Người dân Việt trên khắp thế giới đang sôi sục về Biển Đông. Lo lắng như vậy là rấ đúng. Vừa qua Tướng Vơ Tiến Trung có nói rằng xử lư t́nh h́nh Biển Đông phải giữ 3 vấn đề.
“Những diễn biến căng thẳng trên Biển Đông thời gian qua vừa là vấn đề của an ninh, quốc pḥng, vừa là vấn đề của chính trị, kinh tế - xă hội đối với đất nước. Chính v́ thế Ban Chấp hành Trung ương cần thảo luận để có chỉ đạo kịp thời nhất”, Thượng tướng Vơ Tiến Trung, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Quốc pḥng nói.
Thượng tướng Vơ Tiến Trung, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Quốc pḥng (ảnh IT).
Hôm qua, trong phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 11, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có đề nghị Trung ương phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học t́nh h́nh thế giới và trong nước, nhất là t́nh h́nh Biển Đông, việc thảo luận về t́nh h́nh Biển Đông hiện nay là điều rất cần thiết thưa ông?
- Đề nghị trên là điều rất ư nghĩa. Thể chế của chúng ta là Đảng lănh đạo toàn diện đất nước, lănh đạo tuyệt đối vấn đề quốc pḥng, an ninh. Ban Chấp hành Trung ương là cơ quan đầu năo trong lănh đạo, chỉ đạo nên trước t́nh h́nh căng thẳng ở Biển Đông, trong phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 11, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đặt vấn đề thảo luận về t́nh h́nh Biển Đông. Sự gợi mở trên để các Ủy viên Trung ương góp ư đưa ra phương hướng xử lư để làm sao giữ được ba vấn đề.
Thứ nhất, giữ vững được chủ quyền; thứ hai, giữ được môi trường ḥa b́nh để xây dựng và phát triển đất nước; thứ ba giữ được mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc. Có thể nói đây là vấn đề rất quan trọng cần Ban Chấp hành Trung ương cho ư kiến.
Nếu như vấn đề liên quan đến Biển Đông mà đổ vỡ th́ nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến toàn bộ quá tŕnh xây dựng và phát triển đất nước. Đất nước phải chuyển sang một trạng thái khác. Những diễn biến căng thẳng trên Biển Đông thời gian qua vừa là vấn đề của an ninh, quốc pḥng, vừa là vấn đề của chính trị, kinh tế - xă hội đối với đất nước, chính v́ thế Ban Chấp hành Trung ương cần thảo luận để có chỉ đạo kịp thời nhất.
Trung Quốc muốn chiếm trọn Biển Đông, muốn biến Biển Đông thành ao nhà của họ, c̣n chúng ta kiên quyết giữ chủ quyền biển đảo theo đúng Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982. Hai vấn đề này đối lập với nhau nếu như xử lư không khéo th́ sẽ bùng nổ căng thẳng, dễ dẫn tới xung đột. Đây là điều chúng ta không bao giờ muốn xảy ra, nhưng chúng ta cũng không thể đem chủ quyền, lănh thổ ra để thương lượng.
Cảnh sát biển Việt Nam tuần tra, bảo vệ chủ quyền lănh hải (ảnh Cảnh sát biển).
Ở nhiệm kỳ Trung ương khóa XI, khi t́nh h́nh Biển Đông căng thẳng, Ban Chấp hành Trung ương cũng đă đưa ra thảo luận, thưa ông?
- Tôi c̣n nhớ vào năm 2014, khi Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương 981 xâm phạm chủ quyền của Việt Nam, thời gian đó cũng đang diễn ra Hội nghị Trung ương của khóa XI. Trung ương đă thay đổi chương tŕnh làm việc, dành cả một buổi để thảo luận về vấn đề Biển Đông và đưa ra những nhiệm vụ rất rơ ràng.
Những nhiệm vụ đó là, kiên quyết đấu tranh bằng những giải pháp ḥa b́nh buộc Trung Quốc phải rút giàn khoan ra khỏi vùng biển của Việt Nam; giữ mối quan hệ Việt Nam – Trung Quốc không bị căng thẳng, đổ vỡ; không để xảy ra biểu t́nh trong nước, dẫn tới bạo loạn, đập phá; tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế cho cuộc đấu tranh chính nghĩa này.
Trong mấy tháng gần đây, Trung Quốc liên tục đưa tàu thăm ḍ xâm phạm chủ quyền lănh hải của chúng ta. Chúng ta đă kiên quyết phản đối, cộng động quốc tế cũng phản ứng mạnh mẽ, nhưng Trung Quốc vẫn tiếp tục hành động ngang ngược, ông có suy nghĩ ǵ?
- Có thể nói về t́nh h́nh Biển Đông, Trung ương đă có dự báo từ trước. Mấy tháng nay Trung Quốc đưa nhóm tàu Hải Dương địa chất 8 vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, đó là sự xâm phạm trắng trợn, bất chấp luật pháp quốc tế. Phía Trung Quốc lúc th́ nói vùng đó thuộc đường lưỡi ḅ, lúc lại nói đó là vùng phụ cận của quần đảo Nam Sa (tức Trường Sa của Việt Nam).
Đường lưỡi ḅ là do Trung Quốc tự vẽ ra chứ quốc tế không ai công nhận. Trước đó, Ṭa trọng tài quốc tế về Luật biển năm 1982, khi xử vụ Philippines kiện Trung Quốc (năm 2016) đă đưa ra phán quyết đă bác bỏ yêu sách đường lưỡi ḅ của Trung Quốc. Trung Quốc không có cơ sở lịch sử cũng như cơ sở pháp lư nào để có thể khẳng định vùng tài nguyên biển nằm trong khu vực họ gọi là đường lưỡi ḅ.
Nh́n hành động và lời nói của phía Trung Quốc, thấy họ nói một đằng, làm một nẻo. Họ nói việc giữ mối quan hệ với các nước lân cận là tài sản vô giá. Nhưng trên thực tế Trung Quốc đă liên tục xâm phạm vào vùng biển mà Việt Nam có chủ quyền và quyền tài phán gây căng thẳng trên Biển Đông. Có thể nói, trong ứng xử, giữa lời nói và việc làm của Trung Quốc không tương đồng với nhau, điều đó khiến uy tín của họ trên trường quốc tế về vấn đề nêu gương rất kém, trong khi họ là nước lớn luôn phải nêu gương trong việc tuân thủ luật pháp quốc tế.
Có thể thấy cuộc đấu tranh của chúng ta trong bảo vệ chủ quyền lănh hải c̣n lâu dài và c̣n có nhiều vấn đề phức tạp. Chúng ta phải dựa vào sức mạnh của dân tộc, sức mạnh của chính nghĩa, sức mạnh từ dư luận quốc tế cho cuộc đấu tranh này.
Xin cảm ơn Thượng tướng.
VietBF@ sưu tầm.