Lướt qua TikTok hay các diễn đàn xe hơi, bạn sẽ nghe nói về một “làn sóng” xe điện Trung Quốc giá rẻ sắp tràn vào Mỹ, đe dọa các nhà sản xuất nội địa. Con số nghe có vẻ đáng lo: hàng trăm ngàn xe được Trung Quốc xuất khẩu dưới dạng “xe đă qua sử dụng” dù chưa từng lăn bánh. Nhưng thực tế, hầu như không có chiếc xe điện Trung Quốc nào xuất hiện trên đường phố Mỹ, và điều này sẽ không thay đổi trong thời gian gần.
Xuất khẩu lớn, nhưng không đến Mỹ
Năm 2024, Trung Quốc xuất khẩu hơn 400.000 xe “chưa lăn bánh” (zero-mileage), chủ yếu là xe điện, sang các khu vực như Mỹ Latinh, Đông Nam Á và Đông Âu. Tuy nhiên, dữ liệu từ Hải quan Mỹ và các báo cáo trực tiếp cho thấy chưa đến 50 xe điện chở khách của Trung Quốc vượt qua được các rào cản pháp lư để được phép lưu hành tại Mỹ, và đó chủ yếu là các ḍng xe tốc độ thấp như Wuling Macaron. Cái gọi là “xe đă qua xử dụng chưa lăn bánh” không phải là một kẽ hở có thể khai thác quy mô lớn. Đó chỉ là một chiêu tṛ – và không hiệu quả.
Hiệu suất: Tốt trên giấy, nhưng không dành cho Mỹ
Lấy ví dụ về BYD Seagull, một trong những mẫu xe điện hatchback được nhắc đến nhiều nhất từ Trung Quốc. Xe sử dụng pin 38 hoặc 44 kWh, tầm hoạt động khoảng 300–400 km, và tăng tốc 0–100 km/h trong khoảng 7,9 giây (theo thông số từ BYD Global). Với trọng lượng dưới 1.200 kg, đây là một chiếc xe điện nhẹ so với chuẩn mực.
Nhưng vấn đề là ǵ? Xe được thiết kế theo tiêu chuẩn nội địa Trung Quốc. Tay lái quá nhẹ, hệ thống treo thiếu ổn định, và khả năng cách âm, chống rung (NVH) không sánh được với các mẫu như Chevrolet Bolt EUV hay Hyundai Kona Electric. Seagull được tối ưu cho các thành phố đông đúc với tốc độ 50–80 km/h, không phải cho các xa lộ Mỹ với tốc độ 120 km/h. Điều này thể hiện rơ qua phản hồi khi lái và hệ thống truyền động.
Tại sao bạn không thể đăng kư xe Trung Quốc tại Mỹ
Giả sử bạn t́m được một chiếc xe điện Trung Quốc “đă qua xử dụng” với 500 km trên đồng hồ, được đưa qua biên giới từ Mexico. Về mặt pháp lư, nó đủ điều kiện là “xe đă qua sử dụng” theo luật thuế quan.
Nhưng đây là những trở ngại khiến xe không thể đăng kư tại Mỹ:
- Không đạt chứng nhận an toàn FMVSS: Xe không tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm tra va chạm hoặc túi khí của Mỹ.
- Không đạt chứng nhận EPA: Ngay cả xe điện cũng cần tuân thủ các quy định về khí thải và hệ thống chẩn đoán tích hợp (OBD).
- Linh kiện kết nối bị cấm: Các thành phần như GPS, camera, hoặc hệ thống telematics có nguồn gốc từ Trung Quốc bị cấm theo quy định liên bang năm 2025 về phần mềm và phần cứng mà Trung Quốc ăn cắp.
Đó là ba vi phạm liên bang trước khi bạn kịp xin cấp biển số. Nếu bạn cố đưa xe qua biên giới và bị phát hiện trên đường phố Mỹ, xe sẽ bị tịch thu ngay lập tức, kèm theo cáo buộc gian lận đăng kư và tiền phạt.
Kết luận: Không lũ lụt, không sóng gió, không vấn đề
Nỗi lo về một làn sóng xe điện Trung Quốc dưới 25.000 USD tràn ngập thị trường Mỹ là không có cơ sở. Kẽ hở chỉ tồn tại trên lư thuyết, không khả thi trong thực tế. Bạn không thể “tràn ngập” một thị trường khi cánh cửa đă bị khóa chặt.
Hiện tại, xe điện Trung Quốc vẫn bị chặn bởi thuế quan, lệnh cấm công nghệ, và một loạt rào cản pháp lư. Chúng đang chiếm lĩnh thị trường toàn cầu, nhưng không phải ở Mỹ. Ư tưởng rằng bạn có thể đến một băi xe cũ ở Texas hay Florida và mua một chiếc BYD Dolphin “chưa lăn bánh” với giá 18.000 USD chỉ là viễn tưởng, ít nhất là vào lúc này.
Nếu bạn muốn một chiếc xe điện giá rẻ ở Mỹ, các lựa chọn vẫn đến từ Detroit, Seoul, hoặc Tokyo – không phải Thâm Quyến. C̣n nếu muốn trải nghiệm xe điện Trung Quốc ngay bây giờ? Hăy bay đến Cancun cuối tuần này.
Nguồn Henry