Ṣ Hến Có Tính Trợ Dương Hay Không
31/05/2020
Bs thú y Nguyễn Thượng Chánh DVM
Tại Canada, dân sống ven sông và vùng duyên hải thường có thú đào vớt nghêu ṣ. Tuy nhiên,ít có người ư thức rằng các loại thủy sản này đôi khi có thể là mối đe dọa cho sức khỏe.
Hằng năm, chuyện ngộ độc nghêu ṣ vẫn thấy thỉnh thoảng xảy ra, nhất là vào dịp hè, mùa mà mọi người đổ xô ra những băi cát và băi biển để vui chơi và nghỉ mát.
Có người nói rằng ṣ hến rất bổ cho sex, hổng biết có phải vậy không?
Image result for ṣ hến và sex
Canadian Raw Oysters Are Behind a Norovirus Outbreak in California
http://time.com/5264704/raw-oysters-norovirus-outbreak/
***
blank
Chem chép-Mời bạn làm bậy một miếng (Photo NTC, 2013)
Cũng như bất cứ loài thủy sản nào khác, ṣ ốc cũng có thể bị nhiễm bởi các loại vi khuẩn như E. coli spp, Salmonella spp,Vibrio vulniculus,Vibrio parahaemolyticus và các loại virus như virus Norwalk (Norovirus) và virus bệnh viêm gan A.
Ăn phải các loại đồ biển nấu không thật chín chúng ta có thể bị rối loạn tiêu hóa.
Nước cống rănh của các thành phố, nước phế thải xuất phát từ các khu kỹ nghệ, cũng như từ các vùng canh tác nông nghiệp đều rất bẩn và chứa vô số mầm bệnh, hóa chất độc và các kim loại nặng, v.v…Các chất nầy sẽ nhiễm và tích tụ vào nghêu ṣ.
Nói chung, tại Canada nghêu, ṣ, ốc và hến thường chứa một nồng độ hóa chất ô nhiễm dưới mức quy định của chánh phủ. Tuy vậy, tại tỉnh bang British Columbia, nghêu ṣ có thể chứa một nồng độ cadmium khá cao. Chất nầy thường thấy hiện diện trong môi sinh.
Nhiễm cadmium ở mức độ cao và trong thời gian lâu dài sẽ làm tổn hại đến thận.
Sau hết, ṣ hến cũng c̣n có thể bị nhiễm độc tố thiên nhiên (biotoxins) hiện diện tự nhiên trong một số rong biển vi sinh mà người ta gọi là những phiêu sinh vật (plankton).
Báo chí bên nhà có cho biết là một vài loại ốc có thể chứa độc tố một cách tự nhiên hoặc chúng cũng có thể là kư chủ trung gian của nhiều loại giun sán có thể lây nhiễm sang cho người.
Ngược với vi khuẩn,virus và kư sinh trùng, nhiệt độ cao hoặc sự nấu nướng không thể hủy diệt được độc tố thiên nhiên.
Phycotoxin, độc tố gây bại liệt (paralytic shellfish poisoning, PSP)
Độc tố Phycotoxin do phiêu sinh vật nhóm Dinoflagellate sinh ra. Ṣ bị nhiễm lúc chúng lọc nước biển để kiếm ăn, tuy vậy chúng lại không bị hề hấn ǵ cả. Triệu chứng ngộ độc xuất hiện 30 phút sau khi ăn. Đó là cảm giác tê môi, tê mặt, tê các ngón tay ngón chân như có kiến ḅ bên trong, chóng mặt, nhức đầu, nói năng không mạch lạc, mạch đập nhanh và thở khó. Trường hợp nặng có thể chết v́ liệt hô hấp.
Domoic acid, độc tố làm mất trí nhớ (Amnesic shellfish poisoning, ASP)
Loại độc tố này do phiêu sinh vật nhóm Diatom gây nên. Ṣ bị nhiễm độc qua việc lọc nước biển để kiếm ăn. Triệu chứng bắt đầu xuất hiện ra trong ṿng từ 30 phút đến 6 giờ đồng hồ sau khi ăn. Bệnh nhân bị nôn mửa và tiêu chảy. Nếu sức khỏe đă bị suy yếu sẵn hoặc bị yếu thận từ trước, th́ triệu chứng sẽ trầm trọng hơn.
Năm 1987, ngộ độc ASP đă xảy ra tại tỉnh bang PEI (Canada) và đă làm 4 người thiệt mạng, tất cả nạn nhân đều là những người cao tuổi.
Ṣ hến bán ngoài chợ có bảo đảm hay không?
Ṣ hến bán tại các chợ Bắc Mỹ và Âu Châu nếu đă được tồn trữ kỹ lưỡng th́ không có ǵ nguy hiểm ǵ hết, v́ chúng đuợc đánh bắt tại những vùng nước an toàn.
Tuy vậy, những ai kém sức khỏe th́ không nên đụng tới các món nầy...
6 mai 1999, Quebec đă ban bố quy định mới về vấn đề nhăn hiệu. Nếu chẳng may, ṣ hến mua ngoài chợ gây ngộ độc th́ nhờ những kư hiệu mă vạch bar code trên bao b́, sẽ giúp cơ quan trách nhiệm truy nguyên nguồn gốc của sản phẩm để có thể ban bố những biện pháp thích nghi nhằm bảo vệ sức khỏe công cộng.
Chem chép nuôi, tươi giá ngày 8/8/2013 tại siêu thị IGA , Montréal 908gr/ giá 3.99$
Cẩn thận khi mua ṣ hến.
Nên mua tại các siêu thị hay tại những cửa hàng đáng tin cậy chuyên bán thủy sản mà thôi, tránh mua từ những người bán dạo.
Ṣ hến phải được tồn trữ ở nhiệt độ 4 độ C hoặc thấp hơn.
Nên mua những hàng c̣n tươi.
Muốn biết ṣ c̣n sống hay đă chết th́ cứ gơ nhè nhẹ lên con ṣ, nếu hai nắp vỏ từ từ khép lại th́ đó là ṣ c̣n sống, ngược lại nếu hai nắp vỏ vẫn c̣n hé mở tức là ṣ đă chết rồi. Ṣ tươi không được có mùi hôi thúi và khi nấu chín, ṣ phải mở hai nắp vỏ ra, nếu hai nắp vẫn c̣n đóng chặt th́ có nghĩa là ṣ đă chết trước khi nấu.
Tại Canada và Hoa Kỳ không nên quá tin vào lời truyền tụng trong dân gian
Tại Canada và Hoa Kỳ dân chúng thường hay nói rằng chúng ta chỉ nên ăn ṣ hến vào những tháng có chữ R mà thôi, thí dụ như January, February, March, April, September, October, November và December. Ngoài các tháng nầy ra th́ không nên ăn ṣ hến.
Thực tế cho thấy, các tháng không nên ăn như May, June, July, August đều là những tháng nóng và trùng vào mùa sinh sản của ṣ hến. Vào mùa nầy, ṣ rất nhỏ con, thịt trở nên mềm nhũng trắng đục như sữa không mấy hấp dẫn cho lắm. Có phải bởi những lư lẽ nầy, mà người ta khuyên chúng ta đừng nên ăn ṣ hến vào mùa hè chăng?
Trong thực tế, chuyện ngộ độc ṣ hến vẫn có thể xảy ra vào bất luận tháng nào trong năm.
Làm sao biết được ṣ hến đă bị nhiễm độc?
Bằng mắt thường không thể nào biết được ṣ có bị nhiễm độc hay không. Độc tố không phải chỉ hiện diện ở trong một hai con.
Có thể nói rằng tất cả ṣ trong bịt đều có chứa độc tố v́ lẽ dễ hiểu là chúng đều được vớt từ một vùng ô nhiễm.
Chỉ có phương pháp xét nghiệm của pḥng thí nghiệm mới có thể cho chúng ta biết được sự hiện diện của độc tố mà thôi.
Cơ quan Kiểm tra Thực Phẩm Canada (CFIA) thường xuyên theo dơi và cho thử nghiệm t́nh trạng ô nhiễm độc tố của cả trăm vùng duyên hải phiá Đông cũng như phía Tây Canada. Nếu độc tố được phát hiện ở mức độ cao trên mức quy định, th́ lập tức Cơ quan Pêches et Océans Canada sẽ được thông báo và cho ban hành ra những biện pháp thích nghi nhằm ngăn cấm việc đánh bắt tất cả các loại nghêu ṣ trong vùng ô nhiễm nói trên trong một thời gian nhất định cho đến khi t́nh trạng nhiễm độc được cải thiện.
Không đào vớt ṣ hến trong phạm vi 200 mét từ cầu tàu hay bến cảng. Không được đào bới t́m ṣ hến tại những nơi có bảng cấm. Nếu có sự nghi ngờ th́ hăy gọi:
*Vùng British Columbia:
- Pêches et Océans Canada Tel: 1- 604 666-2828 hoặc
http://www.dfo-mpo.gc.ca/contact-eng.htm
*Vùng Quebec:
-Cơ quan Kiểm tra thực phẩm Canada (CFIA) Tel: 1-418 648 5888.
-Bộ Canh nông ngư nghiệp và thực phẩm Quebec (MAPAQ) Tel: 1-800 463 5888.
Description: Description: Description: Description: Description: Description:
http://t0.gstatic.com/images?q=tbn:A...9MW_2NnADrKcUQ
Vùng nguy hiểm, cấm đào vớt ṣ hến
Du lịch Việt Nam coi chừng bị viêm màng năo v́ ăn ốc
Description: Description:
http://wwwnc.cdc.gov/eid/images/07-0367-F1.jpg
Biểu đồ chu tŕnh phát triển Angiostrogylus cantonensis (Photo CDC)
Tác nhân gây bệnh là giun tṛn Angiostrongylus cantonensis thường xảy ra tại vùng Đông Nam Á và Thái B́nh Dương. Bệnh thỉnh thoảng được báo cáo tại các quốc gia vùng biển Caraibe mặc dù giun A. cantonensis được t́m thấy trong chuột vùng Cuba, Puerto Rico và Dominican Republic. (theo CDC).
Giun trưởng thành (adult) sống trong phổi chuột và ấu trùng(larvae) được thấy sống kư sinh trong một số ốc dưới nước hay trên cạn.
Ăn thịt ốc nấu không đủ chín, sẽ bị nhiễm giun Angiostrongylus cantonensis.
Vào đường tiêu hóa, ấu trùng xuyên qua thành ruột, theo đường máu để lên định vị tại vùng năo và gây ra bệnh viêm màng năo tăng bạch cầu ái toan (eosinophilic meningitis) rất nguy hiểm.
Ngoài vấn đề nhiễm giun, một vài loại ốc bên Việt Nam cũng có thể chứa độc tố nguy hiểm.
Ṣ hến có bổ cho sex không?
Cũng như hầu hết các loài thủy sản, ṣ hến chứa nhiều vitamines (B12), khoáng chất và acid béo omega-3.
Ṣ hến có nhiều protein, nhưng chứa ít chất béo băo ḥa v́ vậy nên ít calories. Ṣ hến được xem như một loại thực phẩm bổ dưỡng, cung cấp cho cơ thể các khoáng chất thiết yếu như chất sắt (Fe), chất kẽm (Zn), selenium, chất đồng (Cu)...Chất kẽm rất cần thiết cho việc sản xuất tinh trùng cũng như rất tốt cho hoạt động sinh dục.
Vài năm trước đây, tháng 6/2007 báo chí có đưa tin một nhà chuyên nuôi ṣ bên Úc châu quảng cáo là ông ta có sản xuất ra được ṣ Viagra.
Description: Description: Description: Description: Description:
http://t3.gstatic.com/images?q=tbn:A...CWK4Wx_2hnKcug
Ṣ hến phục vụ sex (photo internet)
Không biết ông ta nuôi dưỡng ṣ bằng cách nào th́ không thấy nói đến?
Nhà bào chế Viagra là công ty Pfizer đă không mấy bằng ḷng nên đă kiện nhà kỹ nghệ nuôi ṣ và cấm họ sử dụng tên thuốc Viagra trong kinh doanh ṣ hến. Nói tóm lại đây chỉ là một lối quảng cáo thương mại táo bạo mà thôi. (chú thích thêm: Viagra thứ thiệt đắt giá lắm, mua tại các pharmacy Canada 15$/viên)
Thủy sản là những món ăn rất khoái khẩu, rất bổ dưỡng, mà có người c̣n nói nó c̣n có tính trợ dương thuộc loại ông xơi bà khen đáo để!.
Có đúng như vậy hay không th́ người gơ chịu thua. Cuối tuần nầy, các bạn thử tự ḿnh làm bậy vài kư ṣ huyết thí nghiệm xem thế nào.
Theo đa số dân nhậu th́ họ đều nghĩ là ăn ṣ th́ có tác dụng làm nóng máy cho cái vụ kia lắm.
Có lẽ là h́nh dáng con ṣ trên dĩa gợi lại trong trí bạn nhậu h́nh ảnh của con chem chép hay cái đồ mà bạn hằng quen thuộc chăng?
Khoa học gọi đó là tự kỹ ám thị giúp bạn “hot” với điều kiện là súng đạn c̣n tạm xài được ḱa.
Hèn chi không những các ông mà cả các bà đều rất ưa chuộng cái món thủy sản nầy, âu cũng là chuyện dễ hiểu mà thôi.
Thành phần các chất dinh dưỡng trong 100gr ṣ (tương đương với 8 con ṣ): 68kcalories
Protein 9gr - Lipide 0.8-2gr - Glucide 5gr - Nước 83gr - Potassium 200mg - Calcium 86mg - Magnesium 37mg - Kẽm(Zn) 6,5mg - Sắt (Fe) 5.8mg - Đồng (Cu) 1.2mg - Manganese 1mg - vitamin A 0.075mg - vitamin B1: 0.18mg - vitamin B2: 0.20mg - vitamin C: 8mg - Selenium: 0.06mg - Iode 0.06mg - vitamine E: 0.85mg.
blank
Kết luận
Tại Canada, có rất nhiều nơi chúng ta có thể đi đào vớt ṣ ốc một cách an tâm.
Ngộ độc ṣ hến rất hiếm thấy xảy ra tại xứ này.
Ṣ là món rất được nhiều người ưa thích, dù vậy trong thực tế chúng ta cũng chỉ thỉnh thoảng mới ăn mà thôi.
Bên nhà th́ có hơi khác…Bất kỳ con ǵ, sống ở đâu, sông, biển, ao, hồ, mương, rạch ô nhiễm cũng đều có thể được dùng làm món ăn hết. Mà ngon thiệt. Ở bất cứ nơi đâu cũng đều có quán nhậu để bà con có thể lai rai ba sợi với bạn bè. Chỉ cần đọc thực đơn là đủ chảy nước miếng rồi.
Nhưng, nếu nấu nướng không cẩn thận, thậm chí đôi khi người ta c̣n ăn sống một vài loại thủy sản nào đó nữa, nên lỡ có mắc bệnh cũng dễ hiểu mà thôi.
Nghêu, ṣ, ốc, hến là những loại thủy sản rất phổ biến trong ẩm thực Việt Nam.
Cơm hến là một món tiêu biểu của miền Trung. Quảng Nam là vùng rất nổi tiếng về nghề cào hến dưới sông.
Nghề nầy tuy rất cực nhọc và lạnh lẽo v́ phải trầm ḿnh dưới nước, nhưng cũng nuôi sống được nhiều gia đ́nh có hoàn cảnh kinh tế khó khăn.
Description: Description: Description: Description: Description: Description:
http://t3.gstatic.com/images?q=tbn:A...Xp8GssEdw9pagx
Chem chép xanh Green mussels (internet)
Mấy năm gần đây, chem chép xanh (green mussels) đông lạnh nhập từ Tân Tây Lan và Trung Quốc được thấy bán tại các chợ Á Đông, Canada.
Giá cả không mấy đắt nhưng phẩm chất không thể sánh bằng các sản phẩm tươi được.
C̣n cái vụ ṣ hến bổ cho sex, th́ c̣n phải tùy thuộc vào tuổi tác của các cụ cũng như ăn loại ṣ nào mới được./.
Đọc thêm
-Oyster myths and truths
http://www.salishseafoods.com/index....html~mainFrame
-Viện sốt rét kư sinh trùng Quy Nhơn.
Angiostrongylus cantonensis kư sinh và gây bệnh trong hệ thần kinh trung ương
http://www.impe-qn.org.vn/impe-qn/vn...t=1134&ID=1832
- Đào Việt Hà-Tại VN có bao nhiêu loài ốc độc?
http://vietbao.vn/Khoa-hoc/Co-bao-nh.../40173736/188/
-CDC-Enzootic Angiostrongylus cantonensis in Rats and Snails after an Outbreak of Human Eosinophilic Meningitis, Jamaica
http://wwwnc.cdc.gov/eid/article/8/3...16_article.htm
-Farmer Feeds Viagra to Oysters to Create the Ultimate Aphrodisiac
http://www.infoniac.com/offbeat-news...hrodisiac.html
Video: đào ṣ tại Prince Edward Island, Canada
http://www.youtube.com/watch?v=4mJitYqPJeA