Nhiều tài xế gọi bà Nguyễn Thị Nguyệt Minh (47 tuổi, chủ cửa hàng vá vỏ xe ô tô Kim Thanh) một cách thân thương là nữ “kiện tướng” vá vỏ xe. Nói “kiện tướng” v́ dường như ở phố núi sương mù Đà Lạt chỉ có ḿnh bà là phụ nữ làm nghề vá vỏ, thay lốp xe ô tô, nhưng lại được đánh giá tay nghề “cứng” và điệu nghệ hơn cánh mày râu.
Không để khách đợi lâu
Chiếc ô tô 7 chỗ vừa tấp vào, bà liền hỏi “bánh bên tài hay bên phụ, trước hay sau” và cầm ngay con đội để kích gầm xe lên, rồi nhanh tay cầm chiếc súng hơi bắn bu lông tháo ốc vít. Bánh xe được lăn nhanh vào cửa hàng, bằng đôi tay mảnh mai nhưng bà Minh đưa lên bàn chuyên dụng với thao tác nhẹ nhàng, dứt khoát để x́ hết hơi.
Nụ cười đôn hậu luôn nở trên môi nữ “kiện tướng” Nguyệt Minh.
Bằng vài động tác phối hợp nhịp nhàng giữa tay và chân đạp, “nữ kiện tướng” tháo vỏ xe ra rất gọn gàng. Bà rà t́m cái đinh, con vít hay mảnh sắt là “thủ phạm” đâm thủng vỏ xe; tiếp đó dùng ḱm, tuốc-đơ-vít nạy ra và làm sạch phần trong của vỏ xe rồi nhanh tay chà nhám vị trí bị lủng, bôi keo, dán vá.
Sau đó chuyển chiếc vỏ xe lên lại bàn gắn vào niềng để bơm hơi trước khi ráp lại bánh vào xe. Các công đoạn trên bà Minh thao tác chỉ từ 7 – 10 phút là xong. Hằng ngày, cửa hàng của bà Minh mở cửa từ 6 giờ 30 đến 17 giờ 30 và dường như lúc nào cũng tấp nập xe cộ. Có những hôm mới tới cửa hàng đă có xe đậu sẵn chờ vá hoặc thay vỏ, chưa kịp ăn sáng bà phải đeo găng tay làm việc luôn đến trưa để khách không phải đợi lâu.
Bà Minh cho biết mỗi ngày trung b́nh cửa hàng của bà vá và thay từ 70 – 80 vỏ xe các loại, trong đó khoảng 50 vỏ ô tô, c̣n lại là xe máy. Ngoài bà Minh c̣n có một thợ và một em học nghề.
Anh N.T.T, (ngụ P.2, TP.Đà Lạt) cho biết hơn 5 năm qua anh đều đến cửa hàng của chị Minh vá vỏ hoặc thay lốp v́ nữ “kiện tướng” vá vỏ vừa nhanh gọn, kỹ càng nhưng giá lại mềm hơn những nơi khác. C̣n anh L.V.H (một tài xế taxi) thổ lộ: “Chị Minh làm việc rất uy tín, vui vẻ và tính giá ưu đăi nên anh em taxi tụi tôi thường chọn đến vá vỏ, thay lốp”.
Từ uốn tóc đến vá vỏ xe
Dù làm công việc nặng nhọc của đấng mày râu nhưng nữ “kiện tướng” dáng h́nh mảnh mai luôn tươi cười, vui vẻ tṛ chuyện với khách hàng trong khi hai tay làm việc không ngơi nghỉ. Bà Minh kể trước khi lấy chồng bà làm nghề gội đầu uốn tóc, tạo kiểu tóc… vốn là công việc nhẹ nhàng. Nhưng rồi duyên nghiệp đưa đẩy, bà nối nghiệp của ba và ông bà nội làm nghề vá vỏ xe.
“Cửa hàng Kim Thanh là tên của bà nội tôi, hai ông bà làm nghề thay lốp, vá vỏ ô tô tại bến xe Tùng Nghĩa (khu Ḥa B́nh, TP.Đà Lạt) hơn 70 năm trước. Khi ông bà già yếu được bố tôi tiếp nối và nay đến lượt tôi”, bà Minh chia sẻ.
Ba bà, ông Nguyễn Văn Tŕ, một “lăo làng” của nghề mua bán lốp xe, vá vỏ và thay lốp ở phố núi Đà Lạt, từng được nhiều hăng lốp xe nổi tiếng của Pháp, Nhật, Thái Lan… mời đi du lịch, tham quan nước ngoài v́ là đại lư có mức tiêu thụ lốp đạt doanh số cao tốp đầu ở Đà Lạt. Bà Minh rất tự hào về cái nghề cha truyền con nối này.
Mỗi ngày cửa hàng Kim Thanh vá và thay khoảng 70 – 80 vỏ xe các loại.
Bà Minh kể thêm, cách đây gần 20 năm, khi bế con trai đến cửa hàng xem ba và thợ vá vỏ, bà phụ ba làm các việc lặt vặt như quét dọn, sắp xếp đồ nghề gọn gàng hoặc mua cơm nước và quản lư thu chi.
Có những lúc rảnh rỗi ông bày cho bà các thao tác sử dụng thiết bị, dụng cụ thay, vá lốp. Bà làm thử để “giết thời gian” nhưng ba thấy ưng ư rồi cho làm thiệt. Khi ông gần tuổi bảy mươi, hay đau ốm chị Minh phải vào “vai chính” của cửa hàng cùng với người em trai. Cách đây hơn một năm ông qua đời, rồi cậu em lại chuyển về TP.HCM sinh sống nên chị trở thành chủ và kiêm thợ chính cửa hàng Kim Thanh.
Chưa nghĩ tới việc bỏ nghề
Công việc thay lốp, vá vỏ ô tô ngoài sức khoẻ c̣n đ̣i hỏi các thao tác kỹ thuật nhuần nhuyễn và sự kỹ lưỡng cẩn thận. Ông Hải (chồng bà Minh, đang làm việc tại một khách sạn ở Đà Lạt) cho biết những lúc nghỉ giữa ca, nếu có nhiều xe, ông sẽ phụ vợ tháo ráp bánh xe, nhưng bà Minh vẫn là người vá vỏ.
Tuy máy móc có hỗ trợ phần nhiều nhưng khi thao tác phải tập trung chú ư để không làm hỏng lốp hoặc tai nạn cho bản thân. Ông Hải cho biết thêm: “Những loại lốp “khó nuốt” như lốp cứng hoặc lốp mâm đồ chơi kiểu có hông rất mỏng, bả xử lư rất khéo”.
Tiếng lành đồn xa, nên nhiều ô tô du lịch chạy những ḍng xe đắt tiền, hỏng lốp đều t́m đến cửa hàng Kim Thanh để nhờ nữ “kiện tướng” Nguyệt Minh chữa trị cho yên tâm.
Bà Minh nói: “Gặp lốp có van cảm ứng nếu thao tác không chắc tay sẽ hỏng ngay. Thiếu cẩn thận ḿnh sẽ phải đền 4 hoặc 5 triệu đồng cho khách như chơi, chưa kể làm mất uy tín cửa hàng nữa”.
Nghe hỏi khi nào bà thôi cái nghề nặng nhọc và bụi bặm lem luống này để làm công việc khác nhẹ nhàng hơn, bà Minh cười: “Ḿnh chưa nghĩ tới việc bỏ nghề thay lốp, vá vỏ xe, v́ đây là nghề ḿnh yêu thích, ḿnh muốn giữ uy tín thương hiệu mà cha ông gầy dựng và để lại”. Nhiều khách hàng là các bạn trẻ ngồi chờ vá vỏ xe nhưng ánh mắt dơi theo những thao tác dứt khoát, nhuần nhuyễn của nữ “kiện tướng” Nguyệt Minh, họ bày tỏ sự ngưỡng mộ và khâm phục người phụ nữ có khuôn mặt xinh xắn, khả ái, luôn tươi cười thân thiện… ở xứ sở ngàn hoa.