Hạ viện Mỹ đă công bố 2 điều khoản luận tội Tổng thống Trump - c̣n gọi là cáo trạng - và sẽ mở cuộc bỏ phiếu thông qua 2 điều khoản này vào tuần tới, khiến Tổng thống Mỹ phản ứng ngay cho đây là những "tố cáo lố bịch".
Hạ viện Mỹ công bố 2 điều khoản luận tội Tổng thống, dự kiến tổ chức bỏ phiếu trong tuần tới (Ảnh: VOX)
Trước khi Hạ viện tổ chức bỏ phiếu thông qua 2 điều khoản luận tội Tổng thống - lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội - họ sẽ phải trả qua một tiến tŕnh cụ thể.
Bước đầu tiên để mang 2 điều khoản luận tội ra bỏ phiếu tại Hạ viện là chúng phải được thông qua bởi Ủy ban Tư pháp. Thời điểm dự kiến để thực hiện bước đi này có thể là vào thứ Năm trong tuần, khi mà Quốc hội tạm ngừng hoạt động. Do đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Hạ viện - cũng như phần lớn các ủy ban trong Hạ viện - việc thông qua các điều khoản luận tội chắc chắn không gặp khó khăn.
Nếu mọi thứ diễn ra theo kế hoạch, cuộc bỏ phiếu thông qua 2 điều khoản luận tội sẽ được tổ chức trong tuần tới. Vào thời điểm đó, cả hai đảng sẽ phải vận dụng mọi thứ trong quyền lực của họ để giữ được sự đoàn kết trong nội bộ, cùng lúc t́m cách lần ra những thành viên có khả năng bị phe đối diện lôi kéo - hay có khả năng "phản bội".
Chỉ cần 1 hay 3 lá phiếu từ một trong hai chính đảng ủng hộ phe đối diện là có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong các ṿng bỏ phiếu kiểu này. Liệu điều này có thể xảy ra trong cuộc bỏ phiếu sắp tới? Hoàn toàn có thể, bởi theo như lịch sử chính trường Mỹ th́ các thành viên đảng Dân chủ thường có xu hướng "phản bội" đảng của ḿnh hơn so với các thành viên đảng Cộng ḥa.
Đă từng có một ví dụ điển h́nh về sự việc trên, khi mà Hạ viện bỏ phiếu về một vấn đề liên quan tới luận tội mới đây.
Vào ngày 31/10 năm nay, Hạ viện chính thức thông qua tiến tŕnh luận tội Tổng thống - mở ra các phiên điều trần tại Ủy ban T́nh báo Hạ viện. Biện pháp này được thông qua với số phiếu 232 thuận/196 chống, trong đó có 2 thành viên đảng Dân chủ (Collin Peterson và Jeff Van Drew) bỏ phiếu chống. Trong khi đó, không có thành viên đảng Cộng ḥa nào phản bội đảng ḿnh để bỏ phiếu thuận.
Sự đoàn kết của đảng Cộng ḥa lúc đó được xem là một chiến thắng lớn đối với Tổng thống Trump, người đă ra sức vận động hành lang trong những ngày sát cuộc bỏ phiếu nhằm giữ vững sự đoàn kết trong đảng.
Và vào thời khắc lịch sử này, khi nỗ lực luận tội của phe Dân chủ đă được đẩy tới đỉnh điểm, mọi sự "phản bội" tiềm ẩn của các thành viên phe Cộng ḥa đều có thể xảy ra, thậm chí ngay cả một rạn nứt nhỏ cũng có thể bị biến thành một vực thẳm chỉ trong ṿng vài ngày.
Về phía đảng Dân chủ, đảng này hiện đang ra sức kiềm chế số lượng thành viên có nguy cơ "phản bội". Khi được hỏi tại sao đảng Dân chủ không đưa ra thêm điều khoản luận tội thứ ba liên quan tới cáo buộc ông Trump cản trở pháp luật, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Eliot Engel đă nói với CNN rằng: "Do cản trở pháp lư là vấn đề kéo theo rất nhiều thứ, nền chúng tôi nhất trí rằng chỉ đưa ra 2 cáo trạng chắc chắn để không dàn trải lực lượng".
Dễ nhận thấy rằng, các lănh đạo đảng Dân chủ quyết định chỉ đưa ra 2 điều khoản luận tội mà họ cho là có khả năng được thông qua nhất nhằm tránh sự "phản bội" của quá nhiều thành viên trong đảng.
Nhưng dù có tính trước đến điều này, phe Dân chủ vẫn nhận thức được rằng có ít nhất 2 thành viên của họ là Van Drew và Peterson - những người từng bỏ phiếu chống cuộc điều tra luận tội hồi tháng 10 vừa qua - cũng sẽ bỏ phiếu chống trong cuộc bỏ phiếu điều khoản luận tội sắp tới.
Trả lời phỏng vấn với CNN, ông Van Drew cũng khẳng định rằng ông sẽ bỏ phiếu "Không" đối với mọi điều khoản luận tội Tổng thống "trừ khi xuất hiện thứ ǵ đó mà tôi chưa từng thấy, hoặc chưa từng nghe". Ông thêm rằng, ông tin quá tŕnh luận tội "sẽ gây chia rẽ đất nước, và tôi muốn đoàn kết mọi người".
Ông Peterson th́ tỏ ra dè dặt hơn khi trả lời các câu hỏi liên quan tới kế hoạch bỏ phiếu của ông sắp tới. "Tôi c̣n không hiểu nổi họ đang làm ǵ" - ông nói về các thành viên trong đảng Dân chủ của ḿnh đang thực hiện cuộc điều tra luận tội.
Vấn đề lớn hơn với đảng Dân chủ hiện nay chính là các thành viên trung dung trong đảng của họ, và những thành viên thuộc các khu vực mà ông Trump từng giành chiến thắng trong kỳ bầu cử Tổng thống năm 2016. Đây là những người tiềm ẩn rủi ro "phản bội" lớn nhất, bởi họ chịu sức ép phải bỏ phiếu chống lại các điều khoản luận tội.
Hiện có tới 31 ghế đại diện khu vực thuộc về phe Dân chủ nhưng lại là các khu vực mà ông Trump giành chiến thắng trong kỳ bầu cử năm 2016. Ông Van Drew và Peterson giữ 2 ghế trong số đó. Trong thời gian tới đây, nhóm này sẽ là mục tiêu tranh giành của đảng Dân chủ và đảng Cộng ḥa.
Mục tiêu của đảng Dân chủ hiện nay là thu hẹp sự "phản bội" trong đảng sao cho chỉ c̣n duy nhất ông Van Drew và Peterson. Trong cuộc bỏ phiếu điều khoản luận tội sắp tới, nếu như có 10 thành viên trong nhóm dễ "phản bội" của đảng Dân chủ quay sang bỏ phiếu chống, th́ đó sẽ là một đ̣n chí mạng đối với đảng này.