"Date" là một loại virus xóa dữ liệu trên đĩa cứng vào một ngày nhất định và gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới người dùng.
Mới đây, trên mạng xă hội, CEO BKAV Nguyễn Tử Quảng đă cũng các Bfan hoài niệm lại một sự kiện từ quá khứ. Cụ thể, vào tháng 11/1998, tức 23 năm trước, ông Quảng và các cộng sự tại Đại học Bách Khoa đă giúp chặn đứng âm mưu xóa dữ liệu của một loại virus máy tính nguy hiểm.
Theo phóng sự được phóng viên Nguyễn Hữu Hưng (hiện đang công tác tại Đài Truyền h́nh Việt Nam) chia sẻ, 1 năm trước, tức 25/11/1997, nhiều máy tính tại Việt Nam đă bị xoá dữ liệu bởi virus mang tên "Date". Có thể do đây là một virus đă cũ hoặc không quá phổ biến, vậy nên chúng tôi không t́m được bất cứ thông tin nào của virus này. Tuy vậy, qua phóng sự, có thể thấy rằng "Date" sẽ xoá toàn bộ dữ liệu của người dùng vào ngày 25/11 hàng năm.
Hành vi của virus này đă gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới một số cơ quan hoạt động tại Việt Nam, trong đó bao gồm các văn pḥng, bưu điện, ngân hàng. Tại một văn pḥng luật được phỏng vấn, số dữ liệu bị virus xóa tương đương với công sức của 10 người trong ṿng 2 năm.
Để sự cố này không lặp lại vào năm 1998, ông Nguyễn Tử Quảng (ở thời điểm đó vẫn đang công tác tại Đại học Bách Khoa Hà Nội) đă xuất hiện trên bản tin Chào buổi sáng của VTV để cảnh báo về virus này.
CEO BKAV Nguyễn Tử Quảng đưa ra lời cảnh báo về virus Date trên truyền h́nh (ảnh: YouTube Nguyễn Hữu Hưng)
"Tôi có thể khẳng định được là năm nay cũng có những máy tính bị phá hoại trong ngày 25/11, bởi hàng ngày chúng tôi nhận được những mẫu virus từ khắp nơi trên cả nước th́ đều vẫn thấy xuất hiện mẫu virus Date. Và những cái thư và điện thoại thắc mắc cũng có một số liên quan đến virus Date", ông Nguyễn Tử Quảng, khi đó mới chỉ 23 tuổi, nói trên bản tin.
Qua phân tích mă lệnh, ông Quảng chắc chắn virus Date sẽ xóa dữ liệu của người dùng vào ngày 25/11. Nhưng khi đưa ra tuyên bố này trên truyền h́nh, CEO BKAV vẫn tỏ ra hồi hộp. Bởi nếu v́ một lư do nào đó mà virus không xóa dữ liệu, cả danh tiếng của đội ngũ làm thời sự và cá nhân ông Quảng sẽ bị ảnh hưởng.
Phiên bản sơ khai của phần mềm diệt virus BKAV (ảnh: YouTube Nguyễn Hữu Hưng)
"Ngay cả phía lănh đạo cơ quan báo chí quyết định cho đưa tin cũng không khỏi nghi ngại. Bởi nếu sự việc không xảy ra sẽ trở thành đưa tin hoang báo. Bản thân anh cũng có chút lăn tăn. Bởi với năng lực và kinh nghiệm phân tích các mẫu virus qua nhiều năm, anh tin chắc phát hiện của ḿnh là đúng. Song nhỡ v́ lư do nào mà điều đó không xảy ra, anh sẽ mất đi uy tín của ḿnh có được sau nhiều năm cống hiến cho cộng đồng", phóng viên Hữu Hưng viết trong bài đăng trên nhóm Bphone Fans Club.
"Khi đưa ra cảnh báo, tôi CHẮC CHẮN nó xảy ra nhưng cũng không khỏi hồi hộp. Cũng có sự NGHI HOẶC của xă hội liệu điều này có xảy ra. Ngày hôm sau hàng loạt cơ quan doanh nghiệp đă bị XÓA DỮ LIỆU. Bên cạnh đó nhiều đơn vị đă TRÁNH ĐƯỢC hậu quả nhờ bản tin nói trên. Những việc ǵ HỮU ÍCH CHO XĂ HỘI, có cơ sở khoa học, dù đôi khi bất lợi hay điều tiếng cho ḿnh tôi cũng chấp nhận", ông Nguyễn Tử Quảng chia sẻ trên mạng xă hội.
Để có thể pḥng tránh t́nh trạng mất dữ liệu do virus Date, cách đơn giản và hiệu quả nhất được đưa ra là thay đổi ngày giờ hệ thống sang một ngày khác (ví dụ 26/11). Sau đó, người dùng có thể sử dụng các phần mềm diệt virus như BKAV hay D32, vốn đều là những phần mềm miễn phí ở thời điểm đó.