WASHINGTON, DC (AP)
Tối Cao Pháp Viện Mỹ hôm thứ Hai, 7 tháng Sáu, công bố phán quyết theo đó hàng trăm ngàn người đang được cho sống ở Mỹ v́ lư do nhân đạo, không được phép nộp đơn xin trở thành thường trú nhân. Phán quyết này được tất cả các thẩm phán Tối Cao Pháp Viện đồng ư.
Thẩm Phán Elena Kagan khi viết bản giải thích về phán quyết này đă nói rằng,
luật di trú liên bang cấm người vào Mỹ bất hợp pháp và nay có được quy chế tạm thời bảo vệ (Temporary Protected Status) không được xin thẻ xanh để có thể ở lại Mỹ vĩnh viễn.
Ṭa nhà Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ. (H́nh minh họa: Drew Angerer/Getty Images)
Quy chế Temporary Protected Status (TPS) áp dụng cho những người ở các quốc gia bị tàn phá bởi chiến tranh hay thiên tai. Quy chế này giúp họ không bị trục xuất và được quyền làm việc hợp pháp. Hiện có khoảng 400,000 người đến từ 12 quốc gia được hưởng
quy chế TPS.
Phán quyết này khởi sự với đơn kiện của một cặp vợ chồng gốc từ El Salvador, đến Mỹ từ đầu thập niên 90, đ̣i ṭa phán xét rằng những người vào Mỹ bất hợp pháp và sau đó được tạm thời bảo vệ theo
quy chế TPS, phải chăng là đă được
"nhận vào" (admitted) nước Mỹ theo luật di trú hay không?
Thẩm phán Kagan nói, câu trả lời là
"Không". Bà viết rằng,
"Chương tŕnh TPS dành cho công dân ngoại quốc vị thế không phải là di dân, nhưng không nhận họ vào sinh sống vĩnh viển ởMỹ. Do vậy, việc cho hưởng quy chế TPS không giúp người vào Mỹ bất hợp pháp được có quyền nộp đơn xin thẻ xanh".
Thẩm phán Kagan cũng nhắc đến việc Hạ Viện Mỹ đă thông qua dự luật có thể giúp người được cho hưởng
quy chế TPS có thể trở thành thường trú nhân. Hiện chưa biết dự luật này có thể được Thượng Viện chấp thuận thông qua hay không.
Hiện có nhiều tổ chức tranh đấu cho quyền lợi người di dân đ̣i chính phủ Biden phải cho những người được ở lại Mỹ v́ lư do nhân đạo có quyền trở thành thường trú nhân v́ họ sống ở Mỹ từ nhiều năm nay, sinh con trở thành công dân Mỹ, và lập nghiệp ở quốc gia này.
Năm 2001, Mỹ cho người di dân bất hợp pháp từ Salvador được ở lại Mỹ sau khi xảy ra một loạt các trận động đất ở xứ họ.
Hiện có công dân từ 11 quốc gia khác cũng đang được hưởng sự bảo vệ tương tự là: Haiti, Honduras, Miến Điện, Nepal, Nicaragua, Somalia, South Sudan, Sudan, Syria, Venezuela và Yemen.