Vietbf.com - Một cuốc sách “Gạc Ma-Ṿng Tṛn Bất Tử” viết về lời kể của những nhân chứng về cuộc hải chiến Trường Sa năm 1988 khi Hải Quân Trung Quốc đưa quân tấn công, khiến oái oăm vỏn vẹn vài ngày sau khi ra mắt đă bị dừng phát hành, bởi Hà Nội lo sợ làm phật ư Bắc Kinh.
Cuốn sách “Gạc Ma-Ṿng Tṛn Bất Tử” vừa phát hành đă có lệnh dừng phát hành. (H́nh: Thanh Niên)
Hiếm có cuốn sách nào ở Việt Nam “nhiều nỗi truân chuyên” như cuốn “Gạc Ma-Ṿng Tṛn Bất Tử”: Thực hiện bản thảo từ năm 2014, lần lượt qua 14 nhà xuất bản và măi đến đầu Tháng Bảy, 2018 mới được phát hành chính thức.
Cuốn sách thu thập lời kể của những nhân chứng về cuộc hải chiến Trường Sa năm 1988 khi Hải Quân Trung Quốc đưa quân tấn công băi đá Cô Lin, băi đá Len Đao và băi đá Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa. 64 binh lính Hải Quân CSVN Việt Nam thiệt mạng trong trận này.
Oái oăm là vỏn vẹn vài ngày sau khi ra mắt, truyền thông “lề phải” cho biết cuốn “Gạc Ma-Ṿng Tṛn Bất Tử” bị dừng phát hành để “chỉnh sửa, rà soát lại toàn bộ nội dung.”
Theo báo Pháp Luật ở Sài G̣n, cuốn sách do Nhà Xuất Bản Văn Học liên kết với Công Ty Sách Fisrt News ấn hành có một số “sai sót”: “Lời kể trong sách của ông Nguyễn Văn Lanh, cựu binh Gạc Ma, về lệnh ‘không được nổ súng’ vào quân Trung Quốc được đính chính thành ‘không được nổ súng trước’; Chi tiết về cựu binh Mai Xuân Hải ở Quảng B́nh ‘vừa qua đời’ là không chính xác v́ trên thực tế th́ ông này ‘c̣n sống’”…
Tuy vậy, đêm 15 Tháng Bảy, ông Trần Đức Anh Sơn, nhà nghiên cứu Biển Đông và là viện phó Viện Nghiên Cứu Phát Triển Kinh Tế-Xă Hội Đà Nẵng, bất ngờ đưa b́nh luận trên trang Facebook cá nhân.
“Chủ yếu là người đọc quan tâm đến việc có hay không ‘lệnh cấm nổ súng’ hay ‘lệnh cấm nổ súng trước’ mà thôi. Một nhân chứng trong cuộc chiến này là hạ sĩ Nguyễn Văn Lanh, đă cung cấp thông tin cho nhóm làm sách một chi tiết, được in trong sách: ‘Tôi tính lượm khẩu súng của tên chỉ huy (Trung Quốc) để bắn chết nó nhưng v́ có lệnh ‘không được nổ súng’ nên thôi. Nếu cho th́ tôi đă bắn chết nó rồi, rốt cuộc tôi bị nó đâm lê vào người và bị đạn bắn ngă ngửa (trang 43 của sách nêu trên).”
Ông Sơn cũng viết thêm: “Tôi tin những người lính chiến đấu ở Gạc Ma-Cô Lin-Len Đao. Họ bị quân thù bắn xối xả, muốn phản kháng lại, dù bằng vũ khí yếu hơn, nhưng họ đă không làm v́ ‘có lệnh của trên.’ Lệnh đó th́ tôi tin không bao giờ có bằng văn bản, mà chỉ phổ biến tới những người lính. Người trực tiếp ra lệnh cho họ ở trận tiền th́ đă hy sinh. Người c̣n sống kể lại lư do v́ sao ông không nổ súng cho những người làm sách th́ thấp cổ bé họng, nói ra th́ bị cho là nói sai sự thật. Tôi nghĩ, giữa phút sinh tử ấy, không ai nói dối làm ǵ, trừ khi ai đó ép buộc họ phải nói dối.”
Cuốn sách “Gạc Ma-Ṿng Tṛn Bất Tử.” (H́nh: Tuổi Trẻ)
Cũng cần nói thêm, hồi Tháng Hai, 2018, ông Sơn bị Ủy Ban Kiểm Tra Thành Ủy Đà Nẵng “thi hành kỷ luật về đảng” do ông này “đăng tin bài trên mạng xă hội có nội dung sai sự thật, bịa đặt.” Việc ông Sơn bị kỷ luật được suy đoán là có liên quan đến một bài báo về ông trên tờ New York Times, trong đó ông tiết lộ chuyện ḿnh “đă bị cấp trên ra lệnh đừng nói xấu về Trung Quốc.”
Đến nay, chủ để về cuộc hải chiến Trường Sa năm 1988 vẫn được cho là “nhạy cảm” trên mặt báo “lề phải.” Tổng biên tập các báo cũng được lệnh chỉ đăng theo các bản tin do Thông Tấn Xă Việt Nam phát đi về sự kiện này.
Đó là chưa kể, trong dịp tưởng niệm sự kiện này vào ngày 14 Tháng Ba hàng năm, các nhà hoạt động và giới đấu tranh dân chủ thường bị chính quyền cho người sách nhiễu, canh gác cẩn mật để ngăn họ đi thắp hương cho các liệt sĩ.
Hồi Tháng Ba, 2018, truyền thông “lề phải” cho hay, chủ đề Gạc Ma chỉ mới “dự trù được Bộ Giáo Dục Đào Tạo đưa vào sách giáo khoa môn Lịch sử lớp 12” nhưng chưa rơ năm nào.
Trong một diễn biến khác, cộng đồng mạng bất b́nh trước việc nhân viên khách sạn Rex bị Sở Ngoại Vụ thành phố Sài G̣n ra lệnh dùng một chậu cây lớn để che và tắt đèn gần vị trí đặt tấm bản đồ cho thấy Biển Đông và hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Sự việc được cho là xảy ra trong sự kiện Bí Thư Thành Ủy thành phố Sài G̣n Nguyễn Thiện Nhân tiếp ông Hoàng Khôn Minh, ủy viên Bộ Chính Trị, trưởng Ban Tuyên Truyền Trung Ương của đảng Cộng Sản Trung Quốc. (T.K.)