Để sớm hoàn thành tiêm chủng cho toàn bộ người dân đủ tuổi quy định, nhiều quốc gia thực hiện tiêm kết hợp 2 loại vaccine khác nhau.
Để ứng phó với t́nh trạng thiếu hụt vaccine, nhiều quốc gia đă nghiên cứu, thực hiện tiêm kết hợp 2 loại vaccine cùng hoặc khác công nghệ sản xuất. Các loại vaccine này phải được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận và cho phép sử dụng.
Có thể tiêm kết hợp vaccine ngừa Covid-19
Theo cập nhật của Reuters, nhiều quốc gia như Canada, Đan Mạch, Mỹ, Italy, Đức, Hàn Quốc, Tây Ban Nha… cho tiêm kết hợp các loại vaccine Moderna, Pfizer và AstraZeneca. Cụ thể, người đă tiêm mũi 1 là loại vector virus (AstraZeneca) có thể tiêm mũi 2 là vaccine mRNA (Moderna hoặc Pfizer).
Tương tự, nếu tiêm mũi 1 là vaccine Moderna hoặc Pfizer, người dân có thể tiêm mũi 2 là một trong 2 loại trên, v́ vaccine mRNA có thể thay thế cho nhau.
T́nh trạng khan hiếm vaccine xảy ra ở nhiều quốc gia.
Việc kết hợp các loại vaccine không mới khi vẫn thường được thực hiện trong tiêm chủng. Chẳng hạn, vaccine Ebola do Johnson & Johnson nghiên cứu là ví dụ điển h́nh về kết hợp vaccine nhằm tạo miễn dịch lâu dài. Liều 1 dùng công nghệ Adenovirus Vector (tương tự vaccine AstraZeneca), liều 2 dùng virus đă qua hiệu chỉnh Poxvirus (Modified Vaccinia Virus Ankara MVA).
Hay vaccine pḥng Covid-19 Sputnik V của Nga thực chất là trộn 2 loại Adenovirus Vector Ad5, Ad26 cho 2 liều. Trên tuần san y khoa Lancet hồi tháng 2, vaccine này được công bố đạt độ an toàn và hiệu quả đến 92%. Ngoài ra, một số loại vaccine tiêm chủng mở rộng như cúm, viêm gan siêu vi B, thủy đậu… với các mũi sau có thể tiêm loại vaccine tương tự từ các nhà sản xuất khác nhau.
Do đó, tại thời điểm cần đẩy nhanh độ phủ vaccine như hiện nay, việc phối hợp 2 loại Moderna và Pfizer không có ǵ đáng lo ngại. Ngoài ra, dù khác nhà sản xuất, Moderna và Pfizer lại được sản xuất cùng công nghệ.
Tại Việt Nam, ngày 8/9, Bộ Y tế ban hành văn bản cho phép sử dụng 2 loại vaccine ngừa Covid-19 khác nhau, đồng thời yêu cầu các địa phương triển khai việc tiêm sớm nhằm đẩy nhanh miễn dịch cộng đồng.
Hạ sốt đúng cách sau tiêm vaccine ngừa Covid-19
Theo bác sĩ Hoàng Quốc Tưởng - Giảng viên Đại học Y Dược TP.HCM, virus SARS-CoV-2 xuất hiện nhiều biến thể với mức độ nguy hiểm ngày càng tăng. Do đó, việc đẩy nhanh độ phủ tiêm chủng là cần thiết.
2 tuần sau khi người dân hoàn thành 2 mũi tiêm, vai tṛ pḥng bệnh mới thực sự hiệu quả. Người dân cần khai báo rơ loại thuốc tiêm trước đó, khoảng cách giữa 2 mũi tiêm, tiền sử về dị ứng, các loại thuốc đang dùng, bệnh nền… trước khi tiêm.
Về tác dụng phụ sau tiêm, WHO cũng như Bộ Y tế khuyến cáo các vấn đề thường gặp gồm có đau, sưng, tấy đỏ tại chỗ tiêm, sốt, buồn nôn, đau nhức cơ, mỏi mệt. Có người kèm theo sốt cao trên 38 độ, đau khớp, viêm màng năo cấp tính xuất hiện những cơn kịch phát, rối loạn ư thức... Chỉ một số ít trường hợp bị sốc phản vệ như nổi mề đay, phù mạch, khó thở, tức ngực, thở rít… V́ thế, sau khi tiêm, người dân cần được theo dơi sức khỏe tại chỗ 30 phút để y tế can thiệp kịp thời.
Ngoài ra, người dân cần đọc kỹ và làm đúng hướng dẫn tự theo dơi được ghi sau phiếu xác nhận tiêm chủng, trong đó có khuyến cáo về việc sử dụng thuốc hạ sốt sau khi tiêm. Nếu sốt nhẹ dưới 38 độ C, người dân chỉ cần súc miệng bằng nước muối, mặc quần áo thoải mái, uống đủ nước, ăn nhiều hoa quả và bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, khoa học.
Cứ 30 phút, người dân nên đo lại nhiệt độ, nếu sốt trên 38,5 độ C cần sử dụng thuốc hạ sốt phù hợp. Bác sĩ Hoàng Quốc Tưởng đưa ví dụ Hapacol 650 của Dược Hậu Giang. Thuốc có công dụng hạ sốt cho người lớn và những bệnh có liên quan đến sốt. Liều dùng phù hợp là 10-15 mg/kg/lần, mỗi lần cách nhau 4-6 tiếng.
Hapacol 650 được sản xuất trên dây chuyền đạt tiêu chuẩn Japan-GMP, hàm lượng 650 mg paracetamol, an toàn khi cần giảm đau, hạ sốt và phù hợp với thể trạng người Việt. Nếu vẫn liên tục sốt cao trên 39 độ C mà không đáp ứng thuốc hạ sốt, người dân cần thông báo hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lư kịp thời.
Sau các mũi tiêm, cơ thể cần một khoảng thời gian để tạo kháng thể giúp miễn dịch với virus SARS-CoV-2. Bên cạnh đó, việc tiêm đủ liều vaccine không có nghĩa là đă an toàn, v́ hiện chưa có vaccine nào đủ khả năng bảo vệ tuyệt đối trước virus này. Do đó, người dân cần thực hiện đầy đủ khuyến cáo 5K để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đ́nh.
VietBF@sưu tập