Nếu Pháp muốn nhận được sự ủng hộ cho các nỗ lực chống lại liên minh Mỹ - Anh - Australia th́ nước này phải nghiêm túc suy nghĩ lại về cách hành xử với bạn bè của ḿnh.
Nước Pháp đang cực kỳ phẫn nộ trước thỏa thuận an ninh ba bên mới giữa Mỹ, Anh và Australia có tên là AUKUS v́ theo đó, Paris sẽ bị tước bỏ hợp đồng đóng tàu ngầm “béo bở” cho Canberra.
Thế nhưng, Pháp hầu như không nhận được bất kỳ sự cảm thông nào từ các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU).
Theo chuyên gia Elisabeth Braw của trang Defense One, đó có thể là do bản thân nước Pháp đă từng áp dụng một số chiến thuật cứng rắn nhằm tranh giành các hợp đồng xuất khẩu vũ khí cho những khách hàng trước đây.
Paris coi việc xuất khẩu vũ khí có vai tṛ thiết yếu đối với chủ quyền của ḿnh nhưng các nước bạn bè của họ cũng đặc biệt quan tâm đến vấn đề này, đó là chưa kể đến việc tạo lập một sân chơi công bằng.
THÓI QUEN "ĐÁ ĐÍT" ĐỒNG MINH
Một ngày sau khi nhà báo Ả Rập Xê Út Jamal Khashoggi bị giết chết tại Lănh sự quán nước này ở Istanbul vào tháng 10/2018, Tổng thống Emanuel Macron cùng các bộ trưởng hàng đầu của ông đă nhận được một bản tóm tắt báo cáo t́nh báo tuyệt mật ghi lại cách Ả Rập Xê Út đă sử dụng vũ khí của Pháp ở Yemen.
Sáu tháng sau, khi Đức và các nước châu Âu khác quyết định ngừng bán vũ khí cho Ả Rập Xê Út th́ Tổng thống Macron lại cương quyết bác bỏ lời kêu gọi yêu cầu Pháp cũng phải hành động tương tự.
Hơn 130.000 người Yemen đă thiệt mạng trong cuộc nội chiến đang diễn ra tại đây và hơn 16 triệu người khác không có đủ cái ăn. Tuy nhiên, nỗi đau khổ của thường dân Yemen trước các cuộc tấn công của liên quân Ả Rập Xê Út và lực lượng chiến binh Houthi vẫn chưa khiến Pháp ngừng hoạt động xuất khẩu vũ khí sang Ả Rập Xê Út.
Riêng trong năm 2018, xuất khẩu vũ khí của Pháp tăng 50%, trong đó có một tỷ Euro bán các tàu tuần tra cùng nhiều trang thiết bị khác cho Ả Rập Xê Út.
Năm ngoái, khi xuất khẩu vũ khí của Pháp sụt giảm nghiêm trọng th́ các hợp đồng cho Ả Rập Xê Út vẫn giúp ngành công nghiệp quốc pḥng của Pháp tiếp tục phát triển. Vương quốc vùng Vịnh này đă mua số vũ khí của Pháp trị giá 704 triệu Euro, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác.
Bất chấp sự sụt giảm của năm ngoái, doanh số bán vũ khí của Pháp đă tăng 44% trong giai đoạn từ năm 2016 đến 2020, lớn hơn so với cả 5 nhà xuất khẩu vũ khí hàng đầu khác cộng lại.
Hầu hết các quốc gia có nền công nghiệp quốc pḥng lớn đều dựa rất nhiều vào xuất khẩu để duy tŕ hoạt động. Pháp không phải ngoại lệ, nhưng nước này luôn t́m mọi biện pháp, kể cả theo cách cực đoan nhất, để giành hợp đồng xuất khẩu, với sự tham gia không chỉ của các giám đốc điều hành ngành công nghiệp quốc pḥng mà c̣n cả các chính trị gia cao nhất nhất như tổng thống.
Ngay cả đối với các nhà sản xuất vũ khí của Pháp không thuộc sở hữu hoặc chỉ một phần sở hữu của chính phủ, các chính trị gia Pháp luôn đóng vai tṛ là người bán hàng rất năng nổ cho các quốc gia khác và không ngần ngại “đá đít” các công ty ở những quốc gia khác trong tiến tŕnh này.
Tất nhiên, các bộ trưởng và quan chức ở Mỹ cũng như tại nhiều quốc gia khác cũng áp dụng những chiến thuật tương tự nhưng ít ai làm được điều đó một cách “đầy năng lượng” như giới chức Pháp.
Tự coi ḿnh là một tác nhân toàn cầu, Pháp lấy vị thế đó biện minh cho các chiến thuật đàm phán “không thân thiện” mà phó mặc các nước đồng minh. “Xuất khẩu vũ khí là mô h́nh kinh doanh thuộc chủ quyền của chúng tôi”, Bộ trưởng Quốc pḥng Florence Parly từng phát biểu như vậy vào năm 2018.
TỰ CHUỐC LẤY HẬU QUẢ
Trong vấn đề này, câu chuyện về kế hoạch mua máy bay chiến đấu của Thụy Sĩ là một ví dụ minh họa không thể xác đáng hơn.
Năm 2012, Thụy Sĩ quyết định thay thế phi đội máy bay chiến đấu già cỗi của ḿnh bằng các chiến đấu cơ Saab Gripen. Ḍng máy bay này của Thụy Điển, tuy được đánh giá là không phải tốt nhất nhưng lại hợp với túi tiền, đă đánh bại Eurofighter Typhoon và Dassault Rafale của Pháp, loại máy bay chiến đấu đă phải vật lộn để t́m kiếm khách hàng nước ngoài.
Tuy nhiên, vào “phút thứ 89”, bất ngờ xuất hiện “một báo cáo bí mật” bày tỏ sự nghi ngờ về khả năng hoạt động của Gripen và ngay lập tức tạo ra một sự nhốn nháo trên truyền thông.
Điều kỳ lạ là, báo cáo này được lưu hành bằng tiếng Anh, không phải là một trong những ngôn ngữ chính thức của Thụy Sĩ. Trong một cuộc trưng cầu dân ư sau đó, 52% cử tri Thụy Sĩ đă bác bỏ thỏa thuận với Thụy Điển. Năm nay, Thụy Sĩ cuối cùng đă đi đến một quyết định mới - ủng hộ việc mua F-35 của Mỹ.
So với các chính trị gia khác, Tổng thống Pháp lúc bấy giờ là ông François Hollande tỏ ra khá cởi mở về sự hỗ trợ của chính phủ đối với các nhà sản xuất vũ khí.
Tại Triển lăm Hàng không Paris 2013, khi giúp vị giám đốc điều hành lớn tuổi của Dassault Aviation, ông Serge Dassault, bước lên các bậc thềm triển lăm, ông Hollande nói một cách đầy hài hước: “Việc đó cũng giống như đang hỗ trợ Dassault… như thường lệ thôi!”.
Hoạt động hỗ trợ dạng này khiến nhiều nước không có các chính trị gia sử dụng chiến thuật mạnh tay để bán vũ khí bị gặp bất lợi rơ rệt. Thế nên, họ không quư mến Pháp bằng các quốc gia thành viên EU khác.
Khi nói đến thiết bị quốc pḥng, Pháp rơ ràng không được ḷng các nước thành viên EU v́ một lư do khác: Paris được biết đến như thành viên sử dụng một cách có hệ thống Điều 346 Hiệp ước về Chức năng của Liên minh Châu Âu trong việc trao những hợp đồng chính phủ cho các công ty Pháp.
Điều 346 cho phép Chính phủ các nước EU mua sắm từ các công ty trong nước thay v́ đưa hợp đồng ra đấu thầu trên toàn EU, nhưng chỉ trong những trường hợp v́ lợi ích an ninh thiết yếu. Tuy nhiên, “lợi ích an ninh thiết yếu” như thế nào lại tùy thuộc vào các quốc gia thành viên xác định.
Pháp là nước khá tùy tiện trong việc sử dụng điều khoản này để mua một cách có hệ thống từ các công ty công nghiệp quốc pḥng của họ mà phó mặc các công ty châu Âu khác.
Năm 2019, một ủy ban của Nghị viện Châu Âu đă phải ban hành một báo cáo kêu gọi các quốc gia thành viên tôn trọng nghiêm ngặt các điều kiện áp dụng miễn trừ và đặc biệt là hạn chế nghiêm ngặt việc sử dụng Điều 346 v́ “có khả năng bị lạm dụng”.
Nhưng t́nh trạng lạm dụng vẫn tiếp diễn và các chính phủ nghiêm túc thực hiện đưa hợp đồng mua sắm ra đấu thầu toàn EU sẽ thua cuộc.
Tất cả những điều này giải thích tại sao phản ứng tức giận của Pháp đối với AUKUS đă nhận được rất ít thiện cảm từ các đồng minh EU của ḿnh.
Chẳng ai thích thú ǵ khi nh́n thấy một người bạn bị tổn thương nhưng nếu người bạn đó có thói quen v́ lợi ích của riêng ḿnh mà phớt lờ lợi ích của những người khác th́ khó ai mà yêu mến nổi.
Nếu Pháp muốn nhận được sự ủng hộ cho các nỗ lực chống lại Mỹ, Anh và Australia th́ nước này có thể phải suy nghĩ lại về cách đối xử với bạn bè của ḿnh, gồm cả trong lĩnh vực quan trọng là xuất khẩu quốc pḥng.
VietBF @ Sưu tầm
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
