Sắn là món ăn ngon. Tuy nhiên không ít người ăn sắn xong bị say. V́ vậy, bạn hăy chú ư để được an toàn khi ăn loại thực phẩm này nhé.
Công dụng của sắn đối với sức khỏe
Một khẩu phần 100 gram củ sắn luộc chứa 112 calo, 98% trong số này là carbs và phần c̣n lại là một lượng nhỏ protein và chất béo.
Củ sắn luộc cũng cung cấp chất xơ, một ít vitamin và khoáng chất.
Lượng calo: 112
Carbs: 27 gram
Chất xơ: 1 gram
Thiamine: 20% lượng khuyến nghị hàng ngày (RDI)
Photpho: 5% RDI
Canxi: 2% RDI
Riboflavin: 2% RDI
Củ sắn luộc cũng chứa một lượng nhỏ sắt, vitamin C và niacin.
Củ sắn khá giàu chất bột, năng lượng, khoáng, vitamin C, hạt bột sắn nhỏ mịn, độ dính cao nhưng nghèo chất béo và nhất là nghèo đạm, hàm lượng các acid amin không cân đối, thừa arginin nhưng thiếu các acid amin chứa lưu huỳnh. Tùy theo giống sắn, vụ trồng, số tháng thu hoạch sau trồng và kỹ thuật phân tích mà tổng số vật chất khô và hàm lượng đạm, béo, khoáng, xơ, đường...
Hàm lượng tinh bột của củ sắn khá cao, giá trị dinh dưỡng như một số loại của khoai lang, khoai tây, khoai môn… Nó chứa nhiều cacbonhydrate cung cấp nhiều năng lượng cho cơ thể, ngoài ra c̣n có kali và chất xơ. V́ thế đây là một món ăn khá quen thuộc ở nhiều vùng quê và miền núi.
Do có nhiều tinh bột, củ sắn c̣n được dùng để chế bột làm bánh, làm mạch nha và chế rượu, chất xơ ngăn ngừa táo bón và các bệnh tim mạch. Củ sắn c̣n có tác dụng cân bằng lượng nước trong máu.
Tại sao ăn sắn bị say?
Sắn là một món ăn yêu thích của nhiều người. Tuy nhiên trong thực tế có rất nhiều người ăn xong hay bị buồn ră rời chân tay, đầu váng vất, bụng đau lâm râm. Lư giải về điều này BS. Cẩm Nga đă từng chia sẻ trên báo Sức khỏe & Đời sống. Những biểu hiện miêu tả trên là say sắn. Nguyên nhân là do chất acid cyanhydric - một chất độc mạnh có trong sắn. Chất này có thể gây tử vong nếu quá nhiều và nạn nhân không được cấp cứu kịp thời.
Thường th́ sau khi ăn sắn vài giờ, nếu bị ngộ độc cyanhydric, nạn nhân sẽ thấy mặt nóng bừng, chóng mặt, váng đầu, ù tai, ngứa ngáy, chân tay nặng, người vật vă, buồn nôn, nôn, đầy bụng, sôi bụng, tiêu chảy, run, co giật, có khi sốt, thậm chí tử vong.
Những ai nên hạn chế ăn sắn
Cũng theo chuyên gia công nghệ thực phẩm, một số người sau không nên ăn sắn.
Bà bầu: Chất acid cyanhydric - một chất độc mạnh có trong sắn (giống như trong măng tươi) có thể gây ra t́nh trạng rối loạn tiêu hoá hay thậm chí là bị ngộ độc. Do đó bà bầu nên hạn chế ăn sắn luộc, sắn hấp như một bữa phụ trong ngày.
Trẻ nhỏ: Ngộ độc sắn cấp là một trong những nguyên nhân gây ra tử vong ở trẻ nhỏ. Do sắn có chứa độc tố nên tuyệt đối không được cho trẻ dưới 3 tuổi ăn sắn v́ hệ tiêu hóa của trẻ c̣n non nớt, chưa thực hiện tốt việc tiêu hóa và loại thải độc tố.
Nếu như cho trẻ ăn nhiều, các chất độc tố có thể sẽ tích tụ lại trong cơ thể trẻ lâu ngày và gây ra bệnh. Đặc biệt, là càng không nên cho trẻ ăn sắn vào lúc đói v́ có thể dẫn đến ngộ độc.
Người hay bị rối loạn tiêu hóa: Ăn sắn cũng có thể gây ngộ độc, rối loạn tiêu hóa. V́ vậy người có “bụng dạ” yếu cũng không nên ăn sắn.
Người hay bị ốm, sức đề kháng kém: Những người có sức đề kháng kém cũng rất dễ bị ngộ độc cyanhydri có trong sắn.
Cách xử trí khi bị ngộ độc sắn
Khi có người bị ngộ độc sắn cần phải có biện pháp xử lư kịp thời bằng cách: Gây nôn cho nạn nhân, sau đó cho uống nước đường, nước mía và chuyển nạn nhân đến khoa chống độc hoặc khoa cấp cứu hồi sức.
Bên cạnh đó, khi mua và chế biến sắn, muốn không bị ngộ độc cần làm như sau:
- Mua sắn tươi vừa mới dỡ.
- Khi chế biến phải lột sạch vỏ, ngâm vào nước vo gạo ít nhất 1 giờ và mở vung khi đun để chất độc bay hơi bớt.
- Sắn chưa chế biến th́ phải vùi xuống đất.
- Nên ăn sắn luộc với đường, mật để trung ḥa acid cyanhydric.
- Không nên ăn sắn luộc vào buổi tối v́ nếu bị ngộ độc, sẽ khó xử lư.