NHÂN VẬT ĐIỆN ẢNH : LÊ QUỲNH
Nam tài tử điển trai và nổi tiếng nhất cuả nền điện ảnh Việt Nam :
LÊ QUỲNH đă vừa trút hơi thở cuối cùng tại một bệnh viện ở vùng Orange County vào lúc 12 giờ 40 sáng ngày Thứ Bẩy mùng 5 tháng Giêng, 2008, hưởng thọ 74 tuổi.
Lê Quỳnh sinh ngày 06/09/1934 tại Hà Nội, mất ngày 05/01/2008 tại Santa Ana – Hoa Kỳ.
Ông theo đạo Phật, với pháp danh là Phổ Giải Thoát, ông tốt nghiệp Tú tài ban Văn chương.
Năm 1954, ông theo gia đ́nh di cư vào miền Nam.
Lê Quỳnh là một trong những nam diễn viên kỳ cựu và thành danh của điện ảnh Việt Nam. Ông tham gia lănh vực điện ảnh từ trước năm 1954 trong nhóm làm phim tại Phan Thiết.
Năm 1956, Lê Quỳnh xuất hiện trong vai nam chính Đại đội trưởng Vinh là một thanh niên yêu nước, tham gia kháng chiến chống thực dân Pháp giành độc lập cho nước nhà trong bộ phim đầu tay Chúng Tôi Muốn Sống của cố đạo diễn Vĩnh Noăn, được sản xuất bởi hăng phim Tân Việt.
Lê Quỳnh dự Đại Hội Phim Berlin 1967
Vai Vinh của Lê Quỳnh trong phim này đă hoàn toàn chinh phục khán giả thời ấy. Nét diễn duyên dáng và đầy cá tính của Lê Quỳnh được nhà sản xuất phim là ông Bùi Diễm đă kể lại như sau:
“Khi bắt đầu làm bộ phim Chúng Tôi Muốn Sống th́ chúng tôi cũng muốn chọn một người diễn viên mà có thể nói rằng không những đẹp trai, nhưng mà lại c̣n có khả năng để đóng phim được th́ trong thời gian lựa chọn ấy chúng tôi thấy Lê Quỳnh là người rất là xứng đáng đóng vai chính, thành ra chúng tôi ở trong hăng phim Tân Việt, tức hăng phim sản xuất ra bộ phim Chúng Tôi Muốn Sống có nhờ đạo diễn Vĩnh Noăn và một người đạo diễn Philippines tên là Manuel Condez, hai người hợp tác với nhau, cho nên chúng tôi sản xuất được bộ phim Chúng Tôi Muốn Sống.
Trải qua rất nhiều thời gian với nhau khi làm bộ phim Chúng Tôi Muốn Sống, chúng tôi phải đi quay tại Nha Trang, ở trong một cái trại do quân đội Việt Nam giúp, thành thử chúng tôi sống chung với Lê Quỳnh. Do đó chúng tôi quen biết nhiều về cái gọi là khả năng đóng phim của Lê Quỳnh.
Bộ phim đó về một phương diện gọi là kỹ thuật, cũng như về phương diện tinh thần, th́ vào thời đó có thể coi là một bộ phim đầu tiên được sản xuất với đầy đủ kỹ thuật.
Lắm lúc chúng tôi cũng không được rơ Lê Quỳnh học diễn xuất ở đâu nhưng mà sau khi quay một vài lần diễn thử th́ chúng tôi thấy Lê Quỳnh diễn thật đầy đủ khả năng để đóng phim.
Tài tử điện ảnh Lê Quỳnh trong một cảnh quay phim
Chúng tôi đưa kịch bản phim cho Lê Quỳnh đọc để Lê Quỳnh nghĩ xem Lê Quỳnh có đảm nhận vai đó một cách có thể, nghĩa là lột được tinh thần của bộ phim không ?
Th́ ngay lúc đầu Lê Quỳnh nhận thấy là Lê Quỳnh có thể làm được.
Và sự thật sau một hai tuần làm việc th́ chúng tôi thấy Lê Quỳnh đúng là người có khả năng có thể đóng vai tṛ chính trong phim đó, đóng vai chính với một tinh thần làm việc hết sức là thận trọng, thành thử vai tṛ của Lê Quỳnh là vai tṛ hết sức xuất sắc trong bộ phim Chúng Tôi Muốn Sống ” .
Sau bộ phim Chúng Tôi Muốn Sống, Lê Quỳnh liên tục được mời đóng trong hầu hết những bộ phim có tầm vóc lớn và quan trọng khác của Việt Nam hay do các hăng phim quốc tế thực hiện như :
- Đất Lành
- Thiếu Phụ Nam Xương
- The Quiet American
- A Night Of The Dragon,…
Đặc biệt là khi nữ diễn viên điện ảnh Kiều Chinh lần đầu tiên đóng phim và đă xuất hiện bên cạnh Lê Quỳnh trong bộ phim nổi tiếng khác của Việt Nam, đó là phim Hồi Chuông Thiên Mụ của đạo diễn Lê Dân, thực hiện trong hai năm 1957-1958, do hăng phim Tân Việt sản xuất, khởi đầu cho sự kết hợp nghệ thuật tốt đẹp giữa hai tên tuổi được yêu thích nhất của nền điện ảnh Việt Nam thời bấy giờ.
Hành trang điện ảnh của ông rất
“nặng” qua hàng loạt vai diễn chính trong các bộ phim như:
- Đất Lành
- Hồi Chuông Thiên Mụ
- Thiếu Phụ Nam Xương (đạo diễn Jean le Duc)
- Vụ Án T́nh, Ngàn Năm Mây Bay
- Đôi Mắt Người Xưa
- Tổ Đặc Công 13
- Từ Sài G̣n đến Điện Biên Phủ
- 11 Giờ 30
- Chờ Sáng
- Mùa Thu Cuối Cùng
- Bẫy Ngầm
Lê Quỳnh cũng đă từng cộng tác với những phim quốc tế như :
- The Quiet American (đạo diễn: Joseph L.Mankiewicz, thực hiện năm 1958),
- A Night Of The Dragon -
Transit A Saigon.
Đặc biệt với phim Bẫy Ngầm của đạo diễn Lê Hoàng Hoa, Lê Quỳnh đoạt giải nam diễn viên hay nhất trong năm.
Nhận xét về những yếu tố chính giúp diễn viên Lê Quỳnh đạt được thành công trong lănh vực phim ảnh cũng được diễn viên kỳ cựu Kiều Chinh chia sẻ :
- “ Lê Quỳnh là một người làm việc rất là có ḷng, có t́nh với công việc cũng như với bạn hữu trong khi đóng phim.
Trước khi được làm việc với anh Lê Quỳnh trong phim Hồi Chuông Thiên Mụ năm 1957 th́ chúng tôi là bạn, thế nên chúng tôi được biết nhau trước khi chúng tôi được đóng phim với nhau, thế nên khi đóng phim th́ rất là thoải mái.
Lê Quỳnh là một người đẹp trai, một người có tài. Trên sàn quay lúc nào anh cũng là một người làm việc hăng say và vui vẻ với bạn bè. Anh tạo nên không khí rất vui và đầy hứng khởi. Anh là một người vui vẻ, thẳng thắn và rất là thông minh.
Sau bộ phim đầu tiên Hồi Chuông Thiên Mụ quay năm 1957, sau đó, mấy năm sau chúng tôi lại quay được phim thứ hai với nhau, đó là phim Từ Sài G̣n Đến Điện Biên Phủ, cùng có với Đoàn Châu Mậu, với lại Thẩm Thuư Hằng.
Rồi sau đó chúng tôi lại quay một phim thứ ba, được làm việc cùng với nhau, đó là phim Chờ Sáng của đạo diễn Thân Trọng Kỳ”.
Thành công ở vai tṛ diễn viên, Lê Quỳnh c̣n thử sức ḿnh với công tác đạo diễn. Ông đă từng làm đạo diễn bộ phim Giă Từ Bóng Tối thực hiện vào năm 1969.
Trước 1975 có thời gian nam diễn viên Lê Quỳnh c̣n làm Giam đốc Trung Tâm Quốc Gia Điện Ảnh Việt Nam (số 11 Thi Sách – quận 1 – Sài G̣n) phụ trách mảng quay phim thời sự.
Ngoài ra, ông cũng tham gia vào những hoạt động hành chánh dân sự và xă hội khác và đă từng ra ứng cử dân biểu quốc hội vào năm 1967.
Năm 1966, Lê Quỳnh đại diện Việt Nam tham dự Đại hội điện ảnh Á Châu tại Seoul (Hàn Quốc) và đă đoạt được hai giải thưởng trong Đại hội này.
Năm 1967, Lê Quỳnh cũng tham dự Đại hội điện ảnh quốc tế tại Berlin (Đức), lần này ông được mời làm hội viên danh dự của nghiệp đoàn diễn viên điện ảnh quốc tế.
Lê Quỳnh gia nhập quân đội năm 1952, ông là một phi công ưu tú và can đảm của Không Lực VNCH, với chức vụ cuối cùng là Thiếu Tá.
Phi công Lê Quỳnh khi c̣n trong quân đội VNCH.
Trong thời gian phục vụ quân đội, ông đă thực hiện nhiều phi vụ chiến đấu, nhất là tại các chiến trường sôi động như :
- Đồng Xoài
- B́nh Giả, U Minh Thượng, U Minh Hạ v..v.. và đă từng nhận được các huy chương cao quư như :
- Anh Dũng Bội Tinh, hoặc Phi Dũng Bội Tinh.
Ngoài ra ông cũng tham gia vào những hoạt động hành chánh dân sự và xă hội khác và đă từng ra ứng cử dân biểu quốc hội VNCH vào năm 1967.
Sỹ quan Không Quân QLVNCH - Lê Quỳnh
Tài từ Lê Quỳnh sang định cư tại Hoa Kỳ vào năm 1975, ngay sau đó ông đă tích cực tham gia vào các hoạt động văn hoá, nghệ thuật và là một trong số những cố vấn di trú đầu tiên của cơ quan thiện nguyện USCC tại Los Angeles.
Ông đă giúp đỡ cho hàng ngàn gia đ́nh có cơ hội đoàn tụ sau những chia cắt gây ra bởi biến cố đau thương 1975.
Tài tử Lê Quỳnh và nhạc sĩ Nam Lộc ở văn pḥng USCC tại Los Angeles
Lê Quỳnh chẳng những đóng phim hay mà c̣n có giọng hát hay. Lê Quỳnh là mẫu người đàn ông rất đàn ông trong phim và ngoài đời. Người vợ đầu của ông là bà Phạm Thị Băng Thanh, tức nữ danh ca Thái Thanh (em gái cố nhạc sĩ Phạm Đ́nh Chương) – người được mệnh danh là tiếng hát vượt thời gian của nền tân nhạc Việt Nam, ông kết hôn vào năm 1956.
Trong cuộc sống mối t́nh của Lê Quỳnh và Thái Thanh đă từng một thời là khuôn mẫu của gia đ́nh nghệ sĩ Việt Nam. Họ có với nhau 5 người con: 3 gái, 2 trai đó là :
Lê Thị Ư Lan sinh năm 1957, Lê Xuân Việt sinh năm 1958, Lê Thị Quỳnh Dao tức Quỳnh Hương sinh năm 1960, Lê Thị Thanh Loan sinh năm 1962 và Lê Đại sinh năm 1964.
Trong số năm người con kể trên, chỉ có Ư Lan là nổi tiếng hơn cả khi ra hải ngoại trở thành ca sĩ, sau đó mới tới Quỳnh Hương.
Hợp ca bài "Ly Rượu Mừng, Tết năm 1977 :
Kiều Chinh, Lê Quỳnh, Jo Marcel, Nguyễn Cư, Ngô Quư, Nam Lộc
Tài tử Lê Quỳnh ra đi, để lại Vợ và 9 người con (5 trai, 4 gái), tất cả đều đă trưởng thành, trong số đó có hai người cùng theo nghiệp Cha đi vào con đường phục vụ nghệ thuật, đó là nữ ca sĩ Ư Lan và MC kiêm ca sĩ Quỳnh Hương
Tổng hợp từ internet