Tuyên bố hôm 26/3 nói rằng người gốc Á “đóng góp nhiều” vào thành công của Mỹ, nhưng đôi khi vẫn bị coi là “người nước ngoài”, trong đó có nhiều cựu quan chức Mỹ gốc Việt đă cùng với hàng chục người khác từng làm việc trong thời kỳ nắm quyền của các tổng thống thuộc cả phe Dân chủ lẫn Cộng ḥa kư vào một bản tuyên bố, lên án t́nh trạng bạo lực và miệt thị “gia tăng đáng báo động” đối với người gốc Á.
Một cuộc phản đối t́nh trạng bạo lực và kỳ thị người gốc Á ở California.
Ngoài ra, 60 cựu quan chức từng công tác cho chính quyền của các tổng thống như Ronald Reagan, George H.W. Bush, Bill Clinton, George W. Bush, Barack Obama và Donald Trump cũng kêu gọi các nhà lập pháp và chính quyền Biden làm việc với các quan chức địa phương và tiểu bang nhằm t́m ra “các giải pháp và chính sách cũng như các biện pháp tích cực hơn”.
Tuyên bố hôm 26/3 nói rằng người gốc Á “đóng góp nhiều” vào thành công của Mỹ, nhưng đôi khi vẫn bị coi là “người nước ngoài”. Các cựu quan chức cũng đề cập tới chuyện khoảng 2 triệu người gốc Á đă và đang làm việc trên tuyến đầu chống đại dịch COVID-19 bất chấp nguy cơ đối với mạng sống của ḿnh, nhưng bản thân họ cũng không tránh khỏi bị phân biệt và thù ghét.
Tuyên bố dẫn t́nh trạng các bác sĩ và y tá “bị sỉ nhục”, các chủ sở hữu doanh nghiệp bị “xách nhiễu” cũng như việc các đền thờ “bị phá hoại” và việc người cao tuổi “bị tấn công về thể xác”.
Trong số các cựu quan chức gốc Việt kư vào tuyên bố có bác sĩ Nguyễn Thanh Tùng, cựu ủy viên của Ủy ban cố vấn cho tổng thống về cộng đồng người Mỹ gốc Á và các đảo ở Thái B́nh Dương dưới thời kỳ nắm quyền của ông Barack Obama.
Khi được hỏi lư do tham gia, ông nói với VOA Việt Ngữ rằng “mọi người Mỹ gốc Á cần phải mạnh mẽ lên tiếng” và rằng “chúng ta không thể sửa chữa hệ thống cũng như giúp đỡ cộng đồng của ḿnh bằng cách giữ im lặng”.
Bác sĩ Tùng nói thêm rằng “có rất nhiều vụ phân biệt chủng tộc đối với người châu Á hơn là chúng ta biết v́ việc thu thập dữ liệu không tốt và nhiều người Mỹ gốc Á không muốn lên tiếng v́ lo sợ hoặc v́ không muốn thu hút sự chú ư về ḿnh”.
Ông cũng cho rằng “lên tiếng mới chỉ là bước đầu tiên” và rằng “chúng ta cần tổ chức và trao quyền cho các cộng đồng của chúng ta để trở nên mạnh mẽ hơn, hướng dẫn những người khác và kháng cự lại”.
Tuyên bố của các cựu quan chức Mỹ viết rằng t́nh trạng bạo lực và phân biệt đối xử với người gốc Á gia tăng kể từ đầu đợt dịch COVID-19 năm 2020 và nhiều người Mỹ gốc Á “tiếp tục đối mặt với chuyện bị đổ lỗi một cách sai trái cho virus này”.
Theo tổ chức theo dơi t́nh trạng phân biệt đối xử nhắm vào người gốc Á có tên gọi STOP AAPI HATE, năm 2020 chứng kiến sự gia tăng lên tới 150% đối với các vụ án về thù ghét đối với người Mỹ gốc Á, với hơn 3.800 vụ mà 66% số đó là nhắm vào phụ nữ Mỹ gốc Á.
Các cựu quan chức viết thêm trong tuyên bố rằng “những ǵ đang xảy ra ở đất nước chúng ta thật đáng báo động và cần tất cả chúng ta đoàn kết để bảo vệ và hỗ trợ cộng đồng người gốc Á”.
“Chúng tôi kêu gọi các lănh đạo chính trị lên án bạo lực và phát ngôn thù ghét nhắm vào người gốc Á; làm việc với các lănh đạo và các cơ quan thực thi pháp luật ở cấp địa phương, tiểu bang và quốc gia để bảo vệ người gốc Á tốt hơn; và thông qua dự luật chi tiêu nhằm hỗ trợ tốt hơn nhu cầu của các cộng đồng gốc Á”, tuyên bố có đoạn.
Tin cho hay, Nhà Trắng hôm 30/3 thông báo một số giải pháp chống lại t́nh trạng thù ghét người gốc Á, trong đó có ngân khoản gần 50 triệu đôla từ khoản cứu trợ COVID-19 nhằm giúp đỡ các nạn nhân.