(Guardian) – Thượng viện Hoa Kỳ vào tối thứ Hai chính thức chuẩn thuận Amy Coney Barrett vào Tối cao Pháp viện, trao cho Tổng thống Donald Trump chiến thắng đảng phái lớn chỉ 8 ngày trước tổng tuyển cử và củng cố thế bảo thủ trong toà án cao nhất của quốc gia trong rất nhiều năm, có thể hàng chục năm tới.
Mặc dù bỏ phiếu chỉ là h́nh thức với giới thượng nghị sĩ bị chia rẽ hoàn toàn theo lằn ranh đảng phái, nhưng nó vẫn đánh dấu một khoảnh khắc gây chấn động đối với ông Trump, đối với Tối cao Pháp viện và đối với nền dân chủ Mỹ.
Đối với Tổng thống, điều này có nghĩa, di sản của ông về bổ nhiệm tư pháp được bảo đảm cho dù kết quả bầu cử vào tuần sau có như thế nào đi chăng nữa. Ông Trump đă đưa 3 thẩm phán bảo thủ vào Tối cao Pháp viện, mặc dầu trong những t́nh huống gây tranh căi khá nhiều.
Đối với Tối cao Pháp viện, điều này niêm phong một thế “vững như kiềng ba chân” 6-3 giữa bảo thủ và cấp tiến. Thẩm phán cao tuổi nhất, Clarence Thomas hiện 72 tuổi và vẫn có khả năng phục vụ nhiều năm.
“Rất nhiều điều chúng ta đă làm hơn 4 năm qua sẽ sớm được hoàn tất hoặc sau này vào bầu cử tiếp theo. Họ sẽ không thể làm được ǵ nhiều về điều này trong thời gian rất dài trước mắt,” Lănh tụ Đa số Thượng viện Mitch McConnell nhấn mạnh tầm quan trọng chính trị của khoảnh khắc này.
Đối với nền Dân chủ Mỹ, chuẩn thuận này cho các thẩm phán bảo thủ thế thượng phong về những vấn đề nóng như phá thai, hôn nhân đồng tính, và biến đổi khí hậu – những lĩnh vực mà công chúng ủng hộ mạnh mẽ sự thay đổi tiến bộ.
Sự chuẩn thuận sẽ để lại dư âm vị đắng đảng phái khi Cộng hoà vội vă thủ tục chuẩn thuận Barrett chỉ vài ngày trước tổng tuyển cử. Đây là chuẩn thuận sát với ngày bầu cử nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Cách đây 4 năm, Cộng hoà đă chống lại đề cử vào Tối cao Pháp viện của cựu Tổng thống Barack Obama với lập luận phải chờ qua bầu cử để cử tri quyết định.
Ông Trump nhanh chóng đề cử Thẩm phán Barrett 48 tuổi vào kế nhiệm cố Thẩm phán cấp tiến Ruth Bader Ginsburg, người qua đời vào ngày 18 tháng 9 ở tuổi 87.
Thẩm phán Barrett được giới bảo thủ Thiên Chúa ưa chuộng. Vào năm 2006, bà kư một quảng cáo trên báo, trong đó kêu gọi đảo ngược phán quyết vụ Roe v. Wade năm 1973 hợp pháp hóa phá thai, gọi di sản của phán quyết này “man rợ.” Barrett không tiết lộ quảng cáo này cho Thượng viện.
Tổng thống cũng cho biết, ông mong Tối cao Pháp viện quyết định kết quả bầu cử tranh chấp, và muốn bà Barrett ngồi vào ghế thẩm phán tối cao xét xử bất cứ vụ nào liên quan đến bầu cử.
Toà Bạch Ốc vào tối thứ Hai tổ chức lễ tuyên thệ cho Thẩm phán Barrett, dưới sự chủ tŕ của Thẩm phán Clarence Thomas.
Vào tháng trước, lễ đề cử thẩm phán Barrett diễn ra tại Toà Bạch Ốc đă trở thành sự kiện lây lan virus corona nghiêm trọng với sự hiện diện của gần 200 người, không giăn cách xă hội và ít người mang mặt nạ. Toà Bạch Ốc lần này tỏ ra thận trọng hơn. Buổi lễ vào tối thứ Hai có ít người tham dự, tất cả đều buộc phải mang mặt nạ và ghế ngồi được sắp cách xa nhau.
Hương Giang (Theo Guardian