Người Nga bi quan khi chiến sự Ukraine kéo dài. Trong thời gian qua, áp lực từ các lệnh trừng phạt và chiến sự kéo dài đang đè nặng lên vai nhiều người Nga, khiến họ không khỏi cảm thấy bất an về tương lai.
Tháng 11 và 12 thường là quăng thời gian buồn tẻ nhất ở Moskva. Thời tiết quá lạnh và ẩm ướt để ở ngoài trời, nhưng chưa đủ lạnh để tận hưởng một mùa đông thực sự của nước Nga.
Năm nay, cảm giác buồn bă càng tăng lên trước cảnh hàng loạt cửa hàng đóng im ỉm trên các con phố của thủ đô, khi nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn v́ loạt lệnh trừng phạt chưa từng có của phương Tây áp đặt lên Nga v́ chiến dịch quân sự ở Ukraine.
"Tâm trạng ở Moskva và trên khắp đất nước bây giờ vô cùng u ám, trầm lặng", Lisa, một nhà sản xuất phim 34 tuổi, nói. "Tương lai mịt mờ hơn bao giờ hết. Mọi người không biết điều ǵ có thể xảy ra vào ngày mai hay trong một năm nữa".
Người dân đi bộ trong tuyết ở thủ đô Moskva, Nga, hôm 18/11. Ảnh: Xinhua.
Dù hầu hết các cửa hàng vẫn đầy ắp hàng hóa, nhiều sản phẩm nhập khẩu từ phương Tây ngày càng trở nên khan hiếm và rất đắt đỏ.
"Những mặt hàng quen thuộc đă biến mất, từ giấy vệ sinh đến Coca-Cola hay quần áo", Lisa, người từ chối cung cấp họ tên đầy đủ, nói. "Tất nhiên, bạn có thể quen với tất cả những điều này, đây không phải điều tồi tệ nhất".
Tuy nhiên, cô cũng chỉ trích các chính phủ và công ty phương Tây đă rời bỏ thị trường Nga để phản ứng với cuộc xung đột ở Ukraine. "Tôi thực sự không biết điều này giúp giải quyết xung đột như thế nào, bởi v́ nó ảnh hưởng đến những người dân b́nh thường, chứ không phải những người đưa ra quyết định", cô cho hay.
Một số chuyên gia tin rằng Nga sẽ đối mặt với khó khăn kinh tế ngày càng tăng v́ các lệnh trừng phạt và người dân sẽ mất kiên nhẫn trong bối cảnh chiến dịch quân sự của họ ở Ukraine liên tục gặp thất bại.
Sergey Javoronkov, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Chính sách Kinh tế Gaidar, trụ sở ở Moskva, cho biết tâm trạng người dân trở nên ảm đạm hơn so với trước đây do "áp lực giá cả và nỗi thất vọng với chiến dịch quân sự", trái với kỳ vọng mà Điện Kremlin đă tạo ra.
"Chúng tôi lẽ ra đă phải giành chiến thắng. Các quan chức từng tuyên bố sẽ kiểm soát Kiev trong ba ngày, nhưng như chúng ta thấy, điều đó là không đúng", ông nói với CNN.
Công dân Nga nhập ngũ ở Moskva hồi tháng 10 sau lệnh động viên một phần của Tổng thống Putin. Ảnh: Anadolu Agency.
"Trong bài phát biểu ngày 24/2, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố các hoạt động quân sự ở Ukraine sẽ chỉ do quân nhân chuyên nghiệp thực hiện. Nhưng vào tháng 9, lệnh động viên một phần được ban bố, tuyển mộ cả những người không muốn chiến đấu", Javoronkov cho hay. "Một chiến dịch quân sự với thắng lợi nhanh chóng có thể kích thích ḷng nhiệt t́nh ủng hộ, nhưng nếu nó kéo dài vô tận và không dẫn đến kết quả mong muốn, tâm lư thất vọng sẽ là tất yếu".
Tuy nhiên, Irina, 30 tuổi, giám đốc quan hệ công chúng, không đồng t́nh. Cô tin rằng t́nh h́nh hiện nay ở Nga đă ổn định sau làn sóng rời bỏ đất nước của những người muốn né lệnh trừng phạt và không muốn ṭng quân theo lệnh động viên.
"Đợt hoảng loạn đầu tiên đă qua và mọi người giờ đây đều b́nh tĩnh hơn. Nhiều người đă rời đi nhưng cũng không ít người chọn ở lại. Tôi hài ḷng với những người quyết định ở lại và ủng hộ nước Nga", cô nói.
Nhưng cùng lúc, Irina cho hay cô phản đối chiến dịch quân sự ở Ukraine v́ xung đột có thể sẽ kéo dài rất lâu và nó đang bắt đầu ảnh hưởng đến cuộc sống của cô cũng như nhiều người Nga khác.
Blogger nổi tiếng người Nga Dmitry Puchkov, người có biệt danh "Goblin" và ủng hộ chiến dịch quân sự của Moskva ở Ukraine, thừa nhận những thất bại trên chiến trường gần đây đă làm suy giảm đáng kể niềm tin trong công chúng.
"Việc quân đội rút khỏi các vùng lănh thổ đă trở thành một phần của Liên bang Nga là điều không tốt. Nhưng chúng tôi cho rằng đó là một động thái chiến thuật và nó sẽ không kéo dài", ông viết. Puchkov tin rằng Nga sẽ chống trả quyết liệt và buộc Ukraine phải ngừng bắn.
Khi được hỏi tâm trạng trong cộng đồng doanh nghiệp Nga như thế nào trước viễn cảnh về một cuộc xung đột kéo dài, nhà nghiên cứu Javoronkov chỉ trả lời bằng một từ duy nhất: "Bi quan!".
"Các chuyên gia nhận ra rằng nền kinh tế hiện nay không có ǵ đáng để mong đợi nếu chiến dịch quân sự vẫn tiếp tục", Javoronkov nói, thêm rằng kinh tế Nga đang suy thoái và ông tin rằng t́nh h́nh sẽ chỉ ngày càng tồi tệ hơn.
Các công ty sản xuất công nghiệp Nga đang đối mặt với những vấn đề lớn trong việc thay thế công nghệ phương Tây. Công ty AvtoVAZ, nhà sản xuất thương hiệu xe Lada, lần đầu tiên phải ngừng dây chuyền hồi đầu năm và sau đó chuyển sang sản xuất một số mẫu xe không có các tính năng an toàn cơ bản như túi khí hay chống bó cứng phanh (ABS).
Vấn đề thiếu công nghệ phương Tây đă lan sang mọi ngành, từ hàng không đến điện tử tiêu dùng, khiến Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev kêu gọi quốc hữu hóa các tài sản nước ngoài.
Yevgeny Popov, nhà báo nổi tiếng và là thành viên quốc hội Nga, đă chỉ trích ư tưởng của ông Medvedev trong một b́nh luận công khai hiếm hoi.
"Chúng ta sẽ lái ǵ đây, không ǵ cả. Chúng ta sẽ lái xe lửa ư?", ông Popov lớn tiếng với một cựu tướng quân đội Nga, người ủng hộ ư tưởng quốc hữu hóa, trên truyền h́nh.
"Hăy quốc hữu hóa mọi thứ, nhưng chúng ta sẽ lái xe ǵ, chúng ta sẽ gọi điện như thế nào, chúng ta sẽ làm ǵ? Đúng, tất cả công nghệ của chúng ta đều đến từ phương Tây", Popov nhấn mạnh.
Điện Kremlin đă và đang thúc đẩy ư tưởng thay thế hàng hóa phương Tây bằng các sản phẩm và công nghệ từ những nước đồng minh như Trung Quốc hay Iran, đồng thời tăng cường sản xuất nội địa.
Hồi đầu tuần, Tổng thống Putin đă tới khánh thành một trang trại chăn nuôi gà tây ở Tyumen. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi đây là dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Nga ngày càng độc lập. Chuyến đi "là một sự kiện quan trọng trong lịch tŕnh của Tổng thống liên quan đến việc phát triển ngành chăn nuôi nội địa, đồng thời đề cao lĩnh vực sản xuất thịt lợn và gia cầm của ngành nông nghiệp, một lĩnh vực quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới an ninh lương thực Nga", ông nói.
Nhưng không phải tất cả người dân Nga đều cảm thông trước t́nh trạng cô lập ngày càng tăng của Nga với thế giới . Nhà sản xuất phim Lisa cho biết cô muốn đất nước chấm dứt xung đột và nối lại quan hệ với các quốc gia khác hơn là cứ đi một ḿnh.
"Tôi sẽ chờ đợi và hy vọng mọi thứ chấm dứt bởi không có ǵ quư giá hơn sinh mạng con người", cô nói.
VietBF@ sưu tập