florida80

Cà phê
BS Nguyễn Ý Đức


Cà phê đã được ca tụng là tốt cho cơ thể. Thực vậy, cà phê được nhập cảng vào Âu châu từ Arabia vào năm 1600 như một loại dược phẩm chứ không phải để giải khát.
Vào thế kỷ thứ bảy, cà phê ở Pháp được các bác sĩ kiểm soát; hạt cà phê được bán như một dược phẩm chứ không như một loại nước uống; những người bán ca tụng cà phê là một loại thuốc trị hàng trăm thứ bệnh…
Cà phê đã được coi như một loại thuốc chữa bệnh hô hấp rất tốt. Chẳng hạn: bác sĩ Hyde Salter đã viết trên Edinburgh Medical Journal năm 1859 rằng “cà phê là một trong những thứ thuốc để trị suyễn.”
Những điều cần biết
1/ Tăng cường tinh thần
“Caffeine là chất làm cho tinh thần cảm thấy phấn khởi hơn. Ðây không phải là quảng cáo của kỹ nghệ cà phê mà là điều mà khoa học đã cung cấp,” đó là lời tuyên bố của ông Judith Wurtman, một khoa học gia về thực phẩm cho trí óc tại Massachusetts Institute of Technology.
Còn về hàm lượng thì việc caffeine tăng cường tinh thần làm việc đã được tiến sĩ tâm lý Harris Lieberman ở viện MIT cung cấp. Thay vì vẫn uống một ly cà phê vào mỗi buổi sáng, ông ta mời một nhóm tình nguyện uống viên caffeine với liều lượng là 32mg, 64mg, 128mg và 256mg vào mỗi buổi sáng lúc 8 giờ, sau khi không ăn uống gì trong 12 giờ. Một sự ngạc nhiên xảy ra: Chất caffeine tăng cường hành động của họ trong các thử nghiệm tâm thần. Dù chỉ dùng một lượng nhỏ – 32 mg- cũng đủ để óc nâng cao khả năng tâm thần, phản ứng, tập trung và sự chính xác.
2/ Yêu đời hơn
Chất caffeine cũng tăng cường đáng kể trạng thái tinh thần của một số người. Chất caffeine có tác dụng rất mau. Nó được hấp thụ nhanh và thấy ở tế bào khoảng năm phút sau khi dùng. Nó vào não rất nhanh, dễ dàng và đạt mức độ cao nhất khoảng hai mươi tới ba mươi phút. Sau khi lên đến tột độ, caffeine trong máu giảm đi độ một nửa trong vòng ba tới sáu giờ, và một phần tư trong từ ba đến sáu giờ.
3/ Tăng sức mạnh của cơ thể.
Caffeine được giới thể thao ưa chuộng như để làm tăng tài nghệ biểu diễn mà một số các nhà chỉ trích coi như là lạm dụng chẳng khác dùng chất ma túy. Như vậy thì caffeine làm cho con người cố gắng biểu diễn tới khi mệt. Một tay đua xe đạp khi dùng 300mg caffeine có thể đạp bảy lần khó khăn hơn mà không cảm thấy phải tăng sự cố gắng, và sẽ chịu đựng được khoảng hai mươi lần lâu hơn.

Cà phê đã lấy caffeine ra (decaffeinated) thường làm giảm tài nghệ diễn xuất của các lực sĩ vào những cuộc tranh đua ngắn hạn. Ngoài ra, caffeine có thể gây ra tổn hại cho các hành động cần sự phối hợp của ngón tay như là luồn kim chỉ, đánh một mục tiêu nhỏ hoặc lao một ngọn mác.

4/ Tăng khả năng thở
Chất caffeine trong cà phê làm dãn các ống phổi khiến cho hô hấp dễ hơn. Mặc dù vào năm 1800 caffeine là một loại dược phẩm rất tốt cho bệnh suyễn nhưng từ năm 1921 nó không được dùng cho bệnh này vì đã có dược phẩm theophylline.

Theo bác sĩ Philip Shapiro, caffeine có thể rất tốt cho nạn nhân bị nghẹt mũi. Ðể điều trị các bệnh nhân bị bệnh viêm đường mũi, ông ta cho bệnh nhân dùng caffeine hoặc giả dược trong vòng mười sáu ngày. Trong những ngày mà họ uống caffeine-tương đương với hai ly cà phê –ông ta thấy chỉ có vài nhảy mũi và một chút khó chịu so sánh với hai mươi bảy lần sổ mũi khi họ uống giả dược.

5/ Một điểm lợi cho người cao tuổi
Một số người cao tuổi thường hay bị chóng mặt hoặc bị ngất xỉu sau khi ăn, nhất là điểm tâm, vì hệ thống thần kinh chưa hoạt động để điều hành huyết áp như những ngày còn trẻ.

Ðể điều chỉnh tình trạng đó, một bác sĩ ở Vanderbilt University School of Medicine cho bệnh nhân dùng hai ly cà phê có 250mg caffeine vào bữa điểm tâm.Với các bệnh nhân cao tuổi hay bị những trường hợp này, chất caffeine giữ huyết áp đủ cao để điều hòa lượng máu lưu thông, ngăn chặn được chóng mặt và giữ được trạng thái bình thường.

6/ Chống sâu răng
Tại trung tâm nổi tiếng Forsyth Dental Research Center, bác sĩ Shelby Kashket và các đồng nghiệp thấy rằng trong cà phê có chất tannins có thể đưa tới sâu răng. Uống cà phê, ngay cả cà phê đã lấy caffeine đi, chất tannins ngăn các mảng bựa đóng lại và ăn mòn răng.

7/ Cà phê và bệnh ung thư
Những nghiên cứu mới đây cho hay các hóa chất trong cà phê có thể ngăn chặn ung thư.Nhiều nghiên cứu ở Nhật, Na Uy và Hoa Kỳ đều phủ nhận việc này nhất là ung thư tụy tạng. Trong khi đó, các nghiên cứu tại Na Uy lại gợi ý rằng uống cà phê có thể ngăn được ung thư ruột già, đặc biệt là những người ăn chế độ nhiều chất béo.

Bác sĩ Lee Wattenberg và các đồng nghiệp tại University of Michigan thấy rằng cà phê xanh lại chặn ung thư cho súc vật ở trong phòng thí nghiệm. Bác sĩ người Gia Nã Ðại Hans Stich cũng coi cà phê trong đó có chất polyphenol là một loại chống ung thư rất mạnh.

8/ Uống cà phê với sữa:
Vào những năm 1600, các tiệm cà phê bên Pháp là một đề tài cho mọi người thảo luận. Thoạt tiên thì các bác sĩ đều hỗ trợ nó rồi sau đó lại tẩy chay. Khi mà cà phê được uống tại nhà vào những năm 1670 các trường đại học y khoa phản ứng lại; một số bác sĩ phản đối tác dụng kích thích của cà phê và cấm bệnh nhân uống. Về sau, họ lại viết làm sao cà phê được dùng để “tránh và chữa bệnh”. Nhưng đến năm 1688, một nhân vật trong hoàng tộc lại viết “cà phê đã bị hoàn toàn bỏ rơi.”

9/ Cà phê chữa chệch múi giờ
Một nhà sinh lý học ở Argonne National Laboratory tin tưởng rằng chệch múi giờ có thể giảm nhờ một lượng rất nhỏ caffeine. Theo Ehret, một nhà chuyên môn về nhịp giờ trong ngày, caffeine hoạt động như những cái đồng hồ của cơ thể. Sau đây là lời khuyên của ông ta: Vào ngày khởi hành, nếu bạn đi về hướng Tây, hãy uống ba ly cà phê đen vào buổi sáng. Nếu bạn đi về hướng Ðông, hãy nhịn uống cà phê cho tới buổi chiều. Nếu bạn ngưng uống cà phê ba ngày trước khi bay thì ích lợi còn tăng lên rất nhiều, ông ta nói.

NYD Arlington – TX