-6-
Nghệ sĩ Kim Cúc cùng các con ở trước nhà năm 1966. khu Cư Xá Chu Mạnh Trinh
Không phải chỉ ở riêng cư xá Chu Mạnh Trinh, Cờ Đỏ mới lộng hành. Khắp thủ đô Sàigòn, khắp miền Nam, từ khi chủ soái của bầy thảo khấu Giải phóng Miền Nam giúp tay đưa quân cướp Búa Liềm miền Bắc vào cưỡng bức miền Nam, thì đất nước lâm vào tình trạng khốn khổ chung.
Búa Liềm cậy công diệt tan Mỹ Ngụy, lấn lướt bọn Giải phóng rồi nuốt gọn Giải phóng, nắm toàn quyền thống trị và áp đặt chế độ xã hội chủ nghĩa lên thân phận dân tộc. Búa Liềm tạo ra ðám Cờ Ðỏ sách nhiễu dân chúng. Cờ Đỏ là tên gọi những đứa phục vụ Búa Liềm.
Chúng được đeo cái băng đỏ trên cánh tay áo. Ngoài đường phố, Cờ Đỏ hướng dẫn lưu thông, nạt nộ đồng bào buôn thúng bán bưng, hóng chuyện chợ trời để chỉ điểm phản động, kiểm soát xe đò, khám xét hành khách và hàng hóa… Đấy là Thanh niên Cờ Đỏ. Trong trường học, Cờ Đỏ giữ trật tự, theo dõi thầy giáo, cô giáo, ghi tên học sinh nói xấu Búa Liềm, làm báo cáo sinh hoạt trường lớp, ép nhóc tì tố cáo cha mẹ phản động… Đây là Thiếu niên Cờ Đỏ.
Các khu phố, các cư xá đều có Cờ Đỏ. Cờ Đỏ đã trở thành giặc: ‘Giặc Cờ Đỏ’. Ở Tân Định, giặc Cờ Đỏ do Quyên Tân Định chỉ huy phá rối hai vùng Đakao, Tân Định. Ở Chí Hòa, giặc Cờ Đỏ do Thịnh Salem chỉ huy thao túng khắp miệt Hòa Hưng. Ở Phú Nhuận, thủ lãnh giặc Cờ Đỏ là Thiện Mông Cổ, bí danh Thiện bôn.
Giặc Cờ Đỏ được phép tự biên tự diễn, Búa Liềm giựt dây và khuyến khích nên làm ngơ cho Cờ Đỏ tung hoành, miễn là trung thành với chủ soái Búa Liềm, dù còn sống hay đã chết, và bênh vực triệt để chính sách của Búa Liềm đưa ra. Nói đến giặc Cờ Đỏ Phú Nhuận đặt sào huyệt tại Ấp Đông 3 và địa bàn hoạt động ở cư xá Chu Mạnh Trinh.
Thủ đoạn của Thiện bôn, mọi người đều rõ. Nó vẫn tự hào nuốt sống con nhái lưng đỏ sao vàng nên mới thông minh thấu hiểu những chiêu thức tuyệt diệu trong bí kíp cách mạng. Thực hư ra sao, không ai biết được, nhưng có lẽ lúc đó cơn đói đã làm Thiện bôn hoa mắt và không nhìn thấy cái búa và lưỡi liềm lờ mờ vàng dưới đít con nhái. Con nhái này, kỳ thủy được Xít-ta-lin nuôi nấng dạy dỗ. Trước khi nhắm mắt, Xít-ta-lin quên không đưa cho Ma-len-kốp [29] nuốt.
Do đó bí kíp thất truyền, Búa Liềm Liên-Xô thanh trừng lẫn nhau. Rồi Búa Liềm Trung Hoa chia rẽ nặng nề với Búa Liềm Liên-Xô và Búa Liềm Việt Nam. Rồi Búa Liềm thế giới chửi bới lẫn nhau, xâm lăng nhau… chẳng còn ‘thế giới đại đồng’ tí ti ông cụ nào cả. Cái viễn ảnh ‘một hoàng hôn không còn biên giới’ xem chừng mù mịt.
Chỉ tại con nhái bí kíp cách mạng vô sản, nhẩy băng hai biên thùy rơi tõm xuống nghĩa địa Bẩy Hiền ! Và kẻ khốn nạn nhất của Thượng Đế, trong cơn đói đã vồ lấy con nhái nuốt chửng. Thế là, Thiện Mông Cổ, từ một thằng nhóc chọc chó, bắt nạt con nít, hái trộm ổi, ăn cắp vặt, đã biến thành Thiện bôn gian ác, xảo quyệt, thủ đoạn. Cứ xem nó hành hạ, đấu tố nhô con Hải là hiểu bí kíp cộng sản đã tước đoạt tâm hồn nó, đã nhồi nhét quỷ tính vào trái tim nó.
Nhô con Hải tường thuật mọi hành động và kể hết tội ác của Thiện bôn cho Chương còm nghe. Chương còm, dũng sĩ hài tội Thiện Mông Cổ năm xưa, thủ môn với đôi tay dính nhựa Michelin [30] trong đội bóng nhóc tì Việt Nam vô địch thế giới, thằng nhóc mơ thành người Quang Trung, tay kèn ạc-mô-ni-ca [31] số một, một trong các ông mặt trời nhỏ, bạn thân của Dzũng Đakao, Hưng mập, Bồn lừa, Danh ná, kẻ đã tham dự trận đánh giặc Ô kê và đã chiến thắng. Nó xoa đầu nhô con Hải :
– Em muốn anh làm gì ?
Nhô con Hải nắm chặt tay đấm mạnh xuống mặt bàn :
– Dẹp Thiện bôn.
Chương còm lắc đầu :
– Chưa dẹp ngay nó được đâu.
Nhô con Hải long lanh đôi mắt:
– Anh đã dẹp nó, đã bắt nó quỳ lạy mà ?
Chương còm còn nhỏ nhẹ:
– Em ạ, dạo ấy, nó là Thiện Mông Cổ. Dạo ấy, con nít cãi nhau cho vui chứ không thù nhau. Dạo ấy, đánh giặc Ô kê vui như chạy đua, bơi thi. Bây giờ, nó là Thiện bôn hung hăng, độc ác. Nó là giặc Cờ Đỏ, nó kết bè kết đảng sách nhiễu cả người lớn.
– Anh sợ nó à ?
– Không sợ nó mà sợ không thể độc ác bằng nó được. Để anh bàn với Dzũng Đakao.
– Độc ác với đứa độc ác đâu có tội ?
– Hồi trước anh em mình không bị dạy hát các bài căm thù. Mình không độc ác vì mình không thèm học căm thù. Mình quốc gia, em ạ. Bố anh bảo quốc gia thương yêu con người, cộng sản thù ghét con người. Quốc gia hiền lành, cộng sản độc ác.
– Vậy quốc gia để cộng sản nó hành hạ ư ?
– Sức mấy.
– Tạo sao anh chưa muốn dẹp Thiện bôn ?
– Anh chờ.
– Chờ gì ?
– Em quên rằng Thiện bôn gian manh dụ dỗ hết nhóc tì cư xá theo nó để đả đảo em, đánh em ư ? Nó đang mạnh lắm. Mình chờ nó yếu. Nhóc tì sẽ chán ghét nó, sẽ hết tiền nộp nó, sẽ chống nó. Lúc đó, Thiện bôn chỉ còn bốn tên lâu la, mình dẹp nó tan tành.
– Nhóc tì cư xá ngu thấy mồ, bố bảo cũng không dám chống Thiện bôn.
– Yên chí, không dám chống thì sẽ dám chán.
– Bao giờ chúng nó mới dám chán Thiện bôn ?
– Khai trường. Nhóc tì đi học hết, vô số thiếu nhi ở trường, Thiện bôn sẽ trơ trụi như bê thui. Dzũng Đakao cũng đang giận thằng giặc Cờ Đỏ Quyên Tân Định lắm, Bồn lừa bảo chờ tựu trường xong sẽ diệt gọn giặc Cờ Đỏ khắp nơi.
Nhô con Hải nín thinh. Sau trận đòn thù của Thiện bôn và giặc Cờ Đỏ, nhô con Hải nằm nhà. Rồi nó qua Thủ Thiêm chơi cho nguôi nỗi giận. Cuối cùng, nguôi ngoai không nổi, nó đi tìm Chương còm. Con nhà Chương còm ưa hỏi bố mọi thứ chuyện. Và nó hiểu một điều chắc chắn : Muốn dẹp cộng sản lớn hay dẹp cộng sản bé, phải mạnh hơn cộng sản. Thiện bôn đã là cộng sản hay đang là cộng sản tập sự thì cung cách của nó vẫn là cộng sản. Cộng sản dạy Thiện bôn thủ đoạn sách động nhân dân. Đánh nó là đánh nhân dân. Chống nó bị kết tội chống nhân dân. Nhân dân của Thiện bôn là nhóc tì cư xá. Nhô con Hải dám chống Thiện bôn. Bị nhóc tì nhổ tóc và nhéo bầm người. Năm xưa, nhóc tì cư xá ghét Thiện Mông Cổ, không sợ nó. Năm nay, nhóc tì cư xá theo Thiện Mông Cổ vì sợ nó. Dĩ vãng của Thiện Mông Cổ chẳng đứa nào biết. Nó còn dựa vào Bí thư Ấp. Thiện Mông Cổ có… nhà nước đằng sau nó. Dẹp nó thì dễ, nhưng thay đổi bản chất nó thì rất khó, con người nó vẫn là Thiện bôn.
– Này nhé…
Chương còm vỗ vai nhô con Hải :
– Anh sẽ cho nó một bài học riêng.
Nhô con Hải nói :
– Em muốn anh xưng mình là quốc gia, bắt thằng cộng sản hôi thối Thiện bôn quỳ lạy trước lũ nhóc tì cư xá. Em sẽ viết mấy chục lá thư ném vào từng nhà khuyên nhóc tì đừng khiếp sợ Thiện bôn.
Chương còm cười :
– Ý kiến hay.
Nhô con Hải nghiến răng ken két :
– Nó đánh em đau, em không khóc, không xin tha. Em xưng em là quốc gia và chửi nó là cộng sản hôi thối.
Chương còm cầm tay nhô con Hải :
– Em là quốc gia chân chính và dũng cảm.
Hoàn cảnh làm Chương còm khôn lớn nhanh quá. Nó vừa tròn mười ba tuổi. Nếu ai nói nó khôn lớn, chắc nó vừa xấu hổ, vừa buồn cười. Nhưng nó đã bất đắc dĩ phải khôn lớn. Nó khôn lớn mà nó không biết đó thôi. Nó khôn lớn từ hôm các bạn nó chia tay để di tản sang Mỹ mà chẳng hẹn ngày về. Nó đã khóc một chia ly vĩnh viễn. Những giọt nước mắt thiết tha nhất và đau đớn nhất của nó đã rơi rụng trên đường chiều tháng tư [32], khi nó nhìn các vị anh hùng nhẩy dù gục ngã. Trước đó, trước giây phút xe tăng thù nghiến lên xác những người lính kiêu hùng, bất khuất, Chương còm đã hứa với anh Đại úy sẽ đặt tên đại lộ Thống Nhất là đại lộ Mũ Đỏ và sẽ dựng Đài Tưởng Mộ Lính Nhẩy Dù ở Vườn Sao trước Dinh Độc Lập. Nó lớn khôn theo những giọt nước mắt ấy. Mà nó không biết làm sao người ta biết người ta khôn lớn ? Ôi bao nhiêu giọt nước mắt của Chương còm đã khóc cho trường đổi tên, cho thầy vào tù, bạn bè ly tán, gia đình khủng hoảng, đời sống xáo trộn. Bao nhiêu giọt nước mắt của Chương còm đã khóc cho lá cờ của tổ quốc nó bị vất bỏ, bị gói gọn giấu kỹ, nhường chỗ cho lá cờ đỏ sao vàng. Khi thằng nhãi biết buồn, biết nuối tiếc kỷ niệm, biết mình mất mát cái gì đó là lúc nó khôn lớn một cách đáng thương. Chương còm không còn thiết thổi kèn ác-mô-ni-ca nữa. Tưởng chừng nó hụt hơi với những bài hát mới réo gọi thù hận và suy tôn lãnh tụ. Nó chẳng còn những buổi chiều êm đềm tan học về có bạn bè chờ đón một cuộc chơi thích thú bất ngờ.
Bủa vây quanh Chương còm là những phiền muộn của bố, những lo âu của mẹ. Thác lũ cách mạng bên ngoài đã cuốn xoáy đi hồn nhiên bên trong của thằng bé. Sự náo động mất khả năng quyến rũ tuổi thơ. Ngôn ngữ mật ngọt của nó bị tước đoạt, tự do chim sáo của nó bị đoàn ngũ hóa, trò chơi mộng tưởng phiêu lưu của nó bị giam nhốt. Cỏ nội hoa ngàn năm xưa đã bị san bằng rồi. Thằng bé bơ vơ nỗi bơ vơ người lớn. Thằng bé cô đơn nỗi cô đơn người lớn. Thằng bé trằn trọc nỗi trằn trọc người lớn. Thằng bé thở dài cơn thở dài người lớn. Và nó sợ nó sẽ trở thành độc ác như người lớn.
– Anh sẽ bắt Thiện bôn quỳ lạy xin lỗi như đã bắt Thiện Mông Cổ quỳ lạy.
Mắt nhô con Hải sáng lên niềm sung sướng :
– Anh em mình sẽ làm cư xá rộn rã như năm xưa.
Chương còm xao xuyến. Nó nhớ Hưng mập và dũng sĩ Tô tô. Nó nhớ Long cải lương, Nhân hôi … Vùng trời cư xá Chu Mạnh Trinh cũ hiện ra. Ngõ A có cô đào xi-nê [33] Thẩm Thúy Hằng ; ngõ B có nhà văn Nguyễn Mạnh Côn, nhà văn Văn Quang ; ngõ D có thi sĩ Hoàng Anh Tuấn, danh ca Anh Ngọc , nhạc sĩ Dương Thiệu Tước, danh ca Minh Trang, ca sĩ Quỳnh Giao, kịch sĩ Năm Châu, kịch sĩ Kim Cúc ; ngõ E có ông chủ báo Hồ Anh, nhạc sĩ Phạm Duy Nhượng, nhạc sĩ Phạm Duy ; ngõ F có nhạc sĩ Hoàng Nguyên, bà Tùng Long, ký giả Trịnh Viết Thành… Ôi cư xá Chu Mạnh Trinh, cư xá của những tài năng của dân tộc mà Chương còm đã cư ngụ một thời gian, đã kết bạn với Hưng mập và đã dẹp Thiện Mông Cổ, đã đóng tấm bảng Bình Thiện Mông Cổ Đại Cáo lên cổng cư xá. Vùng trời hoa mộng cũ, hôm nay bị giặc Cờ Đỏ sách nhiễu, Chương còm cần trở lại làm sạch sẽ từng con ngõ, gây tình thương yêu tuổi nhỏ và diệt Thiện bôn.
– Nhé, anh ?
– Ừ.
– Em muốn anh Hưng mập về cư xá biểu diễn bụng cho nhóc tì đấm thử.
– Hưng mập sẽ về.
– Anh Dzũng Đakao sẽ trổ tài súng cao-su.
– Dzũng Đakao sẽ về.
– Anh Bồn lừa sẽ về dạy nhóc tì đá bóng.
– Bồn lừa sẽ về.
– Và anh sẽ thổi ác-mô-ni-ca dạy nhóc tì hát bài Tuổi Ngọc của bác Phạm Duy.
– Chúng ta sẽ về làm đẹp cư xá Chu Mạnh Trinh .
Nhô con Hải ôm chầm lấy Chương còm. Nó tưởng nó đã mất cư xá. Nó từng coi cư xá nó là đất nước Việt Nam của nó, là cả thế giới của nó. Mất cư xá là mất cả vũ trụ của nó. Hãy cứ nghĩ như thế, nhô con Hải ơi !
– Em sẽ khóc vì sung sướng.
– Anh cũng vậy.
– Không còn Thiện bôn ở cư xá nữa.
– Không còn những Thiện bôn trên quê hương ta !
Chương còm cảm khái vô cùng. Nó đã sống ở cư xá Chu Mạnh Trinh, nó phải về đánh đuổi giặc Cờ Đỏ, giải thoát cư xá Chu Mạnh Trinh…
[29] Ma-len-kốp : Gueorgui Malenkov (1902-1988), có họ với J. Lenin, trở thành chủ tịch đảng cộng sản Liên-Xô và thừa kế của V. Stalin.
[30] Michelin : hãng Pháp làm bánh xe hơi, từng dùng nhựa cao-su sản xuất ở Việt Nam.
[31] ạc-mô-ni-ca : [từ tiếng Pháp “harmonica”]; kèn cầm tay, khẩu cầm.
[32] đọc “Nhánh cỏ mộng mơ”, cùng tác giả, nhà xuất bản Nam Á, Paris 1987.
[33] xi-nê : [từ tiếng Pháp “cinéma”]; điện ảnh; rạp chiếu phim.