02/14/20
Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH
Hôm thứ Năm, 13 tháng 2, Bộ Trưởng Tư Pháp William P. Barr đă nặng lời chỉ trích việc tổng thống phê b́nh các công tố viên kết tội ông Roger Stone -một người bạn của tổng thống; ông Barr cho là ông Trump làm suy yếu hệ thống pháp luật Mỹ.
Saul Loeb, Andrew Caballero-Reynolds/ AFP via Getty Images
Việc Tổng Thống Trump ngồi xổm trên pháp luật không phải là chuyện mới, mà chính việc ông Barr dám chỉ trích tổng thống mới thật là chuyện mới, chuyện chưa bao giờ xảy ra.
Trong vụ xử ông Roger Stone về tội gây trở ngại cho cuộc điều tra của Quốc Hội trong nghi vấn
người Nga chen lấn vào cuộc tuyển cử 2016, Công Tố Viện đề nghị ṭa phạt bị can từ 7 đến 9 năm tù giam.
Bản nghị án viết, "Roger Stone cản trở cuộc điều tra của Quốc Hội về sự can thiệp của Nga trong cuộc bầu cử năm 2016, nói dối trong lúc hữu thệ, và giả mạo một nhân chứng. V́ thế, ông ta nên bị trừng phạt theo nguyên tắc tư vấn."
Stone xin ṭa tránh cho ông ta cái án tù giam, v́ ông ta thích được sống tự do, và nhóm luật sư biện hộ ông, tŕnh bầy với ṭa là bản án 9 năm quá dài; họ đề nghị ṭa nên giam giữ ông trong một thời gian ngắn hơn: khoảng từ 15 đến 21 tháng.
Hai nhân viên trong bộ tham mưu tranh cử của ông Trump, là các ông Rick Gates và Steve Bannon khai là chính ông Stone chuyển những tài liệu xấu về Hillary Clinton của WikiLeaks cho họ để họ nói xấu Hillary, hầu tạo dư luận thuận lợi cho Trump.
Công tố viện tiếp tục buộc tội, "Điều tra về việc ngoại bang can thiệp vào các cuộc bầu cử của Hoa Kỳ cho thấy việc đó có liên quan và ảnh hưởng đến nền an ninh quốc gia, tính toàn vẹn của các quá tŕnh dân chủ và việc thực thi luật h́nh sự của Hoa Kỳ. Đó là những quan tâm hàng đầu đối với mọi công dân và của nền dân chủ Mỹ," các công tố viên ghi nhận.
Tổng thống thấy ngược lại: ông lên án thái độ quá khắt khe của Công Tố Viện đang phá hoại nền công lư Hoa Kỳ.
Thông thường th́ quan điểm của Tổng Thống Trump đă đủ để thắng; mọi viên chức chính phủ, mọi chính khách Cộng Ḥa đều giàn xếp để mọi việc thuận theo ư tổng thống, dù có phải hy sinh một vài giá trị khác của quốc gia.
Nhưng lần này ông Barr trở chứng, ông bảo ông Trump để ông làm việc, đừng léo nhéo làm phiền ông nữa, và ông sẽ không chấp nhận việc ông Trump chèn ép ông, gây ảnh hưởng cho ông." (... saying that his attacks on the Justice Department had made it “impossible for me to do my job” and that “Im not going to be bullied or influenced by anybody.”)
Xin nhắc lại là việc Trump tấn công Bộ Tư Pháp hoặc bất cứ bộ nào khác, là chuyện thường, đă từng diễn ra vài ngày, hoặc vài tuần một lần, chuyện không thường là thái độ xửng cồ, chống lại Trump -thái độ mới của Barr.
Có lẽ ông Barr đă cảm thấy sức chống đối của nhân viên tư pháp; họ là những chánh án, những công tố viên quen với mọi tập tục pháp lư, và với quan niệm tư pháp độc lập và tối thượng, không ai leo lên đó ngồi được.
Trong một màn kịch vụng về hôm thứ Tư, 12/2, ông Trump nói với phóng viên là ông cảm ơn ông Barr đă can thiệp minh oan, và giảm án cho bị can Roger Stone.
Tin đó loan ra có lẽ đă tạo khó khăn lớn cho ông Barr -có thể toàn thể chánh án và công tố viên Mỹ sẽ có phản ứng tập thể và công khai, chống lại việc ông nhận lệnh của Hành Pháp, rồi t́m cách thi hành lệnh đó.
Trump phải viết một bản tweet khác nói khéo là Bộ Tư Pháp không hề từ bỏ lập trường cố hữu của họ là độc lập tư pháp, mặc dù tổng thống đă nói lên oan t́nh của ông Roger, mà theo quan điểm của ông Trump, mọi người phải xin lỗi ông.
Trả lời cuộc phỏng vấn của ABC News, ông Barr nói, "Dù áp lực đến từ Quốc Hội, từ báo chí, hay từ tổng thống th́ tôi vẫn chỉ làm những ǵ tôi thấy là đúng. Ngồi tại Bộ Tư Pháp, thường xuyên chịu áp lực từ mọi phía, tôi không làm việc được."
Cái khó của ông Barr là ông Roger Stone bị truy tố về 7 tội h́nh sự, và công tố viện đề nghị trừng phạt ông bằng bản án từ 7 đến 9 năm tù, trong lúc tổng thống lại không muốn bạn ông ngồi tù một ngày nào cả chỉ v́ hảo ư muốn giúp ông đắc cử.
Và phản ứng của tổng thống là viết thật nhiều bản tweet bênh vực bạn Stone, và chỉ trích Công Tố Viện; ông Barr than thở, "Tổng thống càng viết tweet nhiều tôi càng khổ hơn." Khổ hơn mà cũng khó hơn.
Chuyện dấm dúi th́ dấm dúi mà làm; làm toáng lên chỉ khổ ông bạn Stone -lănh án tối thiểu 7 năm là cái chắc.
VIỄN ĐÔNG