Đây là lần thứ hai Tổng thống Donald Trump dùng quyền phủ quyết. Ông đă dùng trong trường hợp nào?
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng - Ảnh: CNBC
Nhà Trắng hôm 16.4 cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đă dùng quyền phủ quyết để bác một nghị quyết của Quốc hội nhằm t́m cách chấm dứt sự can thiệp quân sự của Washington cho cuộc nội chiến do Ả Rập Saudi dẫn đầu tại Yemen.
"Nghị quyết này là một nỗ lực không cần thiết và nguy hiểm nhằm làm suy yếu các thẩm quyền của tôi trong hiến pháp cũng như gây nguy hiểm tới cuộc sống của các công dân Mỹ và những quân nhân dũng cảm của chúng ta trong hiện nay và cả tương lai", ông Trump nêu rơ trong thông báo phủ quyết.
Ngoại trưởng Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) Anwar Gargash đă ngay lập tức ca ngợi quyết định phủ quyết của Tổng thống Donald Trump và cho biết: "Sự ủng hộ quyết đoán của Tổng thống Trump đối với Liên quân Ả Rập tại Yemen là một dấu hiệu tích cực. Quyết định này vừa đúng lúc vừa chiến lược".
Nghị quyết chấm dứt sự can thiệp của Mỹ trong cuộc nội chiến ở Yemen được Thượng viện Mỹ thông qua vào tháng 3 và Hạ viện thông qua vào tháng 4. Theo đó, Mỹ sẽ phải rút các lực lượng vũ trang Mỹ khỏi t́nh trạng đối đầu hoặc tác động đến Yemen trong ṿng 30 ngày. Đây cũng đánh dấu lần đầu tiên lưỡng viện Mỹ nhất trí ủng hộ một nghị quyết hạn chế khả năng điều động quân đội Mỹ.
Những người ủng hộ biện pháp này cho biết chiến dịch ném bom do Liên quân Ả Rập ở Yemen đă khiến cuộc khủng hoảng nhân đạo tại đây trở nên tồi tệ hơn, chỉ trích gay gắt việc Riyadh giết hại thường dân. Họ cũng lập luận rằng sự can thiệp quân sự của Mỹ ở Yemen vi phạm hiến pháp khi không có sự nhất trí từ Quốc hội.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tối thứ 16.4 đă đưa ra một tuyên bố rằng: "Cuộc xung đột ở Yemen là một cuộc khủng hoảng nhân đạo khủng khiếp thách thức lương tâm của toàn thế giới. Cuộc xung đột này phải chấm dứt ngay bây giờ. Hạ viện kêu gọi Tổng thống đặt ḥa b́nh lên trước chính trị và hợp tác với chúng tôi nhằm t́m cách đưa ra giải pháp lâu dài để chấm dứt cuộc khủng hoảng này".
Đến nay, cuộc nội chiến tại Yemen do Ả Rập Saudi dẫn đầu chống lại phiến quân Houthi do Iran hậu thuẫn đă bước sang năm thứ 4. Cuộc chiến này đă cướp đi sinh mạng của hàng chục ngh́n người. Liên Hợp Quốc gọi đây cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới, khi chứng kiến hàng triệu người dân Yemen đứng bên bờ vực của nạn đói.
Kể từ khi nhậm chức tổng thống Mỹ, đây là lần thứ hai ông chủ Nhà Trắng sử dụng tới quyền phủ quyết. Ông Trump lần đầu tiên dùng quyền phủ quyết để ngăn dự luật được thượng viện thông qua nhằm vô hiệu hóa quyền ban bố t́nh trạng khẩn cấp của tổng thống vào hôm 15.3. Để đảo ngược quyết định phủ quyết của Tổng thống cần có 2/3 thành viên quốc hội ủng hộ, nhưng điều này rất khó có thể xảy ra.