hoathienly19

ĐỆ NHẤT CỘNG HÒA CỦA MIỀN NAM, VIỆT NAM (1955-1963)







"...Trong các sách tôi viết về cái chết của hai nguời Anh Em này, luôn luôn tôi có câu kết sau đây:

Thương cho Tổng thống Ngô Đình Diệm và tiếc cho ông Ngô Đình Nhu!


Hôm nay tôi xin lập lại !

Thuơng ở đây là thuơng khóc, khóc cho một con nguời đầy đức độ, ái quốc mãnh liệt, cả đời tranh đấu, kiên tri tranh thủ cho Độc lập Quốc gia, cho Tự do Dân tộc, cho Hạnh phúc Đồng bào, đúng là một vị Anh hùng dân tộc, một vĩ nhân của đất nước !


Tiếc là thuơng tiếc, thuơng tiếc cho một đầu óc uyên thâm, cho một hoài bão rộng lớn, cho một viễn kiến cao sâu…mà trong dòng lịch sử, dân tộc VN đã sản sinh ra, nhưng được mấy người, thử hỏi ?..." Huỳnh Văn Lang

Nội dung của bài nói chuyện hôm nay là những sự kiện hay những biến cố quan trọng nhất đã đưa đến sự hình thành ra Đệ Nhất Cộng Hòa của miền Nam VN (1956-1963), mà cái ID của nó là Hiến Pháp năm 1956, cũng là phần kết của bài này.





Hưởng ứng lời kêu gọi của thủ tuớng Ngô Đình Diệm (NĐD) về giúp nước, từ Chicago, Illinois, tôi về đến Sài Gòn ngày 24 tháng 8, 1954 và liền sau đó vì thời cuộc đưa đẩy, thủ tướng NĐD đã đặt để tôi vào những địa vị, nếu gọi được là địa vị hay đúng hơn là cương vị, để tôi thành ra chứng nhân cho những sự kiện tôi muốn ghi lại ra đây.


Những sự kiện tôi trình bày sau đây có ba giá trị khác nhau :

Là chứng nhân, không chứng nhân nhưng biết thật chắc chắn và một ít chuyện không biết chắc, quí vị sẽ phân biệt được 3 giá trị khác nhau đó.


1. Cương vị thứ nhất - Phụ tá Bí thư của thủ tướng NĐD

Đầu tiên tôi tạm thời thay thế anh Võ Văn Hải là bí thư của Thủ tướng, để anh tạm thời giữ chức Chánh văn phòng, thình lình bỏ trống.

Ba ngày đầu tôi ăn ngủ trong dinh Gia long, sau được đưa ra ngủ nghỉ ở khách sạn Kinh hoa, Chợ lớn, nhưng luôn luôn về dinh Thủ tướng ăn cơm trưa và tối cho đến khi Thủ tướng cho lệnh bộ Tài chánh cấp cho villa số 140, đường Hai bà Trưng, SG.

Cho nên tôi may mắn làm việc bên Thủ tướng cho đến ngày 10 hay 11 tháng 10, 1954.

Chính trong thời gian ngắn ngủi 45 ngày này đã xảy ra biến cố Nguyễn Văn Hinh, Tổng tham mưu quân đội Quốc gia VN muốn đảo chánh.

Trung tướng Nguyễn Văn Hinh




https://www.wikiwand.com/vi/Nguy%E1%..._V%C4%83n_Hinh


Để dễ hiểu rõ biến cố này thiết nghĩ cũng nên nhắc lại, trước đó, ngày 16, tháng 6, ông Ngô Đình Diệm được Quốc trưởng Bảo Đại bổ nhiệm làm thủ tướng, lập nội các VN thay thế chính phủ hoàng thân Bửu Lộc.

Thiết nghĩ khi bổ nhiệm NĐD, Quốc trưởng Bảo Đại (BĐ) có hội kiến với bộ Ngoại giao Mỹ và cũng có thể với chính phủ Pháp nữa, vì Pháp dù có thua trận ở Điện biên phủ trong tháng 5 rồi, nhưng vẫn còn nắm quyền Ngoại giao và Quốc phòng ở VN với một đạo quân viễn chinh dù đã thua trận nhưng vẫn còn hùng hổ, đang khi anh em NĐD lại có tiếng là chống Pháp.

Cũng chắc chắn là chính phủ Hoa kỳ không có liên quan trực tiếp gì đến chuyện bổ nhiệm này, vì dù ông Diệm có bôn ba ở Hoa kỳ gần 3 năm đi nữa, ông có quen thân với nhiều nhận vật có tiếng nói trong chính trường Hoa kỳ, nhưng thật ra Hoa kỳ chưa nghĩ đến chuyện thay thế Pháp ở Đông dương, cho đến khi chạm mặt với Nga/Tàu ở hội nghị Genève trong tháng 7, 1954.





Sau khi được bổ nhiệm, bất chấp lời can gián của ông Ngô Đình Luyện ở Pháp và ông Ngô Đình Nhu ở VN, Thủ tướng NĐD về Sài Gòn ngày 26, cùng tháng 6, 1954.

Tổng liên đoàn Lao công VN cổ động đón tiếp, nhưng số người đến phi trường Tân Sơn Nhất (TSN) chưa đến 500.

Bốn ngày sau Thủ tướng bay ra Hà nội để xem xét tình hình và tiếp xúc chính khách ngoài Bắc, để rồi trở về Sài Gòn thành lập Nội các, ra mắt ngày 7 tháng 7, 1954 :

Thủ tướng kiêm bộ Quốc phòng và Nội vụ.

Chính phủ chưa kịp làm gì thì ngày 20 cùng tháng, Hiệp định Genève ký kết giữa Pháp và Việt minh (VM) thoạt đến, toàn dân dở khóc dở cười, có hòa bình hay đúng hơn chì là đình chiến giữa hai phe, nhưng đất nuớc lại bị chia đôi. (1)





(1) Ngày 21-07/1954, đang khi Tổng thống Eisenhower họp báo để giải thích hiệp định Genève cho quốc dân Mỹ, thì ngoài đường có một nhóm sinh viên VN biểu tình lên án các cường quốc chia đôi đất nước của họ. Hôm sau ở trước trụ sở Liên hiệp quốc (UN), New-york, cũng có một nhóm sinh viên VN biểu tình, đông hơn.


Cả hai cuộc biểu tình đều do ĐVL, ĐTC & HVL tổ chức, hình HVL có lên báo, lên T. 55 năm sau nhìn lại....


Vietnam War - Ngo Dinh Diem on Geneva Agreement of 1954





Bao nhiêu vấn đề chính trị xã hội cả văn hóa… đổ dồn về miền Nam với 36,000 quân viễn chinh Pháp và trào lưu Bắc kỳ di cư chạy giặc CS bắt đầu.

Người Pháp dự đoán là khoảng 60,000 người, Thủ tướng NĐD hy vọng 100, 000... không dè trào lưu chạy giặc CS bộc phát như thác lũ, quá sự tuởng tượng của mọi người, nghĩa là trong vòng 300 ngày do Hiệp định Genève qui định số người Bắc kỳ di cư lên trên 860,000. Thủ tướng vui bao nhiêu thì càng lo nhiều hơn nữa....





Khi về đến VN, tôi cảm thấy rõ ràng tình trạng quá yếu kém của chính phủ NĐD cũng như uy tín của tân Thủ tướng quá thấp.

Không thấy chính phủ Bửu Lộc bàn giao lại cái gì, ngoài cái dinh Gia long và sở Nội dịch với năm bảy chiếc xe cũ kỹ, không có một tiểu đội canh gác.

Thủ tướng kiêm bộ Quốc phòng, mà không có quân đội

Bộ Nội vụ không có Công an Cảnh sát, trong lúc đô thành Sài Gòn - Chợ lớn là Bình xuyên, miền Tây Nam kỳ lục tỉnh là Hòa Hảo, miền Đông là Cao Đài, quần chúng người Nam nghe nói đến NĐD, nhưng không biết NĐD là ai.

Ngoài ra sau lưng tướng Ely, Cao ủy Pháp là cả một tập đoàn thực dân đang hôi quyền thế, hôi cả tài sản như buổi chợ chiều.

Trong lúc người Mỹ mới nhảy vào chính trường VN chưa có một chủ trương rõ ràng....





Tắt một lời, xã hội miền Nam đang ở trong một tình trạng vô cùng hỗn mang gần như tuyệt vọng, vô phương cứu vãn.

Dư luận Quốc tế cho chính phủ NĐD không thọ quá 6 tháng.





Ưu tư số 1 của Thủ tuớng NĐD là phải nắm lấy quyền hành, là thủ tướng kiêm Quốc phòng, cho nên đầu tiên ông phải nắm quân đội.

Tham mưu trưởng Nguyễn Văn Hinh (vợ đầm tức nhiên là dân Pháp), cần phải thay thế.

Và chính tướng Hinh lại khai chiến trước, ngày 09/09/1954 chỉ trích Thủ tướng trên đài phát thanh Pháp Á do anh Phan Cao Phái (anh của chị Minh Châu bạn của người viết) quản lý và đòi cải tổ chính phủ.

Thủ tướng Diệm phản pháo ngay, ngày 11/09/1954 chỉ thị tướng Hinh phải đi Pháp trong vòng 24 tiếng, gọi là để khảo sát tổ chức quân đội Pháp trong vòng 6 tuần.





Tướng Hinh từ chối và vận dụng quân đội trong tay mình để làm loạn, muốn đảo chánh, cho 1 tiểu đội thiết giáp chạy chung quanh dinh Độc lập (mới được Cao ủy Ely giao trả tuần trước) vừa hăm dọa, vừa chửi bới, cùng một lúc cho đài phát thanh quân đội ra rả tố cáo chính phủ nào là độc tài, nào là tham nhũng v.v..

(Những đêm đó tôi ngủ trong dinh Thủ tướng, sẵn sàng để Thủ tướng sử dụng như một thông dịch viên và đi đêm với CIA Mỹ, khi đại tá Landsdale từ Manila qua VN, đóng đô ở hộp đêm Ma Cabane, trước cửa vườn Tao Đàn, cách dinh Thủ tướng một con đường. Đại tá Lansdale có nhiệm vụ giúp chính phủ NĐD ổn định tính hình).

Nội các NĐD sắp sụp đổ đến nơi, vì ngày 20/09/1954, 9 trên 18 bộ trưởng yếu bóng vía đệ đơn từ chức.

Nên lưu ý là cuộc khủng hoảng này xảy ra đúng lúc cuộc Bắc kỳ di cư bộc phát như lũ lụt sông Hồng, CS Hà nội chận đường, đe dọa, bắt cóc, thủ tiêu… vẫn không be nổi.

Nhưng với sự hợp tác chặt chẽ giữa CIA và tòa Đại sứ Mỹ, Thủ tuớng NĐD giải quyết được cuộc khủng hoảng do tướng Nguyễn Văn Hinh gây ra, nhưng không phải là không đổ mồ hôi hột :


Đại sứ Heath cho tướng Hinh biết là nếu có đảo chánh trong tình thế này thì Mỹ sẽ cúp viện trợ quân sự ngay, đang khi đại tá Lansdale tìm cách tách tuớng Hinh ra khỏi tham mưu của ông ta là 2 nhân viên phòng nhì của Pháp, Lansdale biếu hai sĩ quan này hai vé máy bay đi Manila du hí năm ngày.

Qua tháng sau, 1954 thủ tướng NĐD cất chức tướng Hinh và bổ nhiệm tướng Lê Văn Tỵ lên thay. (Cũng là lúc thủ tướng NĐD gửi tôi qua bộ Tài chánh có công tác khác, nên những chuyện sau đây tôi không phải là chứng nhân, nhưng biết được rõ ràng.)


Thống Tướng Lê Văn Tỵ, Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Đội Quốc Gia





Đại sứ Heath và tướng O’Daniel, trưởng đoàn cố vấn quân sự Mỹ, lại yêu cầu thủ tướng Diệm nên giữ tướng Hinh lại trong quân đội.

Ông Diệm từ chối.

Trước sự cứng rắn của Thủ tướng, đại sứ Heath thay đổi thái độ, từ bạn ra thù ngay và gửi điện tín về Washington, tố cáo thủ tướng là bất tài, không có khả năng dung hợp… cần phải thay đổi.





Nhưng lúc bấy giờ tổng thống Eisenhower và Hội đồng an ninh Quốc gia, cả đa số Lưỡng viện Quốc hội lại nhận thấy Thủ tướng Diệm có thể lãnh đạo mặt trân chống Cộng ở Đông nam Á châu, nên hoàn toàn bác bỏ đề nghị của đại sứ Heath và Tổng thống Eisenhower gửi đặc sứ qua thay thế là tướng Collins, bạn thân tín của ông.

Đặc sứ Collins đến Sài Gòn mang theo bức thơ của Tổng thống Mỹ xác nhận ủng hộ một mình Thủ tướng NĐD và muốn thảo luận với Thủ tướng một chương trình viện trợ kinh tế quân sự qui mô hơn.

SAIGON 1955 - Đặc sứ Collins - Tổng Thống Ngô đình Diệm




Nhưng lại không dè tướng Collins và tướng Ely là huynh đệ chi binh từ Đệ nhị Thế chiến.

Tai hại là đặc sứ Mỹ bị Cao ủy Pháp chi phối hoàn toàn, ngày một ngày hai tuớng Collins thay đổi thái độ đối với Thủ tướng NĐD, có nghĩa là ủng hộ mưu đồ “Diệm must go" mà thực dân Pháp đã dàn dựng từ 4, 5 tháng nay.


Cao ủy Pháp, tướng Paul Ely (giữa) cùng Tổng Thống Ngô Đình Diệm, lúc đó mang chức Thủ tướng , tại một chùa ở Chợ Lớn trong lễ Phật giáo tưởng niệm chiến sĩ trận vong Pháp - Việt tháng 1/1955




Ngày 08/12/1954, hai tướng Collins và Ely vào dinh Độc lập chính thức đề nghị với Thủ tướng NĐD nên bổ nhiệm Phan Huy Quát làm bộ trưởng Quốc phòng và Bảy Viễn làm bộ trưởng Nội vụ.


Tất nhiên Thủ tướng NĐD từ chối và phải từ chối, vì nếu ông chấp nhận thì chẳng hóa ra ông chịu thua và mất gần hết quyền hành
- Quốc phòng và Nội vụ là hai bộ quan trọng nhất của chính phủ nên ông đã kiêm nhiệm - để cho người Mỹ, qua ông Quát, Đại việt và người Pháp, qua Bảy Viễn, tướng cướp tha hồ giựt dây.




Thế là lại khủng hoảng ! Collins còn cực đoan hơn nữa. Là đề nghị với Washington :

Nên đưa Bảo Đại về, đem Phan Huy Quát lên làm thủ tướng thay thế NĐD và ban hành tình trạng khẩn trương, tập hợp các lực lượng quốc gia để thống nhất hành động.

Nếu không thực hiện giải pháp này được, thì tốt hơn Mỹ nên rút ra khỏi VN.

Không dè tướng Collins lại dứt khoát đến thế. Trong quan hệ giữa Collins và Ely, làm như có bóng một người đàn bà, tôi không rõ lắm nên không nói ra đây.





Tuy nhiên trong khủng hoảng này tôi biết rõ một việc, ai là người đã giúp chính phủ Mỹ khỏi sai lầm trầm trọng, đó là Thương nghị sĩ Mansfield.

Nhận được phúc trình và đề nghị dứt khoát, nếu không nói là cực đoan hay ngu xuẩn của đặc sứ Collins, TT Eisenhower, Hội đồng An ninh Quốc gia, và Foster Dulles, bộ ngoại giao, hội nhau lại, hết sức hoang mang, như bị một búa bổ vào đầu, tá hỏa tam tinh, nên phải kêu gọi đến ý kiến của bên Dân chủ đối lập, mà người có thớ nhất là Thượng nghị sĩ Mansfield


TNS Mansfield đến tòa Bạch ốc góp ý:

Ông Diệm là một tích sản mình vừa thu nhận, dù có nhỏ bé cách mấy đi nữa thì cũng là một tích sản, tại sao mình phải phiêu lưu đi đổi với những giá trị khác, mà mình mù tịt không hiểu biết hay chưa hiểu biết mảy may gì hết.





Thế là Thủ tướng NĐD lại thắng, tất cả chính phủ Mỹ đều chấp nhận ý kiến của TNS Mansfield vì là khôn ngoan nhất và ngày 14/12/1954 chính phủ Hoa kỳ chỉ thị cho tướng Collins :

Trong tình thế hiện nay, không có một chọn lựa nào khác hơn là tiếp tục viện trợ cho VN và ủng hộ Thủ tướng Diệm.

Nhưng chưa hết, tướng Collins với thực dân Pháp còn quậy nữa, mà năng nổ quyết liệt nhất là bảy Viễn, Bình Xuyên.




Còn tiếp ,