Được phát hiện gần Aswan, Ai Cập, các chuyên gia vô cùng bất ngờ về ngôi mộ cổ được xây dựng dưới triều đại thứ 12 tự bừng sáng lên rực rỡ vào ngày Đông Chí (22/12) hàng năm.
Các nhà khảo cổ đă phát hiện một ngôi mộ cổ đặc biệt tại nghĩa địa cổ Qubbet el-Hawa, gần Aswan ngày nay, Ai Cập. Mộ cổ này có niên đại khoảng 3.800 năm tuổi, được nhà Ai Cập học Sir Ernest Alferd Thompson Wallis Budge phát hiện lần đầu vào năm 1885. Tuy nhiên, phải đến giai đoạn năm 2008 - 2018, các chuyên gia mới tiến hành cuộc khai quật.
Bên trong mộ cổ chôn cất 2 người đứng đầu các thành bang của Ai Cập thời cổ đại. Vào thời xưa, những kẻ trộm mộ đă lấy đi hầu hết các đồ tùy táng quư giá trong mộ bao gồm 2 xác ướp và nhiều cổ vật khác.
Dù vậy, các chuyên gia vẫn t́m được một báu vật vô giá mà kẻ trộm mộ không thể lấy đi. Đó chính là bản thân ngôi mộ.
Cụ thể, bên trong ngôi mộ cổ có một nhà nguyện. Ban đầu nhà nguyện có đặt tượng của vị thống đốc hay lănh chúa đă xây dựng nên mộ cổ này. Tuy nhiên, việc xây dựng này chưa bao giờ được hoàn tất. Bên trong nhà nguyện là một bức tượng c̣n dở dang. Nguyên nhân khiến nhà nguyện không thể hoàn thành đến nay vẫn chưa được làm rơ.
Điều khiến ngôi mộ khoảng 3.800 năm tuổi trên trở thành báu vật vô giá là việc toàn bộ nhà nguyện bừng sáng lên rực rỡ vào ngày Đông Chí (22/12) hàng năm.
Hiện tượng độc đáo này xảy ra như thế nào đă được các nhà khoa học giải mă là do kiến trúc của nhà nguyện. Lối vào nhà nguyện được người xưa tính toán tỉ mỉ khi xây dựng để tia nắng mặt trời vào ngày Đông Chí chiếu thẳng vào bên trong.
Chỉ vào ngày Đông Chí (22/12) hàng năm th́ nhà nguyện mới rực rỡ khi ánh sáng Mặt trời chiếu thẳng hoàn toàn vào không gian bên trong.
Điều này khiến ngôi mộ trở nên đặc biệt và là bằng chứng cho thấy người Ai Cập cổ đại vô cùng tài năng, sớm có những hiểu biết trước thời đại về nhiều lĩnh vực, bao gồm thiên văn học và toán học, đặc biệt là h́nh học không gian. Nhờ vậy, họ đă xây dựng nên những kỳ quan như ngôi mộ cổ trên.
"Ngày Đông Chí đánh dấu sự khởi đầu của chiến thắng hàng ngày của ánh sáng trước bóng tối, đỉnh điểm là ngày hạ chí... Sau ngày Đông Chí, ngày bắt đầu dài hơn, được hiểu là sự tái sinh. Khái niệm này được chuyển sang thế giới vật chất, cụ thế là chiếu vào bức tượng vị thống đốc đă chết", nhà nghiên cứu María Dolores Joyanes Díaz và Alejandro Jiménez-Serano đến từ Đại học Jaén và Málaga cho hay.