Các nhà hoạt động người Hong Kong xuất hiện trước Quốc hội Mỹ để vận động sự ủng hộ cho phong trào biều t́nh đ̣i tự do và dân chủ ở thành phố bán tự trị của Trung Quốc, làm cho nhiều người Việt ở Mỹ bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với các nhà hoạt động người Hong Kong này.
Joshua Wong và Denise Ho điều trần trước Quốc hội Hoa Kỳ về phong trào ủng hộ dân chủ ở Hong Kong, ngày 17 tháng 9, 2019 trong Điện Capitol ở Washington.
Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi hôm 18/9 tổ chức một cuộc họp báo với các thành viên Hạ viện theo Đảng Cộng ḥa lẫn Dân chủ, cùng với Joshua Wong, Denise Ho và các nhà hoạt động dân chủ Hong Kong khác để ủng hộ “Đạo luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong năm 2019.”
“Nếu chúng ta không lên tiếng ủng hộ nhân quyền ở Trung Quốc chỉ v́ lợi ích thương mại, chúng ta mất hết thẩm quyền đạo đức để lên tiếng cho nhân quyền ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới,” bà Pelosi nói. “V́ thế chúng tôi cảm ơn các nhà lănh đạo dân chủ Hong Kong đă thách thức lương tri không chỉ của chính phủ Trung Quốc mà lương tri của cả thế giới.”
Các Ủy ban Quốc hội Mỹ theo lịch tŕnh sẽ bắt đầu biểu quyết vào tuần sau về dự luật ủng hộ nhân quyền và dân chủ ở Hong Kong, với những biện pháp đang được xem xét bao gồm việc thẩm duyệt hàng năm tư cách kinh tế đặc biệt của Hong Kong và việc áp đặt chế tài đối với những ai làm suy yếu quyền tự chủ của lănh thổ này.
Anh Wong, 22 tuổi và là người lănh đạo phong trào Dù Vàng ủng hộ dân chủ ở Hong Kong vào năm 2014, thu hút sự chú ư nhiều nhất của giới truyền thông trong chuyến đi vận động. Trong cuộc họp báo, anh tuyên bố những người biểu t́nh đ̣i dân chủ ở Hong Kong sẽ tiếp tục cuộc tranh đấu trong những ngày tháng sắp tới bất chấp những thách thức phía trước.
“Chúng tôi sát cánh như một,” anh nói. “Chúng tôi sát cánh trong sự đoàn kết. Hong Kong không bước đi đơn độc. Chúng tôi sẽ tiếp tục cuộc chiến không cân sức này cho đến ngày chúng tôi hưởng tự do và dân chủ.”
Sự xuất hiện của anh trước các nhà lập pháp Mỹ cùng những thông điệp dứt khoát của người bạn trẻ từ Hong Kong đă khơi lên nhiều thiện cảm đối với nhiều người Việt ở Mỹ. Họ bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với những nỗ lực vận động của anh nhằm cất lên tiếng nói cho nhiều người dân Hong Kong ở quê nhà.
“Joshua vận động trong một tư thế rất là hiên ngang,” Nancy Nguyễn, một nhà hoạt động dân chủ trẻ tuổi ở California, chia sẻ. “Joshua muốn nước Mỹ đứng về phía Hong Kong trong cuộc đấu tranh này không phải với tư cách là một người đi xin hay đi nhờ… [Các nhà hoạt động] khẳng định là họ đă làm tất cả những ǵ họ có thể làm trong khả năng chứ không phải là họ ngồi đó đợi một cường quốc đến cứu giúp họ.”
“Việc Joshua Wong điều trần tại Quốc hội kêu gọi Hoa Kỳ ra luật ủng hộ dân chủ-nhân quyền Hong Kong cho thấy bản lĩnh của giới trẻ Hong Kong. Họ không khuất phục trước nhà cầm quyền mặc dù họ đă phải trả giá và bị đàn áp,” Nguyễn Phương Uyên, cô gái trẻ từng bị Việt Nam cầm tù v́ những hoạt động chống Trung Quốc hiện đang học tập tại Mỹ, nói với VOA.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và Joshua Wong trong một cuộc họp báo về nhân quyền ở Hong Kong trong Điện Capitol, Washington, ngày 18 tháng 9, 2019.
Nhiều người Hong Kong cáo buộc Trung Quốc đang làm suy yếu các quyền tự do và dân chủ ở lănh thổ này kể từ khi Anh trao trả lại cựu thuộc địa cho Bắc Kinh cai trị vào năm 1997. Hôm 19/9, Trung Quốc đả kích các nhà hoạt động Hong Kong là “lực lượng bạo động cực đoan” và cáo buộc bà Pelosi đưa ra những phát biểu “vô trách nhiệm” về t́nh h́nh ở Hong Kong.
Cô Nancy, người từng sang Hong Kong ủng hộ các nhà hoạt động trẻ nơi đây và có dịp trao đổi, làm việc với họ, cho rằng Joshua Wong và những nhà hoạt động khác đang đi đúng hướng khi t́m cách vận động sự ủng hộ của Mỹ và các nước chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc.
“Trong tương lai có lẽ họ sẽ vận động quốc tế rất mạnh bởi v́ họ hi vọng là với áp lực của quốc tế, với những nỗ lực quá tuyệt vời, quá cương quyết của họ mà Trung Quốc có thể sẽ phải suy xét lại sau khi thỏa thuận với Anh hết hạn,” cô nói.
Ông Nguyễn Quốc Tuấn, một người Việt ở Florida theo dơi cuộc vận động của giới trẻ Hong Kong, cho biết ông có ấn tượng sâu sắc nhất với nhà hoạt động Denise Ho, nữ ca sĩ Hong Kong có nhạc bị cấm tŕnh diễn ở Trung Quốc v́ hoạt động chính trị của cô. Sự lựa chọn của cô theo đuổi con đường đấu tranh bất chấp những rủi ro về nghề nghiệp và cá nhân khiến ông cảm phục.
“Nghệ sĩ th́ thường thường mong chờ sự tán thưởng, tiếng vỗ tay và fan của họ,” ông Tuấn nói. “Nhưng cô ta nói là, ‘tôi sẵn sàng gánh chịu mọi trách nhiệm,’ và cô ta đă bị đe dọa và bao gồm cả lời đe dọa giết cô ta nữa.”
Ông Tuấn cũng dành lời khen ngợi cho những thành viên c̣n lại của đội ngũ vận động. Ông nói thông điệp của họ được truyền đạt hữu hiệu trong phiên điều trần v́ sự chuẩn bị kĩ càng và phối hợp ăn ư.
“Họ trả lời rất hay, ngoài việc họ nói tiếng Anh rất là giỏi… Họ nắm vững vấn đề và mỗi người đă tŕnh bày trong góc nh́n của họ và vai tṛ của họ từ nhà đấu tranh, giáo sư, ca sĩ.”
Thông điệp của Joshua Wong và các nhà hoạt động Hong Kong đă khơi lên “cảm hứng cho tất cả những người yêu chuộng tự do và công bằng,” theo lời nhạc sĩ Trúc Hồ, người sáng tác ca khúc “Sea of Black” cổ động phong trào biểu t́nh ở Hong Kong được nhiều người chia sẻ và bày tỏ sự cảm kích.
“Những người Việt Nam ở trong nước cũng theo dơi rất là kĩ phong trào biểu t́nh ở Hong Kong và nó ảnh hưởng tới suy nghĩ của giới trẻ và những người lớn tuổi,” ông Trúc Hồ nói. “Hầu như ḿnh đi tới đâu ḿnh cũng thấy những người này nói về Hong Kong. Đó là thành công rồi.”
Sự quan tâm và ủng hộ dành cho phong trào biểu t́nh Hong Kong nói chung và các nhà hoạt động Hong Kong nói riêng gần như luôn thu hút sự quan tâm đông đảo trên mạng xă hội ở Việt Nam.
“Việt Nam cũng có nhiều bạn trẻ dám đứng lên chống lại bất công và bị bỏ tù, như Phan Kim Khánh hay Nguyễn Văn Hóa. Hong Kong may mắn hơn Việt Nam là họ có môi trường chính trị dễ thở hơn,” nhà hoạt động Nguyễn Phương Uyên nói với VOA.