9/20/19
(Wall Street Journal) – Trong cuộc điện đàm diễn ra vào tháng 7, Tổng thống Trump liên tục gây áp lực, đ̣i Tổng thống Ukraine điều tra con trai ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden, 8 lần thúc giục ông Volodymyr Zelensky hợp tác với luật sư tư Rudy Giuliani trong cuộc điều tra, theo các nguồn tin thông thạo vấn đề.
Photo Win McNamee/ Getty Images
“Tổng thống bảo ông ta làm việc với Giuliani về vấn đề của Biden, và những người ở Washington muốn biết liệu những cáo buộc đúng hay không,” một nguồn tin nói. Ông Trump trên điện thoại không nhắc đến điều khoản viện trợ đối với Tổng thống Ukraine, nguồn tin cho hay. Người này không tin ông Trump đề nghị Tổng thống Ukraine “có qua có lại” đối với bất cứ cuộc điều tra nào.
Sau cuộc điện đàm giữa hai tổng thống vào tháng 7 giữa, chính phủ Ukraine cho hay, ông Trump chúc mừng tân Tổng thống đắc cử, và bày tỏ hy vọng chính phủ sẽ thúc đẩy một cuộc điều tra tham nhũng đă cản trở quan hệ giữa hai quốc gia.
Trump vào hôm thứ Sáu lên tiếng bảo vệ cuộc điện đàm với ông Zelensky “hoàn toàn thích hợp,” nhưng từ chối trả lời liệu có phải ông đă yêu cầu lănh đạo Ukraine điều tra cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden hay không. “Tôi thảo luận ǵ không phải là vấn đề,” Tổng thống Mỹ tuyên bố. Đồng thời, Trump cũng nhắc lại lời kêu gọi mở cuộc điều tra việc Biden khi c̣n làm Phó Tổng thống đă can thiệp để sa thải Bộ trưởng Tư pháp Ukraine lúc đó là Viktor Shokin, người điều tra con trai ông ta. “Phải có ai đó t́m hiểu chuyện này,” Trump nói.
Ông Giuliani vào tháng 6 và tháng 8 gặp gỡ với các viên chức hàng đầu Ukraine về triển vọng cuộc điều tra. Luật sư tư của ông Trump cho rằng, ông Biden khi c̣n là Phó Tổng thống đă can thiệp nhằm ngăn chặn cuộc điều tra vào công ty khí đốt Burisma Group, nơi con trai Hunter Biden có chân trong hội đồng quản trị. Bộ trưởng Tư pháp Ukraine Yuriy Lutsenko hồi đầu năm cho biết, ông không có chứng cớ Biden hay con trai ông ta làm ǵ sai trái.
Giuliani vào đầu tháng chia sẻ với Wall Street Journal rằng, Tổng thống Zelensky bảo đảm với ông ta, chính phủ Ukraine sẽ xem xét vấn đề Biden đến nơi đến chốn. Cuộc gặp gỡ với phụ tá của ông Zelensky vào tháng 8 diễn ra trước khi chính phủ Trump bắt đầu thẩm định gói viện trợ $250 triệu Mỹ kim cho Ukraine, và gói viện trợ này đă được cấp cho chính phủ ông Zelensky vào đầu tháng 9. Giuliani bảo, ông ta không hay biết vấn đề viện trợ cho Ukraine vào thời điểm cuộc gặp gỡ diễn ra.
Những trao đổi giữa ông Trump, Giulinai và Tổng thống Ukraine bị săm soi, mổ xẻ trong mấy ngày gần đây khi tin tức về khiếu nại tố giác của một nhân viên t́nh báo làm việc tại Toà Bạch Ốc loan ra bên ngoài. Đơn tố giác lên Văn pḥng Tổng thanh tra Cộng đồng T́nh báo tập trung vào Ukraine đă dẫn đến đối đầu căng thẳng giữa Quốc hội và ngành hành pháp.
Bên cạnh đó, các nhà lập pháp đang điều tra liệu Tổng thống hay luật sư của ông ta có t́m cách gây áp lực lên chính phủ Ukraine để họ mở cuộc điều tra có lợi cho vận động tái tranh cử của ông Trump.
Trump dự tính sẽ trực tiếp gặp gỡ ông Zelensky lần đầu tiên vào tuần sau, trong hội nghị thường niên của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc diễn ra tại New York.
Giuliani tố cáo hành vi của Biden nhằm t́m cách bảo vệ con trai – một luật sư liên quan đến một số công ty tư vấn và đầu tư, mặc dầu ông Shokin đă hoàn tất cuộc điều tra tập đoàn Burisma trước khi rời nhiệm sở vào năm 2015.
Ông Biden giải thích, ông t́m cách loại Shokin v́ ông ta không nỗ lực điều tra chống tham nhũng. Các quốc gia khác cũng chỉ trích Ukraine đă không giải quyết các vấn đề tham nhũng của ḿnh một cách thấu đáo.
Hương Giang (Theo Wall Street Journal)