11/23/19
SAN FRANCISCO — Toà án Tối cao của California vào hôm thứ 5 quyết định, Tổng thống Donald Trump có thể được xuất hiện trên lá phiếu sơ bộ của tiểu bang mà không cần phải công khai hồ sơ khai thuế.
California Supreme Court
Trong phán quyết hoàn toàn đồng thuận, Tối cao pháp viện California cho rằng, đ̣i hỏi ứng cử viên tổng thống phải giao nộp hồ sơ khai thuế mới có thể có tên trên phiếu sơ bộ vào tháng 3 vi phạm Hiến pháp California.
Luật yêu cầu ứng cử viên công bố thông tin thuế được thông qua theo kết quả bỏ phiếu đảng phái vào đầu năm, và được Thống đốc Gavin Newsom kư, không đề cập đến ông Trump nhưng rơ ràng nhắm vào đương kim tổng thống. Không giống như các ứng cử viên tổng thống khác, Trump từ chối không công khai hồ sơ thuế.
Luật của California yêu cầu tất cả các ứng cử viên tổng thống ṿng sơ bộ nộp hồ sơ khai thuế thu nhập trong ṿng 5 năm vào thứ Ba để bảo đảm có tên được in trên lá phiếu sơ bộ của tiểu bang vào tháng 3 sang năm. Các viên chức bầu cử của tiểu bang phải đăng những tài liệu này trên mạng với một số thông tin cá nhân được bôi đen.
Luật mới cũng yêu cầu ứng cử viên thống đốc công khai hồ sơ khai thuế của họ trước bầu cử sơ bộ của tiểu bang, bắt đầu từ năm 2024.
Những người ủng hộ cho rằng, luật sẽ bảo đảm cử tri được thông tin đầy đủ trước khi bỏ phiếu. Thống đốc Newsom cho rằng, công khai hồ sơ thuế sẽ “làm sáng tỏ những xung đột về quyền lợi, tự tung tự tác, hay ảnh hưởng từ lợi ích kinh doanh trong nước cũng như nước ngoài.”
Phán quyết vào hôm thứ 5 được đưa ra từ vụ kiện của Đảng Cộng hoà, trong đó lư luận rằng, luật sẽ làm giảm cử tri Cộng hoà đi bỏ phiếu nếu tên ông Trump không xuất hiện trên lá phiếu.
Ngay cả khi toà tối cao của tiểu bang giữ nguyên luật đi chăng nữa, th́ luật cũng không thể được áp dụng trong năm nay theo một án lệnh do thẩm phán Morrison England tại toà liên bang ở Sacrament đưa ra. Thẩm phán England vào tháng 9 phán quyết, luật vi phạm 4 phần khác nhau trong Hiến pháp Mỹ theo điều luật liên bang. Tiểu bang kháng án quyết định của ông England lên toà Phúc thẩm liên bang khu vực 9, nơi sẽ không xét xử kháng án khiếu nại này trước hạn chót cho phiếu ṿng sơ bộ vào tháng Ba.
Toà liên bang phán quyết về vấn đề luật liên bang, c̣n Tối cao Pháp viện California ra phán quyết về vấn đề luật tiểu bang.
Quyết định của toà tối cao tiểu bang có nghĩa, yêu cầu về hồ sơ thuế không thể được thực thi, thậm chí ngay cả khi cuối cùng không có hiệu lực theo luật liên bang.
Hương Giang (Theo LA Times)