Những ngày tháng tung hoành Syria của Thổ Nhĩ Kỳ dường như đă chấm dứt. Ngay cả Mỹ cũng đang dần bỏ rơi Ankara để đến với Moscow.
Hơi nóng phả sau gáy Thổ Nhĩ Kỳ
3 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ đă thiệt mạng hôm 11/9 trong một cuộc tấn công ở Idlib, thành tŕ cuối cùng của phe đối lập do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn ở tây bắc Syria. Ngay lập tức, Ankara đă tung hỏa lực đáp trả vào các nhóm người Kurd do Mỹ hậu thuẫn ở vùng đông bắc.
Diễn biến mới nhất một lần nữa nhấn mạnh t́nh thế ngày càng khó khăn của Ankara ở Idlib.
Trong khi cuộc xung đột kéo dài một thập kỷ ở Syria xoay quanh mục tiêu lật đổ Tổng thống Syria Bashar Al-Assad, mọi thứ giờ đây giống như một cuộc chiến bất tận không lối thoát đối với Thổ Nhĩ Kỳ, ngoại trừ một chiến lược do Nga đưa ra.
Thổ Nhĩ Kỳ đă rơi vào vũng lầy kéo dài 10 năm ở Syria. Tổng thống Assad ngày nay vẫn nắm quyền, được hỗ trợ bởi Nga và Iran.
Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ tiếp tục hỗ trợ các lực lượng đối lập, hoặc ít nhất là vẫn giữ một phần lập trường ban đầu. Nhưng ngay cả Mỹ giờ đây cũng khó có khả năng thay đổi chính quyền ở Damascus.
Sự mâu thuẫn giữa Ankara với cả Washington và Moscow về mọi thứ ngày càng trở nên rơ ràng.
Vào thời điểm thích hợp, Nga có khả năng sẽ hỗ trợ quân đội Syria chiếm lại thành phố Idlib và nghiền nát Hayat Tahrir al-Sham (HTS), tổ chức được cho là có sự hỗ trợ ngầm của Thổ Nhĩ Kỳ cùng với các nhóm đối lập cực đoan khác.
Lực lượng quân đội Syria đă tăng cường dội hỏa lực vào Idlib gần đây. Về phần ḿnh, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Erdogan đang nỗ lực ngăn chặn một cuộc tấn công tổng lực có nguy cơ làm nổ ra làn sóng tị nạn quy mô lớn.
Mặt khác, ông vẫn muốn Mỹ và phương Tây chấm dứt hỗ trợ cho lực lượng người Kurd ở Syria mà Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc là mối đe dọa an ninh quốc gia. Như một cái ṿng luẩn quẩn, trong khi lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ phải đối mặt với nguy cơ quân Syria tấn công Idlib, họ vẫn phải tiếp tục dè chừng cả người Kurd.
Là một phần trong các cam kết thuộc khuôn khổ Astana và để bảo tồn những ǵ c̣n lại của phe đối lập vũ trang, Thổ Nhĩ Kỳ đă cố gắng tiết chế HTS và khuyến khích nhóm này xây dựng lại h́nh ảnh theo hướng tốt hơn.
Bất chấp nỗ lực trên, HTS vẫn không thể cởi bỏ được tấm áo cực đoan, tiếp tục trở thành cái gai trong mắt Nga-Syria.
Con đường tới Damascus
Việc Thổ Nhĩ Kỳ thất bại trong mục tiêu mở lại đường cao tốc M4 và mở rộng vành đai an ninh xung quanh Idlib đă khiến Moscow gia tăng áp lực. Đặc biệt trong bối cảnh hiện tại, Nga đang cảm thấy cơ hội thành công ở Syria đang bị tác động.
Idlib được cho là một trong những tâm điểm của chương tŕnh nghị sự khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp ông Assad tại Moscow vào ngày 14/9. Tại cuộc gặp, ông Putin đă gửi thông điệp rơ ràng đến Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ, khi nhấn mạnh các lực lượng nước ngoài không được mời đến phải rời khỏi Syria.
Tổng thống Erdogan đang cảm thấy sức nóng tăng lên và có thể sẵn sàng khám phá cơ hội mở cửa với Damascus, điều mà ông Putin đă thúc đẩy trong nhiều năm.
Tuy nhiên, việc Ankara sẵn sàng mở kênh liên lạc với Damascus nhưng vẫn không chấm dứt ủng hộ các nhóm đối lập đă phản ánh mong muốn hợp tác hạn chế của Ankara. Theo Al-Monitor, một chính sách mâu thuẫn như vậy khó có thể gây ấn tượng với Damascus.
Tổng thống Putin đang bước vào cuộc chơi ngoại giao ở Syria và gặt hái thành công như thể ông đang "dùng chính tiền người khác để thắng bài".
Lợi thế vẫn đang đứng về Tổng thống Assad và Moscow, khi Thổ Nhĩ Kỳ có thể bị loại khỏi sân chơi Syria do tự đưa ḿnh vào mớ rắc rối trong việc cân bằng với cả Mỹ-Nga trên nhiều lĩnh vực.
Đặc biệt hơn, khi Mỹ đă dần buông ở Syria, Thổ Nhĩ Kỳ không c̣n chỗ bám víu hữu h́nh nào để tăng cường đ̣n bẩy.
Như giới phân tích từng nhận định, đối thoại Mỹ-Nga có thể giúp thúc đẩy các cuộc đàm phán nghiêm túc giữa Damascus và người Kurd, từ đó có thể làm giảm sự hiện diện quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở phía đông sông Euphrates.
Chính quyền Biden đă nới lỏng các lệnh trừng phạt đối với Syria bằng cách bỏ qua các tàu chở dầu của Iran vào cảng Tartus của Syria. Những tín hiệu cải thiện trong đối thoại Mỹ-Nga cho thấy Ankara không c̣n nhiều không gian để vùng vẫy.
VietBF @ Sưu tầm