Đức đang tính làm điều khiến Trump nổi "cơn thịnh nộ". Đó là việc Đức có kế hoạch cắt giảm ngân sách quân sự. Nước này bất chấp những lời kêu gọi của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu các đồng minh châu Âu tăng chi tiêu quốc pḥng để đạt được mục tiêu của NATO.
Theo Sputnik, Bộ Tài chính Đức hôm 18.3 vừa công bố kế hoạch ngân sách đất nước, trong đó Berlin sẽ không đạt mục tiêu dành 2% GDP cho ngân sách quốc pḥng - con số mà Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đề ra.
Tŕnh bày kế hoạch ngân sách của đất nước trong vài năm tới, Bộ trưởng Tài chính Đức Olaf Scholz cho biết, nước này sẽ phân bổ thêm 2,4 tỉ USD cho chi tiêu quân sự vào năm 2020. Điều này có nghĩa là tỷ lệ chi tiêu quốc pḥng sẽ tăng lên 1,37% tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Tuy nhiên, phần chi tiêu này sẽ giảm xuống trở lại mức 1,25% GDP, tương đương 50,2 tỉ USD vào năm 2023.
Con số trên vẫn thấp hơn mục tiêu 2% GDP mà các thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đề ra cho năm 2024, cũng như thấp hơn khoản đóng góp 1,5% mà Đức đă cam kết đạt được vào thời điểm đó.
Bộ Tài chính Đức đă giải thích cho kế hoạch cắt giảm ngân sách lần này do triển vọng kinh tế xấu đi. Ngoài cắt giảm chi tiêu quân sự, Bộ cũng đang lên kế hoạch cắt giảm dần chi tiêu cho viện trợ phát triển từ 11,6 tỉ USD năm 2020 xuống c̣n 10,8 tỉ USD vào năm 2023 để tránh dẫn đến nợ mới trong bối cảnh dự báo tăng trưởng kinh tế của nước này sẽ chững lại.
Dự thảo dự kiến sẽ được chính phủ Đức thông qua vào ngày 20.3, đă đi ngược lại cam kết trước đó của Thủ tướng Angela Merkel trong việc tăng chi tiêu quốc pḥng của Đức lên 1,5% vào năm 2024. Vấn đề đáp ứng thỏa thuận chi tiêu của NATO được coi là một trở ngại lớn đối với bà Merkel và Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) cùng đối tác liên minh - Đảng Dân chủ Xă hội (SPD). Điều này cũng góp phần gây cản trở trong mối quan hệ giữa Mỹ và Đức.
Trước thông tin này, Đại sứ Mỹ tại Đức, ông Richard Grenell cho biết: “Các quốc gia thành viên NATO rơ ràng đă đồng ư đạt mục tiêu 2% vào năm 2024 và cam kết không từ bỏ nó. Việc chính phủ Đức đang xem xét cắt giảm những đóng góp vốn đă không thể chấp nhận được của họ đối với sự sẵn sàng của quân đội là một tín hiệu đáng lo ngại đối với 28 nước đồng minh c̣n lại”.
Cả Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đứng đầu NATO Jens Stoltenberg đă kêu gọi các đồng minh trong khối chi 2% GDP cho ngân sách quốc pḥng, theo thỏa thuận giữa các quốc gia thành viên được kư kết vào năm 2014. Mặc dù Đức đă tăng chi tiêu cho quân sự, từ 45 tỉ USD lên 50 tỉ USD trong năm 2018, nhưng nó vẫn không đáp ứng mục tiêu của NATO, khiến ông Trump nhiều lần bảy tỏ sự không hài ḷng.
Ông chủ Nhà Trắng c̣n chỉ ra rằng chỉ có một vài trong số 29 quốc gia thành viên NATO chi 2% GDP cho quốc pḥng và nhấn mạnh các đồng minh khác của liên minh nên trả "phần chia công bằng" của họ. Trong khi Mỹ chi gần 700 tỉ USD cho ngân sách quốc pḥng vào năm 2018, tổng chi tiêu quân sự của tất cả các thành viên NATO ở châu Âu chỉ đạt mức 280 tỉ USD.