20 người bị điều tra hành vi giết người ở Đồng Tâm. VTV là nguồn tin duy nhất được công bố một phần diễn biến của biến cố sáng 9/1 tại Đồng Tâm.
Trong 20 người, Công an Hà Nội cho biết đă ra lệnh tạm giam với Lê Đ́nh Công, Lê Đ́nh Uy, Bùi Văn Niên, Nguyễn Văn Tuyến, Trần Thị La, Bùi Thị Nối, Bùi Văn Tiến, Nguyễn Thị Lụa, Bùi Viết Hiểu, Bùi Văn Tuấn, Nguyễn Quốc Tiến, Lê Đ́nh Doanh, Bùi Thị Đục, Lê Đ́nh Quân, Lê Đ́nh Quang, Nguyễn Văn Duệ, Nguyễn Thị Bét, Trịnh Văn Hải, Nguyễn Văn Quân. Bị can Lê Đ́nh Chức đă bị bắt tạm giam.
Nhà chức trách khởi tố bị can, ra lệnh tạm giam Lê Đ́nh Hiển, Bùi Viết Tiến về tội Chống người thi hành công vụ. Nguyễn Xuân Điều, Trần Thị Phượng, Đào Thị Kim, Nguyễn Thị Dung bị tạm giữ về cùng tội danh. Những người trên cùng trú tại xă Đồng Tâm.
Bị can Lê Đ́nh Công, con trai ông Lê Đ́nh Ḱnh - người được công an xác định là chủ mưu, cầm đầu các hoạt động gây rối, chống đối lực lượng chức năng - khai "đă chi hơn 30 triệu đồng mua xăng, hung khí; trực tiếp chỉ đạo hành vi chống đối bằng việc ném đá, bom xăng và lựu đạn", VTV1 đưa tin.
Một trong số bị can của vụ án. Ảnh: VTV
Sau 4 ngày xảy ra sự việc ở Đồng Tâm, sáng 13/1, việc ra vào khu vực Thôn Hoành vẫn bị phong toả. Lực lượng chức năng tiếp tục chốt chặn tại đầu đường tỉnh 429 (gần UBND xă Phúc Lâm và cách Đồng Tâm hơn 4 km). Ba chốt công an lập tại các lối đi về phía sau thôn Hoành (xă Đồng Tâm). Hai chốt khác ở cách thôn Hoành 1-2 km, trên lối dẫn ra nghĩa trang.
Cảnh sát vẫn túc trực ở Đồng Tâm với lư do "để đảm bảo an toàn", thiếu tướng Tô Ân Xô, người phát ngôn Bộ Công an nói.
Quăng đường từ thôn Hoành đến khu vực sân bay Miếu Môn là 5 km, hai hướng từ đường lớn dẫn vào xă Đồng Tâm có lực lượng chức năng túc trực kiểm soát người ra vào. (Xem bản đồ cỡ lớn) Đồ họa: Việt Chung.
Theo Bộ Công an, sự việc khởi nguồn từ 31/12/2019 khi một số đơn vị của Bộ Quốc pḥng phối hợp với lực lượng chức năng xây tường bảo vệ sân bay Miếu Môn, huyện Mỹ Đức trên địa bàn các xă: Mỹ Lương, Trần Phú, Đồng Lạc (huyện Chương Mỹ) và Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức). Trong quá tŕnh xây dựng tường rào, một nhóm khoảng 30 người ở Đồng Tâm đă có hành vi chống đối, chuẩn bị vũ khí, kích động nhằm ngăn cản việc thực thi pháp luật.
Sáng 9/1, lực lượng cảnh sát gồm nhiều đơn vị có trang bị vũ khí tiến vào làng Hoành. Đụng độ xảy ra tại khu vực nhà ông Ḱnh. Bộ Công an cho hay, lực lượng cảnh sát đă bị "một số người sử dụng lựu đạn, bom xăng, dao phóng... tấn công" khiến 3 công an hy sinh. Người chống đối là ông Lê Đ́nh Ḱnh đă tử vong.
Ba công an hy sinh là đại tá Nguyễn Huy Thịnh (phó trung đoàn trưởng trung đoàn Cảnh sát cơ động thủ đô, Bộ tư lệnh Cảnh sát cơ động); thượng úy Dương Đức Hoàng Quân (tiểu đoàn 1, Trung đoàn Cảnh sát cơ động thủ đô, Bộ tư lệnh Cảnh sát cơ động); đại úy Phạm Công Huy (Đội chữa cháy và cứu nạn - cứu hộ khu vực 3, Pḥng Cảnh sát pḥng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, Công an Hà Nội).
Tang lễ của ba liệt sĩ công an được tổ chức theo nghi thức của lực lượng công an nhân dân vào ngày 16/1 tại nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội.
Ngày 13/1, thi thể ông Ḱnh đă được gia đ́nh an táng. Diễn biến chi tiết cuộc đụng độ chưa được công bố. Việc tiếp cận hiện trường và các nguồn tin vẫn bị giới hạn.
Tháng 4/2017, khi 4 người bị bắt để phục vụ điều tra vụ án Gây rối trật tự công cộng liên quan đến giải tỏa đất ở xă Đồng Tâm, lực lượng thi hành công vụ gặp phải sự phản ứng dẫn đến 38 cảnh sát cơ động, cán bộ bị giữ tại nhà văn hóa thôn.
7 ngày sau, toàn bộ người bị giữ được thả khi Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung về đối thoại, cam kết làm rơ nguồn gốc đất khu sân bay Miếu Môn là đất quốc pḥng hay đất nông nghiệp - mấu chốt cuộc đấu tranh đ̣i quyền lợi của nhiều người dân Đồng Tâm; điều tra đúng sai việc bắt 4 người.
Ngày 25/7/2017, Thanh tra TP Hà Nội thông báo kết luận "toàn bộ diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xă Đồng Tâm là đất quốc pḥng". Không đồng t́nh, ông Lê Đ́nh Ḱnh (đại diện cho một số người dân có khiếu kiện ở xă Đồng Tâm) gửi đơn lên Thanh tra Chính phủ đề nghị giải quyết và xem xét tính chính xác, hợp pháp của kết luận mà Hà Nội công bố.
Cuối tháng 4/2019, ông Nguyễn Mạnh Hà - Tổ trưởng Tổ rà soát, Thanh tra Chính phủ khẳng định "kết luận như trên của Thanh tra Hà Nội là chính xác".
Tháng 8 và tháng 11/2019, Thanh tra Chính phủ và thành phố Hà Nội lần lượt có các cuộc họp để thông tin, đối thoại với nhiều người dân xă Đồng Tâm và các xă tiếp giáp với sân bay Miếu Môn. Đến cuối năm, lực lượng chức năng bắt đầu xây dựng tường rào bảo vệ sân bay này.