01/16/20
(Politico) – Cộng đồng t́nh báo Hoa Kỳ đang t́m cách thuyết phục các nhà lập pháp lưỡng viện bỏ phiên điều trần công khai thường niên về mối đe doạ an ninh toàn cầu lớn nhất, nhằm tránh kích động Tổng thống Mỹ giận dữ như năm ngoái.
Các viên chức Văn pḥng Giám đốc T́nh báo Quốc gia – cơ quan đại diện cho cộng đồng t́nh báo to lớn của nước Mỹ – không muốn các vị lănh đạo cộng đồng t́nh báo xuất hiện trước ống kính truyền h́nh quốc gia, bất đồng với Tổng thống Mỹ về những vấn đề lớn như Iran, Nga, hay Bắc Hàn. Politico loan tin dựa vào ba nguồn tin thông thạo thương lượng ban đầu về phiên điều trần Mối đe doạ Toàn cầu.
Khó ḷng được phê chuẩn nhưng yêu cầu này đă được trao đổi không chính thức giữa nhân viên Điện Capitol và cộng đồng t́nh báo trao đổi.
Tại phiên điều trần diễn ra vào năm ngoái, lănh đạo các cơ quan t́nh báo Mỹ tŕnh bày những kết luận hoàn toàn trái ngược với những tuyên bố từ Tổng thống về ISIS, cũng như tham vọng hạt nhân của Iran và Bắc Hàn. Ông Trump không dấu nổi giận giữ, lên Twitter chỉ trích lănh đạo Cộng đồng t́nh báo, gọi họ “thụ động,” và “ngây thơ” và “có lẽ giới t́nh báo nên quay trở lại trường học.”
Trump sau đó cho hay, lănh đạo t́nh báo hàng đầu gồm Giám đốc Cộng đồng t́nh báo quốc gia lúc đó là Dan Coats và Giám đốc CIA Gina Haspel bảo với ông là họ bị truyền thông trích dẫn sai, mặc dù những ư kiến của họ được truyền h́nh trực tiếp, công khai.
Thông thường, đánh giá thường niên từ cộng đồng t́nh báo có thể diễn ra trong khoảng thời gian giữa tháng 2 và tháng 5 với những phiên điều trần công khai của Giám đốc Cộng đồng t́nh báo, cũng như lănh đạo Cơ quan an ninh quốc gia, CIA, FBI và các cơ quan khác. Tại đây, giới lănh đạo t́nh báo đưa ra phân tích và đánh giá về những mối đe doạ gần đây nhất, và theo mức độ có thể, họ sẽ bàn về những ǵ Mỹ có thể làm được để đối phó, trước khi chuyển sang điều trần kín.
Điều trần năm nay có thể chứng minh thậm chí nhiều nguy hiểm đối với cộng đồng t́nh báo hơn năm ngoái, trước t́nh h́nh Tổng thống vẫn liên tục khen ngợi rồi chê bai cơ quan.
Một số vấn đề, như sự hiếu chiến của B́nh Nhưỡng, quyết định giết Tướng lănh Iran Qassem Soleimani và nỗ lực bảo vệ bầu cử 2020 khỏi sự can thiệp từ bên ngoài, chắc chắn sẽ được các nhà lập pháp t́m hiểu kỹ.
Bên cạnh đó, bộ máy lănh đạo 17 cơ quan t́nh báo vẫn chưa được Thượng viện xác nhận. Dan Coats và cấp phó Sue Gordon từ chức vào tháng 8. Joseph Maguire – cựu Giám đốc Trung tâm chống khủng bố Quốc gia – được tạm thời đưa vào giữ ghế lănh đạo cơ quan gián điệp. Nhưng 5 tháng sau, Maguire vẫn chưa được yên vị. Trump cho thấy, ông ta không tỏ ra ngần ngại sa thải những vị trí tạm quyền như ở Ngũ Giác Đài và Bộ Nội An.
Cho đến nay, thương lượng về báo cáo Mối đe doạ Toàn cầu được giữ ở mức không chính thức, chỉ ở cấp nhân viên v́ cả Uỷ ban T́nh báo Hạ viện hay Uỷ ban T́nh báo Thượng viện đều chưa gởi thư mời chính thức đến lănh đạo t́nh báo. Hiện chưa rơ liệu giới chức cộng đồng t́nh báo có t́m cách bỏ cả điều trần Mối đe doạ Toàn cầu cho Uỷ ban Quân vụ Thượng viện hay không. Phiên điều trần này theo truyền thống chỉ có Văn pḥng Giám đốc T́nh báo Quốc gia và Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng.
Yêu cầu không tổ chức điều trần công khai của cộng đồng t́nh báo đă vấp phải sự phản đối lưỡng đảng ở nhiều mức độ khác nhau.
Hương Giang (Theo Politico)