VietBF - View Single Post - Sưu tầm
Thread: Sưu tầm
View Single Post
Old 12-02-2019   #3
florida80
R11 Độc Cô Cầu Bại
 
florida80's Avatar
 
Join Date: Aug 2007
Posts: 112,001
Thanks: 7,276
Thanked 45,822 Times in 12,742 Posts
Mentioned: 1 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 511 Post(s)
Rep Power: 139
florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10
florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10florida80 Reputation Uy Tín Level 10
Default

Phán xét có chủ đích




Ngoài ra c̣n vấn đề khen chê giả dối v́ xă giao, để lấy ḷng, để kiếm điểm, để nâng bi, nịnh bợ, thượng đội hạ đạp, nghèo th́ đạp, giàu th́ ganh. Trước mặt th́ khen nhưng sau lưng th́ bĩu môi, nhăn mặt, nhíu mày, nháy nháy con mắt, nói lén chê bai tới tấp... thật đúng là hạng đạo đức giả, xoay theo chiều gió.




Khi phán xét người khác là ḿnh tự phán xét chính ḿnh (Juger l’autre, c’est porter un jugement sur soi. Norbert Chatillon, Psychanalyste)




Xin đúc kết lại vấn đề phán xét theo cái nh́n của khoa tâm lư học và khoa phân tâm học (psychanalyse) đăng trong tạp chí: Psychologie Magazine no 27 Nov 2008




Khi chúng ta phán xét bất cứ việc ǵ của người khác chúng ta sẽ tự ḿnh làm tiêu ṃn năng lực một cách vô ích thay v́ có thể giữ chúng lại để tô điểm cho cuộc sống tinh thần của ḿnh được thêm phần tươi đẹp và phong phú hơn.




Vậy tại sao chúng ta có tật hay phán xét kẻ khác? Theo nhà phân tâm học N. Chatillon th́ chính sự tương đồng hoặc sự khác biệt với người khác làm ḿnh bối rối khó chịu và ḿnh không thể xác định được căn tánh (identité) của chính ḿnh. Vậy cách tự vệ tốt nhất là ḿnh phải tấn công người ta qua việc phán xét họ thẳng thừng không thương tiếc.




Trước khi phán xét người khác th́ nên tự hỏi ḿnh có trong sạch hơn người kia không?




(Người nào tự cho rằng ḿnh là trong sạch, hăy ném cục đá đầu tiên vào người đàn bà)




"Let the person among you who is without sin be the first to throw a stone at her." John 8:7




Trong Kinh Thánh St Luc có viết: “Tại sao các ông để ư tới hạt bụi trong mắt người ta nhưng lại bỏ qua khúc gỗ nơi mắt của ḿnh?”




Chỉ trích ít nhưng phải chỉ trích cho đúng.




Từ việc chỉ trích để xây dựng dến việc kết tội th́ cũng không mấy xa nhau, chỉ cần có thêm đôi ba chữ mà thôi.




Phán xét được xem là có ích khi nó giúp ḿnh cải thiện và xây dựng căn tánh của ḿnh. Trong trường hợp nầy sự phán xét sẽ giúp chúng ta có được cái nh́n chính chắn về xă hội quanh ta.




Phán xét trở nên độc hại khi nó rơi vào cực đoan, khinh mạn, để hạ và để chà đạp người khác, để che lấp bớt cái dở, cái yếu kém của ḿnh hầu có được cảm giác thượng tôn hơn người.




Loại phán xét đả phá rất có hại v́ nó có thể dẫn dắt chúng ta rơi vào sự chối từ người khác.




Phán xét rất chủ quan và chịu ảnh hưởng của định kiến.




Tuy vậy, phán xét cũng rất cần thiết. Nó giúp chúng ta có “ư kiến” nhưng đôi khi nó có thể trở thành một lối khinh miệt đưa đến sự kết tội người khác.




Mặc dù thành kiến là cội nguồn của sai lầm và bất công, nhưng triết gia Đức Immanuel Kant (1724- 1804) cũng đă nhắc nhở chúng ta cần phải có bổn phận phán xét. Đó là trường hợp phải phán xét kẻ sát nhân và những kẻ phạm tội t́nh dục, hiếp dâm, v.v... Đây là những trọng tội trong xă hội.




Theo các nhà phân tâm học th́ chúng ta thường có khuynh hướng hay phán xét những hành động vô luân (immorale) nếu trong tiềm thức chúng ta cũng có tư tưởng tương tợ như thế. Có thể nói rằng đây cũng là một cách để ḿnh tự trừng phạt lấy ḿnh.

“Anh kia say sưa tối ngày”, câu phán xét nầy có mục đích giúp chúng ta quên đi ḿnh cũng là dân ghiền, nghiện ngập nicotine, thuốc lá, chocolat v.v...

“cha nội đó lái xe ẩu tả quá...”

So sánh ḿnh khác người. “Anh kia sao làm biếng quá”, khi phán xét như thế ḿnh muốn chứng tỏ là ḿnh siêng hơn họ. Người ta nghĩ sai, làm trật, họ khác ḿnh. Vậy là ḿnh là người nghĩ đúng làm đúng.

Cũng có thể ḿnh so sánh điểm tương đồng và sự giống nhau với họ. “Ông giám đốc cùng tuổi với tôi và cũng là bạn học của ḿnh hồi trung học.”




“Bác sĩ kia quá tài ba quá. Hồi nhỏ, tôi và ổng ở cùng chung một xóm bên Phú Nhuận đó.”




Đây là một sự so sánh, một lối lư luận quá đơn giản và có lợi.
florida80_is_offline  
 
Page generated in 0.05979 seconds with 10 queries