Một loạt quan chức Cảnh sát Biển (CSB) Việt Nam sắp ra hầu ṭa v́ dính líu vào hoạt động buôn lậu xăng dầu. Trong số này có hai cựu Tư lệnh Vùng là ông Lê Văn Minh - cựu Tư lệnh Vùng CSB 4 và ông Lê Xuân Thanh - cựu Tư lệnh Vùng CSB 3.
Ngoài ra c̣n các ông Lưu Đức Thế- thiếu tá, cựu Phó đoàn trưởng Trinh sát 2, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển; Đại tá Nguyễn Thế Anh - cựu chỉ huy trưởng Biên pḥng tỉnh Kiên Giang; Đại tá Phạm Văn Trên - cựu chỉ huy trưởng Biên pḥng tỉnh Trà Vinh…
Những người vừa nêu bị truy tố tội nhận lối lộ. Riêng hai người gồm Đại tá Nguyễn Thế Anh c̣n bị truy tố thêm tội tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép; và Đại tá Phùng Danh Thoại, cựu trưởng pḥng Xăng dầu, Cục Hậu cần, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển bị truy tố tội buôn lậu.
Cơ quan tố tụng nêu rơ từ tháng 3-2020 đến tháng 2-2021, ông Phan Thanh Hữu- giám đốc Công ty TNHH TM Phan Lê Hoàng Anh cùng đồng phạm buôn lậu khoảng 200 triệu lít xăng, trị giá khoảng 2.900 tỉ đồng.
Trong phi vụ này, Đại tá Phùng Danh Thoại tham gia góp vốn, ăn chia lợi nhuận, hưởng lợi hơn 22 tỉ đồng.
Cựu Tư lệnh Lê Văn Minh bị cáo buộc v́ động cơ vụ lợi, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, đă trực tiếp nhận và thông qua vợ con, nhận của ông Phan Thanh Hữu tổng số tiền 6,9 tỉ đồng.
Tổng số tiền thu được trong quá tŕnh bắt giữ, khám xét và các bị cáo khắc phục hậu quả được công bố là hơn 34 tỉ đồng. Trong đó, hai cựu tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 và Vùng Cảnh sát biển 4 đă khắc phục xong toàn bộ thiệt hại bị cáo buộc.
Gần đây, Viện Kiểm Sát tỉnh Đồng Nai ban hành cáo trạng truy tố ông Phan Thanh Hữu cùng 72 đồng phạm về tội buôn lậu. Riêng ông Ngô Văn Thụy- cựu đội trưởng Đội 3, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan, bị truy tố về tội nhận hối lộ.
Vào tháng 9-2019, ông Phan Thanh Hữu cùng với ông Đào Ngọc Viễn- giám đốc Công ty TNHH Đại Dương Hải Pḥng, cùng âm mưu tiến hành hoạt đông buôn lậu xăng dầu từ Singapore về Việt Nam. Hai người này cùng đại tá Phùng Danh Thoại và một số người góp vốn cho hoạt động này với tổng số tiền 53,4 tỉ đồng.
Do xăng nhập lậu có màu trắng mà thị trường Việt Nam tiêu thụ xăng có màu vàng nhạt nên nhóm được tư vấn pha chất bột màu vàng vào dung dịch.
Theo kế hoạch dự kiến, Ṭa án quân sự Quân khu 7 vào ngày 12/7 sẽ mở phiên ṭa sơ thẩm xét xử vụ án buôn lậu, nhận hối lộ, tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép...
Phiên ṭa diễn ra tại Ṭa án Quân sự Thủ đô. Chủ tọa phiên xử là thẩm phán Thượng tá Nguyễn Hồng Phong. Có 16 luật sư đăng kư bào chữa cho các bị cáo.
Vào cuối tháng 9/2021, Ủy Ban Kiểm tra Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam quyết định kỷ luật cảnh cáo Trung tướng Nguyễn Quang Đạm, nguyên Phó Bí thư đảng ủy, nguyên Tư Lệnh Cảnh sát biển VN. Đại tá Nguyễn Văn Hưng, Phó Tư lệnh CSBVN bị cách tất cả các chức vụ trong Đảng. Thiếu tướng Ngô B́nh Minh, Tư lệnh Vùng CSB 1 bị khiển trách.
Đại tá Phùng Danh Thoại, Trưởng pḥng Xăng Dầu, Cục Hậu Cần và Thiếu tá Lưu Thế Đức, Phó đoàn trưởng Đoàn Trinh sát Số 2 bị khai trừ khỏi Đảng. UBKT cũng đề nghị Ban Bí thư đảng cộng sản VN xem xét thi hành kỷ luật Ban Thường vụ Đảng ủy CSBVN nhiệm kỳ 2015-2020 và một số lănh đạo Tư lệnh Vùng 2, 3, 4 Cảnh sát biển Việt Nam.
RFA
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là người dùng chữ 'đốt ḷ' để chỉ nỗ lực chỉnh đốn Đảng Cộng sản. Đầu năm 2018, trả lời phỏng vấn, ông Trọng nói: ""Ḷ" nóng lên là do tất cả cùng vào cuộc, cùng quyết tâm "đốt ḷ" để đẩy lùi tham nhũng."
Động cơ của công cuộc 'đốt ḷ' mà người cầm đuốc đi đầu là TBT Nguyễn Phú Trọng đă được nhiều đài báo quốc tế chú ư, ghi nhận rằng ông Trọng muốn làm trong sạch Đảng CSVN để giành lại niềm tin của nhân dân, và giữ tính chính danh cho hệ thống cầm quyền.
Tuy thế, căn nguyên của việc "sờ đâu cũng thấy tham nhũng" lại được đánh giá ở Việt Nam và ở nước ngoài rất khác nhau.
Tại Việt Nam, một tư duy khá phổ biến là coi cán bộ tham nhũng v́ họ "suy thoái đạo đức", tham lam, mất đi "chất cách mạng".
Cách chống tham nhũng bằng "đức trị" này đă bị một số ư kiến, như ông Hà Sĩ Phu nêu từ hơn 10 năm trước, cho là không đúng, và không đủ.
Từ bên ngoài nh́n vào, các nhà quan sát châu Á và Âu Mỹ có xu hướng coi tham nhũng ở Việt Nam mang tính cơ chế, là sản phẩm của chính cách tổ chức nhà nước kiểu Leninist, quyền lực quá nhiều dành cho Đảng CS mà không có tam quyền phân lập, báo chí tự do để giám sát.
Ngoài ra, có đánh giá cho rằng tham nhũng c̣n mang tính lịch sử, là sản phẩm của việc h́nh thành tầng lớp cán bộ đặc quyền đặc lợi, từ thời họ được ưu tiên mua gạo, thịt trong khi người dân sống khốn khổ.
Một số yếu tố giống các nước châu Phi và châu Á về truyền thống ḍng tộc, họ mạc, bè cánh theo quê quán, cũng khiến tham nhũng ở Việt Nam đưa nước này lại gần các nước như Nigeria, Kazakhstan...