cha12 ba

Danh Ná
1-

Chỉ còn mỗi cậu chích chòe chót vót trên ngọn cây mận già véo von khúc nhạc diễm ảo. Mặt trời đã nhô lên quá bờ trúc. Các sắc chim ánh ỏi chào đón bình minh giây lát rồi vỗ cánh bay đi, để lại một buổi sáng mùa hè tĩnh mịch cho thôn ổ. Cậu chích chòe chưa chịu rời chỗ đậu. Như Danh ná chưa chịu mở mắt. Chích chòe say mê ngắm những giọt sương khiêu vũ. Và tạm biệt nhau, hò hẹn sớm mai. Cuộc tình của sương nắng gây bâng khuâng tâm hồn cậu chích chòe. Cậu cảm xúc và giọng hót của cậu thiết tha, trải rộng, lan tỏa, bao trùm bầu trời quê hương. Nhưng Danh ná, tại sao nó chưa chịu mở mắt ?

Chiếc chiếu trải giữa sân đất. Danh ná nằm ngửa, tay vắt ngang trán. Bên cạnh nó là đồ đệ Chơn Chơn đạo nhơn. Con gà trống tre khôn ngoan không dám gáy, đứng bất động ngoài mép chiếu. Bỗng ngứa cổ quá, nó gáy vang. Danh ná vụt thức. Nó mở bừng mắt. Đúng lúc nhà nghệ sĩ chích chòe từ giã cây mận. Vẫn nằm tư thế cũ, Danh ná thấy một đoàn phi cơ ruồi xanh xếp thành đội hình rất ngoạn mục. Ruồi xanh chẳng được cái tích sự gì. Chúng vo ve điếc tai và gây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Nhưng chúng có biệt tài. Là xòe cánh bay quá tầm đầu người, y hệt một đoàn phi cơ biểu diễn nghệ thuật. Danh ná vốn ghét ruồi. Nó thề không bắn chim vì chim giúp vui cuộc sống, giúp ích nhà nông. Ở Chắc Cà Đao đã hết cú vọ. Những con cú vọ đem tin buồn đến, đều bị Danh ná hạ gục. Bây giờ, Danh ná giải sầu bằng cách bắn cá dưới nước. Để tiến xa hơn trong nghề súng cao su, Danh ná tập bắn mối, bắn nhện. Danh ná thửa [1] một kiểu ná nhỏ xíu. Giàn thun là hai sợi thun gói đồ với loại đạn bé tí cơ hồ viên thuốc cốm.

Danh ná vươn tay, ngáp dài. Giọng ngái ngủ, nó hỏi Chơn Chơn đạo nhơn :

– Mày thức chưa, Chơn ?

Chơn Chơn đạo nhơn đáp :

– Rồi.

– Vậy nằm im. Nhìn các bạn ruồi xanh đùa bỡn chứ ?

– Dạ.

– Phi cơ giặc đó. Chúng sắp bỏ bom vi trùng. Đưa ná thửa đây, tao cho chúng hết đường gieo bệnh.

Chơn Chơn đạo nhơn móc túi lấy ná thửa trao tay Danh ná.

– Mày tiếp tế đạn đều đều, nghe !

Chơn Chơn ngoan ngoãn :

– Dạ.

Danh ná dùng ngón tay quệt quệt cục ghèn khô vướng ở đuôi con mắt trái :

– Thằng gà tre sẽ thưởng thức bữa điểm tâm ngon ơ…

Danh ná lắp đạn. Giương súng. Nhắm. Nó nhấn “cò”. Một phi cơ ruồi rớt. Danh ná nghiêng đầu “bập bập” kêu chú gà tre. Nó ra lệnh :

– Gáy !

Chú gà tre vỗ cánh, vươn cổ gáy te te. Danh ná chỉ chỗ xác phi cơ rơi :

– Ăn !

Chú gà tre mổ xác kẻ thù, nuốt trửng. Đây là con gà tre phi thường, rất xứng đáng đóng trò cạnh con Toto của Hưng mập và không thua gì con vượn đốm của Spirou. Nếu Toto của Hưng mập lợi hại ngang Milou của Tintin thì con Cà Đao của Danh ná cũng xấp xỉ tài ba con vượn đốm của Spirou [2]. Người ta đã huấn luyện được khỉ, cọp, sư tử, sáo, yểng, chó làm theo ý người ta. Danh ná, theo đó, đã huấn luyện gà tre. Con gà tre của Danh ná có một “dĩ vãng” chào đời rất mịt mù, ảm đạm. Mẹ nó đẻ được mười ba trứng thì lên ổ ấp. Cha nó lủi thủi một mình. Gà tre là giống gà nhỏ. Trong xã hội loài gà, gà tre chỉ to hơn gà ngũ trảo, còn gọi là gà ác. Gà ác trông dị hợm làm sao ! Đã da đen thủi, đen thui, lại “chơi” sơ-mi [3] trắng bốp. Bốn ngón chân đủ đứng vững trong trời đất rồi, thế mà gà ác dư một ngón ! Được cái gà ác bổ. Nấu với vài vị thuốc bắc càng bổ âm, bổ dương, bổ tì, bổ phế, bổ năm châu, bốn bể. Gà tre tuy nhỏ nhưng bộ mã tuyệt vời. Nó có thể bay được. Dáng dấp của nó như công tử hào hoa, thông minh và tán gái siêu đẳng.

Vậy thì bố của Cà Đao là chàng trai phong lưu, mã thượng và rất chung tình, khác hẳn lũ gà trống to con, vũ phu, thô bạo và năm thê mười thiếp. Khi mẹ Cà Đao lên ổ, bố nó cô đơn lắm. Nếu biết làm thơ, bố nó đã làm thơ rồi đấy. Đằng này, để tìm quên nỗi buồn vợ ấp, bố nó anh dũng nuốt dây thun. Bố nó được lũ gà nhóc hoan hô nhiệt liệt, được phong làm anh hùng gà tre. Say máu anh hùng, tưởng bở, bố Cà Đao nuốt dây thun hung hăng hơn. Và bố Cà Đao chết thảm, chết y hệt người bị bệnh suyễn. Vận xui đến với gia đình Cà Đao rồi. Hễ buổi chiều mẹ nó xuống ổ thì bọn chuột mò tới, cõng trứng dần dần. Trận dịch gà, đột nhiên, ào ào tràn nhập làng xóm. Loài gà khoác áo tơi, mào tái, miệng chẩy dãi và chết. Mẹ Cà Đao cũng chết. Danh ná chợt nhớ ổ trứng đang ấp, gỡ xuống. Nó ngạc nhiên thấy mười ba trái đã bị chuột cõng mười hai. Còn mỗi một trái. Danh ná lấy trấu, rang ấm, vùi kín trái trứng thứ mười ba. Cứ hai tiếng đồng hồ nó lại thay trấu mới. Nhờ được mẹ ấp sắp đủ ngày nên chỉ bốn hôm công phu của Danh ná là Cà Đao líp nhíp trong vỏ. Danh ná bóc nhẹ vỏ trứng, lôi Cà Đao ra cuộc đời. Danh ná chăm chút Cà Đao từng ly từng tý. Nó cho Cà Đao ăn tấm. Lớn hơn một chút, Cà Đao được ăn mối. Danh ná ngủ chung với Cà Đao. Đi chơi thì Danh ná bỏ Cà Đao trong túi. Cà Đao quấn quít cạnh Danh ná. Nó khôn vô cùng. Đến nỗi hiểu được cả ý muốn của cậu chủ tốt bụng. Và nó làm bất cứ điều gì Danh ná bắt bó phải làm. Ấy, những kẻ có dĩ vãng ấu thơ u ám thường trở nên những con người khác lạ. Như Cà Đao.

Gà tre Cà Đao không những biết diễn trò mà còn biết chiến đấu. Nó đã mổ mù mắt, lòi cổ họng vô số kẻ thù chuột và bẻ gãy, đá thủng diều tất cả đối thủ của nó ở Chắc Cà Đao. Bọn gà nòi Cao Lãnh phải nể nang nó. Cà Đao chưa đụng với gà nòi trận nào. Chủ của nó không thích chọi gà. Bắt loài gà đá nhau, giết nhau để đứng cổ võ và cáp độ
[4] ăn tiền là bất nhẫn. Danh ná chỉ cho Cà Đao đấu giao hữu khi bị khích bác, chịu hết nổi.

Danh ná “tia” từng chiếc phi cơ ruồi. Và Cà Đao thổi kèn chiến thắng lia lịa. Một lát, đoàn phi cơ chở bom vi trùng bị nằm gọn trong cái diều Cà Đao. Chấm dứt trò chơi giải khuây. Chẳng biết còn những trò gì mới cho mùa hè này ? Năm ngoái vui quá. Vui ơi là vui. Năm ngoái, bọn thằng Dzũng Đakao, Chương còm, Hưng mập, Bồn lừa về đây, làm sôi động vùng trời quê hương êm ả. Tưởng chừng nghe rõ Dzũng Đakao gọi nhỏ “Hạ ơi ” và tưởng chừng tiếng “ơi “ vỗ về, mơn trớn, tiếng “ơi ” ngọt ngào, tiếng “ơi “của một đời thương nhớ chưa tan loãng. Danh ná nhớ bạn, những thằng bạn đã tặng cho nó thật nhiều kỷ niệm khó quên của tháng năm đẹp nhất đời nó. Danh ná biết hãnh diện làm người Việt Nam, biết mộng mơ làm đẹp Việt Nam nhờ Dzũng Đakao, Chương còm.

– Này Chơn …

– Dạ

– Mày có tin bọn Dzũng Đakao sẽ về nghỉ hè nữa không ?

– Em tin.

– Tao nghi quá.

– Anh nghi nỗi gì ?

– Quá mười ngày rồi. Con nhà Thảo xa-lộ ba đía hết sức. Nó rủ tao lên Sàigòn hôm trước, hôm sau nó lén đi một mình. Tao tập con Cà Đao là để cho thằng Chương Còm. Nó khoái gà tre lắm.

– Thì anh nhờ ông Hội đồng gởi lên Sàigòn.

– Tao đã nghĩ vậy. Giá chúng nó về Long Xuyên, mày nhỉ ! Mình sẽ phiêu lưu khắp kinh rạch. Này Chơn …

– Dạ

– Mà thôi…

Danh ná buồn bã ngồi dậy. Nó ôm đầu hồi tưởng mùa hè đã qua. Một mùa hè rực rỡ. Một mùa kè cậu bé Chắc Cà Đao cảm thấy quê hương Long Xuyên của cậu tuyệt diệu, rạng ngời. Như nước Việt Nam của cậu ! Nhờ tình bạn thắm thiết, cậu hiểu rằng, ở bất cứ đâu, trên giải đất mến yêu của tổ tiên cậu, mọi người đều dễ thương và mọi người đang thương yêu nhau. Cậu hiểu thêm, người quê hương cậu hào hùng và độ lượng nhất thế giới. Dân tộc cậu anh dũng, kiêu hùng, không chịu khuất phục thiên nhiên và kẻ thù truyền kiếp. Dzũng Đakao và các bạn nó đã dạy Danh ná bài học tin yêu. Và Danh ná đã trở nên phi thường trước đám đông. Danh ná đã khóc sung sướng. Danh ná đã chôn vùi cái tinh thần cho mình nhỏ bé, thua kém thiên hạ. Không, Danh ná không thua thiên hạ. Những đứa trẻ con Việt Nam không chịu thua thiên hạ, trong tương lai. Vì chúng nó được tôn thờ Quang Trung bách chiến bách thắng. Danh ná chớp mắt.

– Chơn…

– Anh kêu hoài !

– Mùa hè này buồn ghê, hé ?

– Buồn thí mồ.

– Ba má tao qua Lấp Vò thăm ngoại tao, nửa tháng mới về lận.

– Rồi sao ?

– Một mình tao ở nhà buồn chứ sao ! À, Chơn nè…

– Lại kêu !

– Hồi Tết, tao nghe ông Tư Beo nói tụi giặc Tàu nó chiếm đảo Hoàng Sa của mình. Radio đòi đuổi giặc Tàu xâm lăng.

– Hoàng Sa tận đâu ?

– Phía Bắc của mình.

– “Bắc” Vàm Cống hay “bắc” Mỹ Thuận ?

– Mày cù lần vừa vừa thôi.

– Em đâu biết phía “bắc” nào !

Danh ná thộp áo Chơn Chơn đạo nhơn, lôi môn đệ dậy. Nó lượm mảnh sành, “địa dư thực hành” một cái bản đồ hình chữ S, giảng giải :

– Đây là nước ta, hình cong tựa chữ S, hai đầu phình ra, giữa thót lại y hệt cái đòn gánh hai cái thúng.

Chơn Chơn đạo nhơn cười :

– Anh vẽ đúng không ?

Danh ná khẽ bợp tai môn đệ :

– Đúng sơ sơ. Mở rộng tai nghe cho rõ : Dzũng Đakao bảo, người miền Bắc, ở đầu nước, viết chính tả chuyên môn sai chữ đầu, ‘tr’ thành ‘ch’, ‘s’ thành ‘x’, ‘r’ thành ‘d’ ; người miền Trung ở giữa thì viết sai chữ giữa, dấu ‘hỏi’ thành dấu ‘ngã’, ‘ô’ thành ‘o’ ; người miền Nam, ở cuối, viết sai chữ cuối, thừa ‘g’, thiếu ’g’ lu bù … Phía đầu nước mình là miền Bắc. Đông, Tây, Nam, Bắc chứ hổng phải “bắc” [5] qua sông nghe, mày!

Nó vạch một đường cắt đôi hình chữ S, kéo dài về bên tay phải :

– Chỗ này mình gọi là biển Đông vì nó ở miền Đông của xứ mình…

Chơn Chơn đạo nhơn gãi đầu :

– Sao nãy anh nói là ở phía Bắc mờ?

Danh ná trừng mắt đệ tử, rồi cúi xuống khoanh một vòng nhỏ :

– Nghe nói và nhìn đây nè …Hoàng Sa ở đây. Mình ở miền Nam dưới cái đường này, nên tao mới nói là Hoàng Sa ở phía Bắc của mình. Hoàng Sa thuộc nước ta như Phú Quốc, Côn Sơn ấy.

– Tụi giặc Tàu ở đâu ?

– Nó ở trên đầu mình.

– Mẹ, nó chơi cha mình, hả ? Tưởng nó ở Chợ Lớn thôi chớ.

Chơn Chơn đạo nhơn gật gù :

– Anh rành dữ !

Danh ná khoái chí :

– Tao học địa lý mà, mày. Cứ học là biết đủ. Lười thối thây như mày, biết cái khỉ mốc gì.

Chơn Chơn đạo nhơn hỏi :

– Bộ anh muốn chiếm lại đảo Hoàng Sa, hả ?

Danh ná tảng lờ :

– Tại sao Dzũng Đakao không về thăm tụi mình ?

Chơn Chơn đạo nhơn bí lù. Nó gãi đầu soàn soạt. Rồi vỗ bụng !

– Cà Đao ăn no nê, giờ tới phiên anh em mình chứ ?

Danh ná vỗ vai môn đệ, gạ gẫm :

– Mày dám phiêu lưu không ?

– Dám.

– Đi lâu cơ.

– Đi lâu càng khoái. Mà đi đâu ?

– Sàigòn.

Chơn Chơn đạo nhơn thộn mặt ra. Nó liếm mép :

– Giỡn à ?

Danh ná vuốt mặt :

– Thiệt.

– Tiền đâu mua vé xe đò ?

– Đi bằng bè chuối.

Chơn Chơn đạo nhơn há hốc miệng. Danh ná giải thích :

– Mày biết đó, chúng ta chưa hề bơi xuồng ra khỏi cái rạch Chắc Cà Đao nhỏ bé này. Mày chỉ nghe nói kinh Ông Cò, kinh Ông Đề chứ đã biết kinh đó ở đâu, ra sao chưa ? Tao cũng vậy à… Chúng ta đóng bè chuối phiêu lưu. Chúng ta ra sông lớn, ra biển. Chúng ta sẽ qua biết bao làng mạc, bờ bãi, cù lao. Bọn nhãi sẽ phục chúng ta sát đất, sẽ lạy chúng ta cho chúng nó phiêu lưu. Mày sẽ là thuyền phó, tao sẽ là thuyền trưởng. Chúng mình đàn hát kiếm ăn. Hề hề, mùa hè này may ra có hát đình, mày ơi ! Chúng mình neo bè, lên bờ xem hát, coi đá gà.

– Anh ghét coi đá gà mà ?

– Thì mày coi.

– Có lên tới Sàigòn không ?

– Bắt buộc. Bọn Dzũng Đakao sẽ đón chúng ta. Mày sẽ vô sở thú chọc khỉ. Nếu mày thích, mình sẽ đi xa nữa, thật xa Sàigòn.

Chơn Chơn đạo nhơn sướng mê con ông cụ. Nó quên đói. Bụng nó căng no một phương trời xa lạ. Hồn nó dựng cột buồm. Gió viễn du thổi phần phật. Nó nắm chặt tay Danh ná :

– Bao giờ phiêu lưu ?

Danh ná mỉm cười, thỏa mãn. Như một thủy thủ lâu ngày sống trên đất liền khao khát chuyến ra khơi, Danh ná hạ lệnh :

– Ghép cái bè đã.

[1] Thửa : vật gì được làm theo đúng ý mình.
[2] Spirou, Milou, Tintin : các nhân vật trong tuần báo của các truyện hình vẽ “Spirou” của Pháp-Bỉ.
[3] Sơ-mi : từ tiếng Pháp ‘chemise’ ; áo có cổ Tây, cài cúc và có cánh tay.
[4] Cáp độ : đánh cá
[5] ‘Bắc’ : từ tiếng Pháp ‘bac’ ; phà, đò ngang.