Tới giờ phút này chúng ta đă có thể khẳng định chắc chắn là 39 nạn nhân thiệt mạng trên container đông lạnh được vận chuyển vào Anh trong ngày 23/10 đều là người Việt Nam. Sự kiện này đă làm rúng động lương tâm của cả nhân loại cũng như của mọi người Việt Nam. Trước hết chúng tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc đến gia đ́nh và bạn bè của các nạn nhân, những người đồng bào thiếu may mắn của chúng ta. Thảm kịch đau ḷng này một lần nữa chất vấn mọi người Việt Nam, tại sao những người đồng bào của chúng ta lại phải mạo hiểm cả sinh mạng của ḿnh để t́m kiếm một cuộc sống nơi đất khách ? Tại sao đất nước ta lại thành ra như ngày hôm nay ? Chúng ta có vô can trước cái chết của những đồng bào ḿnh ? Và phải làm thế nào để những thảm kịch thế này đừng tái diễn ?
Chắc chắn là tất cả những nạn nhân xấu số trong thảm kịch này đều có lư do mới dám mạo hiểm như vậy, chắc chắn họ không phải là những người duy nhất, và cũng chắc chắn rắng nếu đất nước này có thể mang lại cho những đứa con của nó một cuộc sống xứng đáng th́ không ai phải chấp nhận sự mạo hiểm như vậy cả. Cái ǵ đang xảy ra trên đất nước này ?
Tương lai bế tắc, không có con đường để vươn lên
Phần lớn các nạn nhân trong vụ việc này đều xuất thân từ vùng Nghệ Tĩnh, một vùng kém phát triển tại khu vực bắc Miền Trung. Với dân số hơn 4,5 triệu, đây là một trong những khu vực tập trung dân số đông nhất Việt Nam, nhưng kinh tế vẫn chủ yếu dựa vào nông nghiệp, vốn không thể nào nuôi nổi một dân số lớn như vậy, và cũng không thể mang lại một cơ hội nào cho thế hệ trẻ. T́nh trạng này đă tạo ra cả một làn sóng di cư, t́m việc làm trong cũng như ngoài nước, hợp pháp cũng như bất hợp pháp, không chỉ tại Anh mà cả nhiều nước Châu Âu, Đông Á và ngay cả tại Lào, Thái Lan. Thảm hoạ Formosa càng làm trầm trọng thêm t́nh trạng này. Đối với nhiều người, ở lại, không chỉ bế tắc mà c̣n không thấy cả cơ hội để thoát khỏi bế tắc, không thấy hiện tại và cũng chẳng nh́n thấy được tương lai.
Và thế là rất nhiều người đă đặt cược tất cả, nhiều lúc là cả sinh mạng của ḿnh, vào một chuyến đi đổi đời tại trời Âu, nó tạo thành một xu thế tại khu vực này và được xem là con đường nhanh nhất và duy nhất để vươn lên. Nhiều người, tự có phương tiện, hay vay mượn, cũng t́m mọi cách để tham gia vào xu thế này, để thoát nghèo và cả để làm giàu. 39 nạn nhân xấu số là một trong số đó, quê hương đă không thể mang lại cho họ một cuộc sống xứng đáng và cơ hội để vươn lên. Ai phải chịu trách nhiệm ? Chắc chắn là những người đă tuyên bố lănh đạo đất nước toàn diện và tuyệt đối trong hơn nửa thế kỷ qua. Đảng cộng sản đă kiểm soát khu vực Nghệ Tĩnh trong hơn 65 năm qua (1954-2019), 65 năm mà không chuyển đổi nổi một nền kinh tế dựa trên nông nghiệp sang một nền kinh tế công nghiệp và dịch vụ, th́ phải nói là một thất bại vượt mọi tưởng tượng. Thất bại khủng khiếp này của đảng cộng sản đă buộc người dân nơi đây t́m cơ hội vươn lên tại một vùng đất khác, không chỉ 39 người, mà hàng triệu người.
T́nh trạng vô chính phủ tại các vùng quê
Một vấn đề cũng cần được đặt ra trong thảm kịch này là sự lộng hành của các công ty mua giới lao động bất hợp pháp. Hoạt động đưa người đi Anh hay nhiều nước châu Âu thường là bất hợp pháp nhưng vẫn có cả một mạng lưới tuyển mộ, quảng cáo rầm rộ với nhiều thông tin sai sự thật tại các vùng quê và hoạt động nhiều lúc diễn ra hoàn toàn công khai trước sự im lặng của chính quyền. Trách nhiệm ở đây hoàn toàn thuộc về chính quyền cộng sản. T́nh trạng vô luật pháp này cũng giúp nhiều tổ chức tội phạm về cờ bạc, cho vay nặng lăi phát triển, đưa nhiều người dân vào cảnh vỡ nợ và lại phải t́m đường đi ra nước ngoài làm việc bất hợp pháp để trả nợ.
Sự sụp đổ của nền giáo dục, tuổi trẻ bị được định hướng sai
Nhiều người trong số 39 nạn nhân xấu số chỉ mới ở độ tuổi 19, 20, nghĩa làm mới rời khỏi ghế nhà trường, vậy nền giáo dục Việt Nam đă định hướng cho thế hệ trẻ như thế nào mà lại tạo ra t́nh trạng này ? Tôi ở cùng quê với phần lớn các nạn nhân, và với những ǵ quan sát được th́ có thể khẳng định là giới sư phạm và cả nền giáo dục phải chịu một phần trách nhiệm cho thảm kịch này. Nền giáo dục thối nát tới mức mà nhiều giáo viên làm việc cho cả các công ty xuất khẩu lao động, và tuổi trẻ đang sắp bước khỏi ghế nhà trường đang rất cần được định hướng, th́ những giáo viên này hướng cho lớp trẻ đi vào con đường chấm dứt sự nghiệp học hành để trở thành “khách hàng" của các công ty xuất khẩu lao động. Hành động này thuần tuư v́ lợi ích của chính những giáo viên này chứ không dựa trên một trách nhiệm hay một giá trị đạo đức nào cả. Lớp học cuối cấp 3 của một người em tôi có tới ⅓ số học sinh lựa chọn con đường này sau khi được các thầy cô “định hướng", nó tạo ra cả một tâm lư ngự trị trong xă hội. Nền giáo dục Việt Nam có thể nói là đă hoàn toàn sụp đổ.
Sự khủng hoảng của các giá trị đạo đức trong xă hội
Nhưng tại sao nền giáo dục và hệ thống công quyền lại xuống cấp tới như vậy ? Dường như giá trị được đề cao nhất trong nền giáo dục, trong hệ thống công quyền và cả trong xă hội là đồng tiền, nó đứng trên cả đạo đức nghề giáo đối với giáo viên, trên cả trách nhiệm với hệ thống công quyền, trên cả sinh mạng con người với nhiều người dân. Tại sao ? Nguyên nhân nằm ở các tổ chức của xă hội hiện nay. Bản tính của con người, dù ư thức được hay không, là mưu t́m sự vinh quang và một tầm quan trọng nào đó, dù trong chính quyền hay trong giáo dục, trong khoa học hay trong kinh doanh, để được quí trọng.
Nhưng trong một đất nước mà quyền lực chính trị chiếm ngự tất cả, và quyền lực chính trị nằm trong tay một đảng tuyên bố thẳng thừng rằng họ sẽ giữ độc quyền chính trị bằng bạo lực trong một thời gian vô hạn định th́ người dân, kể cả cá nhân mỗi người trong bộ máy chính quyền, c̣n có cách nào để t́m kiếm được một chút vinh quang cho ḿnh ? Họ chỉ c̣n lại một vũ khí là đồng tiền. Đồng tiền là vũ khí hiệu lực nhất để mua, và lấy lại, một phần quyền lực đă bị tịch thu. (1) Chính điều này đă làm cho người ta kiếm tiền bằng mọi giá, nhiều lúc bất chấp cả luật pháp, đạo đức và ngay cả sinh mạng của ḿnh. Muốn chấm dứt t́nh trạng này th́ phải trả lại cho người dân những quyền lực mà đáng lẽ họ phải có( phải quyền lực hoá người dân - nghĩa là phải có dân chủ). Khi ai trong chúng ta cũng có thể cảm thấy tự hào và ư nghĩa v́ những ǵ chúng ta đang làm, chúng ta sẽ có lư do để gắn bó và làm việc một cách có trách nhiệm, dù có thể là thu nhập chưa cao, chứ không phải là ra đi để kiếm tiền bằng mọi giá, bất chấp mọi hậu quả.
Chúng ta có vô can ?
Với tất cả những nguyên nhân trên, trách nhiệm trước hết thuộc về chính quyền cộng sản, họ đă thất bại toàn diện về mọi mặt, nhưng vẫn cố bám lấy quyền lực bằng mọi giá, và kéo dài thêm thảm kịch này của dân tộc. Họ c̣n nắm quyền tới ngày nào th́ ngày đó nguy cơ về một thảm kịch như trên tái diễn vẫn c̣n hiện rơ. Nhưng như vậy có phải chúng ta vô can ? Câu trả lời là không! Chúng ta không vô can v́ chúng ta đă gián tiếp cho phép đảng cộng sản nắm quyền cai trị đất nước tới ngày hôm nay, chúng ta đă không đánh bại được sự gian trá và tồi dở đang thống trị trên đất nước này. Chúng ta đă để cho đảng cộng sản huỷ hoại đất nước tới ngày hôm nay, tới mức mà nhiều đồng bào của chúng ta phải bất chấp cả mạng sống để t́m một cuộc sống ở một đất nước khác, để vươn lên. Không ai trong chúng ta vô can cả, chúng ta đă tiếp tay, dù là gián tiếp, dẫn tới thảm kịch này.
Ư thức được rằng ḿnh không vô can cũng có nghĩa là chúng ta đă nhận lĩnh trách nhiệm chấm dứt thảm kịch này. Phải đánh bại đảng cộng sản và dân chủ hoá đất nước, để mang lại cho người dân một hi vọng vươn lên trên chính đất nước này thay v́ t́m mọi cách để ra đi, để mang lại một ư nghĩa mới cho nền giáo dục, cho hệ thống công quyền và cho cả xă hội Việt Nam, để mở ra một tương lai mới cho mọi người Việt Nam. Muốn thế th́ phải t́m mọi cách có thể để gia tăng sức mạnh cho các lực lượng đối lập, chỉ có một lực lượng dân chủ mạnh mới có thể đủ khả năng để đánh bại đảng cộng sản và dân chủ hoá đất nước. Phải chấm dứt những thảm kịch này, không chỉ cho những người đồng bào Việt Nam của chúng ta mà cho cả chính lương tâm của mỗi chúng ta. Làm người Việt Nam cho tới nay đă là một điều bất hạnh th́ làm người Việt Nam trong một tương lai gần sẽ phải là một niềm vui, một may mắn và một nguồn hănh diện...
Trần Hùng (27/10/2019)
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
