6/15/19
(realtor.com) – Giữa lúc những người thuê nhà trên toàn quốc đứng trước t́nh trạng tiền thuê tăng nhanh và quá cao, các nhà làm luật đang thúc đẩy việc kiểm soát tiền thuê và những biện pháp khác để bảo vệ người thuê nhà.
Tiền thuê tăng nhanh và quá cao khiến Oregon, California, Illinois… xem xét kiểm soát tiền thuê. (H́nh minh họa: policyed.org)
Đây là lần đầu tiên trong những năm gần đây có nhiều tiểu bang, kể cả Oregon, California và Illinois, đă xem xét hoặc có hành động tức th́. Vài đề nghị sẽ băi bỏ những cấm đoán hiện nay trong việc kiểm soát tiền thuê. Những đề nghị khác sẽ thiết lập việc kiểm soát tiền thuê, nới rộng các luật lệ hiện hành, hoặc đề nghị các loại bảo vệ khác.
Giá thuê ở giữa trên toàn quốc đối với một căn chúng cư hai pḥng ngủ là $1,185 kể từ ngày 30 Tháng Tư, 2019, theo Apartment List. Đó là một sự gia tăng hằng năm 1.5%. Tuy nhiên, nhiều thành phố đă chứng kiến những mức tăng cao hơn nhiều. Và những người có lợi tức chỉ vừa đủ sống đang chật vật t́m kiếm một chỗ ở cho họ.
Thêm nhiều tiểu bang và thành phố can thiệp
Vài trong số những tiểu bang đắt đỏ nhất, đặc biệt tại miền Tây giá cao, đă dẫn đầu sự thay đổi để bảo vệ người thuê nhà.
Trong Tháng Hai, Oregon đă trở thành tiểu bang đầu tiên trên toàn quốc sẽ áp đặt các giới hạn trên toàn tiểu bang về vấn đề các chủ đất có thể tăng tiền thuê bao nhiêu. Biện pháp này nhằm đáp lại sự tăng vọt giá thuê ở giữa trong những năm vừa qua.
Luật lệ mới sẽ giới hạn sự gia tăng ở mức 7% hằng năm, cộng với tỉ lệ lạm phát, trong khi miễn trừ cho loại nhà mới xây trong 15 năm.
Vào Tháng Năm, Colorado đă thông qua những luật lệ nhằm dành cho người thuê thêm quyền, kể cả việc cung cấp thêm báo thị trước những vụ trục xuất.
Trong khi đó, tại California, nơi một đề luật được trưng cầu dân ư nhằm nới rộng việc kiểm soát tiền thuê đă thất bại trong cuộc bầu cử vào Tháng Mười Một vừa qua, các nhà làm luật đang cân nhắc các dự luật nhằm gia tăng những biện pháp bảo vệ cho người thuê nhà. Chúng bao gồm dự luật sẽ không cho phép mọi chủ nhân của các bất động sản cư trú trên toàn tiểu bang tăng tiền thuê quá 5% một năm sau lạm phát. Ngoài ra, một sáng kiến kiểm soát tiền thuê được dự tính sẽ được ghi trên lá phiếu trong cuộc bầu cử toàn tiểu bang năm 2020.
Illinois đang xem xét việc thu hồi sự cấm đoán đối với việc kiểm soát tiền thuê. Và các đảng viên Dân Chủ tại New York, nơi luật lệ chi phối tiền thuê theo dự trù sẽ hết hạn vào ngày 15 Tháng Sáu, đang cứu xét chín dự luật để bảo vệ việc ổn định tiền thuê và những người thuê khác.
Những người thuê và giới tranh đấu cho người thuê nhà tại những thành phố như Chicago, Boston, Philadelphia, Providence, và Washington D.C., cũng đă tập hợp để tranh đấu cho những biện pháp bảo vệ người thuê mạnh mẽ hơn.
Vào Tháng Ba, thành phố New York đă gia hạn các luật lệ chi phối tiền thuê cho tới Tháng Tư, 2021. Và Long Beach, California, nơi tiền thuê đă tăng vọt hơn 25% trong năm năm qua, hiện giờ sẽ đ̣i hỏi các chủ đất làm chủ từ bốn đơn vị gia cư trở lên phải đền bù cho những người thuê dọn ra, để giúp họ đối phó với tiền thuê gia tăng hơn 10% một năm.
Luật lệ về tiền thuê có thể gây thiệt hại cho các chủ đất – cả lớn lẫn nhỏ
Các chủ đất cũng như các tổ chức kỹ nghệ, kể cả Hiệp Hội Địa Ốc Toàn Quốc (NAR), lư luận rằng việc kiểm soát tiền thuê làm cho vấn đề khan hiếm nhà có giá phải chăng trở nên tệ hại hơn. Họ nói luật lệ đó đè nặng lên các chủ đất và làm cho họ nản ḷng, và không giải quyết được các vấn đề khác đang giới hạn số cung, như luật lệ khoanh vùng và phí tổn đất đai cao.
Gần một nửa trong số 43 triệu người thuê nhà trên toàn quốc đang phải gánh chịu những phí tổn quá mức, nghĩa là họ chi tiêu ít nhất 30% lợi tức của họ cho nhà ở và có thể khó đủ sức kham nổi các tiện nghi khác, theo báo cáo năm 2017 của Trung Tâm Phối Hợp Nghiên Cứu Gia Cư thuộc Đại Học Harvard.
Tại Santa Monica, chẳng hạn, nơi giá thuê khởi đầu ở giữa đă lên tới những mức cao kỷ lục, một căn chúng cư một pḥng ngủ hoặc nhiều hơn sẽ đ̣i hỏi một lợi tức gia đ́nh lên tới hơn $100,000 để đáp ứng các tiêu chuẩn của Bộ Gia Cư (HUD) về nhà ở có thể kham nổi.
(N.N.) NV