Iran và Mỹ như sắp bùng nổ chiến tranh. Làm thế nào cả hai bên hạ nhiệt? Bất ngờ nước này có thể dập lửa chiến tranh nguy cơ giữa Mỹ-Iran
Căng thẳng Mỹ- Iran và căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ đă đẩy hai nước Iran và Thổ Nhĩ Kỳ xích lại gần nhau hơn. Sau khi hội đàm với người đồng cấp Iran Javad Zarif tại Iran vào tuần trước, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết, Ankara đánh giá t́nh h́nh về việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân.
Thổ Nhĩ Kỳ có thể đóng vai tṛ ḥa giải giữa Mỹ và Iran?
Mỹ đă rút khỏi JCPOA (Kế hoạch hành động toàn diện chung) năm ngoái và siết chặt Iran bằng các biện pháp trừng phạt chủ yếu nhắm vào nguồn thu nhập chính của đất nước như xuất khẩu dầu mỏ. Trong khi căng thẳng tiếp tục gia tăng giữa Ankara và Washington, Mỹ đă yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ hủy bỏ việc mua các hệ thống pḥng thủ tên lửa S-400 của Nga.
Sabir Askeroğlu, điều phối viên chính sách đối ngoại tại Trung tâm Nghiên cứu Iran (IRAM) chỉ ra rằng chuyến thăm của người đứng đầu Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đă diễn ra theo lời mời của phía Iran, và nhớ lại rằng phái đoàn năng lượng của Nga cũng đă đến thăm Iran, đêm trước chuyến đi của Cavusoglu.
Theo chuyên gia này, hoạt động ngoại giao gần đây của Iran cho thấy, Tehran đang t́m cách thoát khỏi t́nh trạng hiện tại dưới các lệnh trừng phạt cứng rắn hơn của Mỹ.
Từ quan điểm của Iran, có hai quốc gia chính có thể làm dịu t́nh h́nh từ quan điểm kinh tế - Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Tehran cần tiến hành các cuộc đàm phán nghiêm túc, chi tiết với các nước này. Đây là lư do chính cho lời mời Cavusoglu đến Iran. Chúng tôi có thể xem điều này trong bối cảnh t́m kiếm của Iran để thoát khỏi áp lực trừng phạt, ông Ask Askğğ nói.
Chuyên gia cũng ám chỉ sự leo thang căng thẳng đáng kể giữa Mỹ và Iran trong tháng vừa qua và lưu ư sự thiếu nhiệt t́nh của cả hai bên để đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào.
Đầu tháng này, Bộ trưởng Ngoại giao Đức đă tới Iran, sau đó Thủ tướng Nhật Bản đă đến thăm, nhưng những chuyến thăm này không mang lại tiến bộ đáng kể nào về vấn đề tổ chức các cuộc đàm phán nghiêm túc, theo ông Askeroğlu.
Khi được hỏi liệu chuyến thăm của Cavusoglu có thể được coi là một dấu hiệu của sự hỗ trợ của Thổ Nhĩ Kỳ đối với Iran bất chấp Mỹ hay không, chuyên gia nói: Tôi không nghĩ rằng chuyến thăm của Bộ trưởng Ngoại giao nên được diễn giải theo cách này. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ duy tŕ mối quan hệ chặt chẽ với Iran có thể cố gắng thuyết phục chính quyền Iran không vượt qua ranh giới mà sẽ có mối đe dọa về hành động quân sự. Thổ Nhĩ Kỳ có thể đóng vai tṛ trung gian ḥa giải giữa Iran và Hoa Kỳ v́ họ dường như chưa sẵn sàng để đến một bàn đàm phán lẫn nhau