Vụ xe Vinfast Fadil đi 79km đă bốc khói, chảy nhớt xôn xao trên mạng xă hội hai ngày qua nhưng đến nay vẫn tuyệt không thấy một ḍng nào trên các tờ báo lớn.
xe vin-phét mới chạy đă x́ khói
Sự im lặng của các tờ báo lớn ở vụ việc này cũng như nhiều vụ việc khác trước đây liên quan đến các sự cố xảy ra với Vingroup khiến chúng ta không thể không đặt câu hỏi: phải chăng các tờ báo này đă ngấm ngầm chấp nhận cúi đầu trước cường tiền?
Nhưng tôi không tin Vingroup hay bất cứ tập đoàn lớn nào có thể mua chuộc hay bịt miệng tất cả các ṭa báo để ngăn chặn hay gỡ bở các tin tức tiêu cực liên quan đến họ.
Vấn đề cốt lơi có thể nằm ở chỗ các ṭa báo chưa đặt ra cách thức đúng đắn để xử lư xung đột lợi ích (interest of conflict) giữa các hợp đồng truyền thông, quảng cáo (nguồn thu chính của báo) và hoạt động nghiệp vụ báo chí.
Tôi tin chúng ta vẫn có những tờ báo, những nhà báo yêu nghề và làm báo v́ nghề.
Tôi gọi những tờ báo lớn là những tờ báo có số đông độc giả hoặc có tiếng nói có ảnh hưởng lớn đến công luận. Những tờ báo này, bên cạnh việc phải có trách nhiệm với độc giả – những người thực tế mang đến giá trị và sức sống cho tờ báo, họ c̣n phải có trách nhiệm lớn hơn đối với cộng đồng xă hội, do tầm ảnh hưởng lớn hơn của ḿnh.
Mà trách nhiệm lớn nhất với độc giả, với cộng đồng xă hội của một tờ báo là mang sự thật, mang tin tức chính xác và kịp thời đến cho độc giả.
Nếu phản bội hay ngó lơ trách nhiệm này, họ đáng bị hạch tội, đáng bị nguyền rủa.
Báo chí đă cúi đầu trước cường quyền giờ lại cúi đầu trước cường tiền nữa th́ người dân biết trông cậy vào đâu để biết sự thật?
Tuy nhiên, tôi vẫn hi vọng, giả thuyết trên của tôi là đúng, tức là các ṭa báo nhất thời chưa t́m ra cách đúng đắn để giải quyết mối quan hệ giữa truyền thông và nghiệp vụ báo chí đối với các tập đoàn, doanh nghiệp, chứ không phải họ đă lặng lẽ cúi đầu trước cường tiền.
Trong ba ảnh đi kèm theo bài này, ngoài 2 ảnh vụ Vinfast Fadil có ảnh chụp status của một nhà báo kỳ cựu đưa lên Fb hôm qua. Status đặt ra vấn đề tôi cho rằng rất nghiêm trọng trong ứng xử với các tập đoàn mà tôi gọi là tư bản hoang dă.
Các tập đoàn tư bản hoang dă này, v́ lợi nhuận của họ, họ có thể hủy hoại bất kể là di sản văn hóa hay môi trường tự nhiên. Ba Son – Nha Trang – Phú Quốc – Bà Nà – Sơn Trà… là những minh chứng hiển hiện.
Chẳng nhẽ, chúng ta cứ ngồi đợi họ phá tàn canh xong rồi mới kêu than oán thán hay sao?
Như vụ cháy rừng ở Hà Tĩnh vừa rồi, trong số những người kêu khóc, oán thán đất trời tôi thấy có không ít người nếu không đồng lơa th́ cũng từng nâng niu ca tụng những tên lâm tặc khoác áo đại gia phá nát, phá nát sạch những cánh rừng nguyên sinh, vốn là lá phổi, tấm khiên bảo vệ cho cuộc sống của chính họ và con cháu họ.
Bây giờ chúng ta im lặng, thờ ơ hay làm ngơ để cho họ mặc sức tàn phá cả di sản văn hóa lẫn thiên nhiên môi trường, cả luật pháp lẫn chuẩn mực xă hội là chúng ta đang gầy tội với chính ḿnh và con cháu tương lai đấy.
Ng Đức Kiên
7/10/19