Năm 2019 điện tăng, xăng tăng và c̣n nhiều thứ khác. Người dân TP.HCM mới đây phát hoảng khi nhận hóa đơn tiền điện tháng 4-2019. Tiền điện tăng gấp nhiều lần, ít th́ cũng tăng gấp đôi.
Ngành điện giải thích tiền điện tăng chủ yếu do ba nguyên nhân: giá điện tăng, nắng nóng kéo dài và số ngày sử dụng điện trong tháng nhiều hơn.
Đồng loạt tăng
Chị Huỳnh Ngọc Minh sống tại chung cư Miếu Nổi, P.3, Q.B́nh Thạnh, cho biết "bị sốc" khi nhận được hóa đơn tiền điện tháng 4 với số tiền phải trả tăng hơn 3 lần so với tháng trước đó. Chia sẻ chuyện này với nhiều người quen, đồng nghiệp, chị Minh mới biết nhiều người cũng "chịu chung số phận".
Lục lại các phiếu thông báo tiền điện từ cuối năm 2018 qua đầu năm 2019, chị Minh cho biết mỗi tháng tiêu thụ điện từ 81 kWh đến khoảng 120 kWh, tương ứng với số tiền điện hằng tháng khoảng 140.000 - 210.000 đồng. Qua tháng 3 tiền điện tăng nhẹ lên hơn 240.000 đồng và đến hóa đơn tháng 4, tiền điện tăng vọt lên tới 738.000 đồng (gấp 3 lần so với tháng trước).
"Nhà tôi có hai mẹ con, một máy lạnh, tủ lạnh nhỏ xíu. B́nh thường hằng ngày con tôi đi học, tôi th́ đi làm tận 7-8h tối mới về, máy lạnh bật đến khoảng 4h sáng mỗi ngày là tắt. Đă nhiều năm nay sống ở đây, chưa bao giờ tiền điện lại tăng nhiều như vậy" - chị Minh nói.
Không riêng ǵ chị Minh, anh Sơn sống tại đường Nguyễn Văn Luông, P.11, Q.6 cho hay do nhà sử dụng đến 3 máy lạnh nên mỗi tháng phải trả 2,8 - 2,9 triệu đồng tiền điện. Nhưng hóa đơn tiền điện tháng 3 (ngày ghi điện nhà anh Sơn 25 hằng tháng - PV) tiền điện đă tăng lên gần 3,8 triệu, anh Sơn cũng lo lắng hóa đơn trong tháng 4 này tiền điện có thể c̣n tăng hơn nữa.
Trong khi đó anh Thật, nhà tại khu dân cư B́nh Hưng, huyện B́nh Chánh, cho hay nhà anh cũng có 3 máy lạnh, cũng "giật ḿnh" khi nhận hóa đơn tiền điện tháng 4 đến 3,7 triệu đồng. "Tôi nghĩ điện vừa tăng giá, rồi nắng nóng..., nếu có tăng th́ chỉ tăng gấp đôi, chứ đâu ngờ tăng nhiều như vậy. Hỏi thăm hàng xóm mới biết nhiều trường hợp cũng giống như ḿnh" - anh Thật thông tin.
Không chỉ tiền điện tăng, anh Sơn c̣n bất ngờ với phiếu thông báo tiền điện tháng 3 khác lạ hơn so với những phiếu thông báo trước đó. Tờ phiếu thông báo này chỉ ghi chỉ số điện mà không nói số tiền cụ thể.
"Tôi thắc mắc th́ nhân viên ghi điện chỉ bảo tải app, nhập mă khách hàng ǵ đó sẽ biết cụ thể chứ phiếu thông báo lần này không ghi số tiền" - anh Sơn cho hay. Nhiều người dân khác đặt vấn đề với cách thông báo như trên, liệu ngành điện có mập mờ ǵ trong cách tính tiền điện? Việc này cũng gây khó cho những người phải trực tiếp đi đóng tiền điện v́ không biết phải cầm theo bao nhiêu tiền cho đủ.
3 nguyên nhân
Theo Tổng công ty Điện lực TP.HCM (EVN HCMC), có ba nguyên nhân dẫn đến hóa đơn tiền điện ở TP.HCM tăng. Nguyên nhân đầu tiên là từ ngày 20-3-2019, Bộ Công thương có quyết định 648 điều chỉnh giá điện.
Theo đó, mức giá b́nh quân tăng 8,36% (từ 1.740,65 đồng/kWh tăng lên 1.864,44 đồng/kWh). Chỉ với mức tăng này, một khách hàng sử dụng điện khoảng 350 kWh th́ tiền điện tăng thêm hơn 48.000 đồng so với mức giá cũ.
Một chuyên gia ngành điện cho rằng việc sử dụng điện càng nhiều, tiền điện càng tăng cao v́ cách tính tiền điện cho đối tượng sinh hoạt hiện nay đang áp dụng theo lũy tiến bậc thang. Lượng điện sử dụng nhiều càng rơi vào bậc thang giá cao.
Ví dụ một trường hợp sử dụng 200 kWh/tháng, với đơn giá mới khách hàng phải trả là 409.200 đồng. C̣n nếu sử dụng lượng điện gấp đôi, tức 400 kWh th́ số tiền trả lại nhiều hơn gấp đôi - tương ứng là 999.900 đồng.
Nguyên nhân thứ 2 và là nguyên nhân chủ yếu khiến tiền điện tăng là nhu cầu sử dụng điện tăng do nắng nóng. Ông Nguyễn Duy Quốc Việt - phó tổng giám đốc EVN HCMC - cho hay từ đầu tháng 3, tại các tỉnh thành Nam Bộ, trong đó có TP.HCM đă xuất hiện nắng nóng, nhiều thời điểm nhiệt độ ngoài trời lên trên 37 độ C. Điều này khiến nhu cầu sử dụng điện năng tăng cao, nhất là máy lạnh.
Ghi nhận trên hệ thống lưới điện cho thấy nếu như ngày 27-3, sản lượng điện sử dụng thực tế trên toàn địa bàn TP.HCM đạt 83,45 triệu kWh/ngày th́ qua đến giữa tháng 4 sản lượng này đă tăng đến 86 triệu kWh/ngày.
Theo dự báo, t́nh h́nh nắng nóng tiếp diễn trong các tháng 4, 5 và 6. V́ vậy, ông Việt dự báo hóa đơn tiền điện của khách hàng sử dụng điện trong các tháng này sẽ tiếp tục tăng.
Tuy nhiên mức tăng cụ thể ra sao tùy vào từng trường hợp do nhu cầu sử dụng khác nhau. Riêng các hộ dân phản ảnh tăng hơn 3 lần, đại diện EVN HCMC cho biết sẽ kiểm tra từng trường hợp và sẽ thông tin cụ thể.
Một nguyên nhân khác, theo ông Việt, trong tháng 2-2019 chỉ 28 ngày nhưng từ tháng 3 trở đi có 30 hoặc 31 ngày. Điều này cũng khiến số ngày tiêu thụ điện từ tháng 3 trở đi nhiều hơn ít nhất 2 ngày so với tháng 2, khiến lượng điện sử dụng nhiều hơn cũng góp phần làm cho tiền điện của khách hàng tăng hơn trước.