga là một sự lăng nhục đối với nhân loại. Chúng ta không thể im lặng’’. Về phần ḿnh, đại sứ Nga Evgeny Ustinov bác bỏ bản báo cáo, và lên án ‘‘một chiến dịch bóp méo thông tin chống lại Nga’’, do cơ quan Liên Hiệp Quốc tổ chức ‘‘nhằm phục vụ các lợi ích của một nhóm nước’’.
Thứ trưởng Ngoại Giao Ukraina, Emine Dzhaparova, nhấn mạnh đến ‘‘những nỗi đau khổ’’ của người dân Ukraina, và khẳng định ‘‘công lư chỉ có thể được phục hồi khi các thủ phạm bị trừng phạt, và khi chủ quyền toàn vẹn lănh thổ của Ukraina được khôi phục hoàn toàn’’. Ngày 28/06 vừa qua, trong một cuộc họp trực tuyến với Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đă cáo buộc Nga là ‘‘Nhà nước khủng bố’’. Tổng thống Ukraina kêu gọi lập một ṭa án quốc tế điều tra về các hành động của quân đội Nga tại Ukraina. Nguyên thủ Ukraina cũng đề nghị toàn bộ thành viên Hội Đồng mặc niệm những người Ukraina thiệt mạng từ đầu chiến tranh. Toàn bộ thành viên của phái đoàn Nga đă tham gia phút mặc niệm này.
Cuộc xâm lăng Ukraina của Nga gây ra một trong những làn sóng tị nạn lớn nhất tại châu Âu kể từ Thế chiến Hai. Kể từ đầu chiến tranh, theo Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc (HCR), hơn 6 triệu người Ukraina phải sơ tán trong nước, và tổng cộng 5,5 triệu người Ukraina được ghi nhận trong danh sách dân tị nạn tại một số quốc gia châu Âu.