Hải quân Mỹ đă tiến hành tuần tra hàng hải ở khu vực cách quần đảo Lakshadweep 130 hải lư về phía Tây, bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Ấn Độ mà không xin phép Delhi trước, đă khiến Ấn Độ phản ứng dữ dội ở cấp cao nhất. Sau khi việc tàu khu trục USS John Paul Jones (DDG 53) chấy đầy tên lửa thuộc Hạm đội 7 Hải quân Mỹ tiến thẳng vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Ấn Độ đang khiến Biển Ả-rập dậy sóng.
Sputnik đưa tin Hạm đội 7 dường như đang công khai thách thức tuyên bố chủ quyền của Ấn Độ tại Biển Ả-rập khi điều tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS John Paul Jones (DDG 53), tiến thẳng vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Ấn Độ hôm 07/04/2021.
Hải quân Mỹ cho rằng tàu khu trục của họ đang thực thi an ninh và quyền tự do hàng hải mà không cần phải thông báo trước cho phía Ấn Độ.
Theo đó, Hải quân Mỹ đă tiến hành tuần tra hàng hải ở khu vực cách quần đảo Lakshadweep 130 hải lư về phía Tây, bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Ấn Độ mà không xin phép Delhi trước, đă khiến Ấn Độ phản ứng dữ dội ở cấp cao nhất.
Brahma Chellaney, một chuyên gia nghiên cứu và một nhà b́nh luận chiến lược đă cho rằng một mặt Mỹ tiến hành cái gọi là các chiến dịch "tự do hàng hải" tại các vùng nước tranh chấp, nhưng mặt khác họ lại làm điều đó ở vùng đặc quyền kinh tế của một đối tác quan trọng mà không hề báo trước.
Về việc tàu khu trục Mỹ đă tiến vào vùng EEZ của Ấn Độ hôm 07/04 vừa qua, Hạm đội 7 thông báo rằng "các chiến dịch tự do hàng hải không chỉ được tiến hành ở một quốc gia".
Tenzing Lamsang, biên tập viên của tờ The Bhutanese nhận định "dường như đó là một sự hiểu lầm nghiêm trọng hoặc cũng có thể chính quyền mới của Mỹ muốn gửi thông điệp không hài ḷng tời Ấn Độ".
B́nh luận về sự kiện này, cựu bộ trưởng và nhà lănh đạo BJP Subramanian Swamy đă nói: "Wow! Thật là một thành tựu lớn của chính phủ của ông Modi: Mỹ đang cười nhạo vào tuyên bố chủ quyền của chúng ta trên biển. Hăy nh́n vào thông điệp của Mỹ. Điều đó có nghĩa là tên lửa S-400 đang tới Ấn Độ".
Bất chấp Mỹ cảnh báo và đe dọa trừng phạt với New Delhi nhiều lần, chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi vẫn kiên định với thương vụ trị giá 5,43 tỷ USD nhằm mua các hệ thống tên lửa pḥng không S-400 từ Nga. Lô hàng đầu tiên dự kiến sẽ được bàn giao cho Ấn Độ vào trước cuối năm nay.
Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS John Paul Jones (DDG 53) của Hải quân Mỹ
Ông Kanwal Sibal, một cựu quan chức ngoại giao Ấn Độ cho rằng Mỹ cần phải tôn trọng những nguyên tắc cơ bản.
Cựu Tư lệnh Hải quân Ấn Độ Arun Prakash chỉ rơ rằng trong khi Ấn Độ tuân thủ Luật Biển 1995 của Liên hợp quốc th́ Mỹ đă hoàn toàn thất bại trong việc thực thi tương tự như vậy.
"Việc Hạm đội 7 Hải quân Mỹ thực thi các sứ mệnh tự do hàng hải bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Ấn Độ, đă không chỉ vi phạm nghiêm trọng một cách tệ hại luật trong nước. Mà c̣n công khai điều đó. Hải quân Mỹ hăy bật hệ thống nhận dang địch - ta lên!", Đô đốc Arun Prakash phẫn nộ.
Cựu sĩ quan hải quân Abhijit Singh tuyên bố rằng các chiến dịch tự do hàng hải đă tiến sát gần hơn tới quần đảo chiến lược Andaman, có thể gây ra tranh căi kịch liệt.
Các chiến lược gia nh́n nhận thấy thông điệp rơ ràng của Hạm đội 7 Mỹ liên quan tới nhóm Bộ Tứ là hết sức kỳ lạ khi họ thực thi sứ mệnh tự do hàng hải bằng cách "thách thức các tuyên bố chủ quyền biển đảo của Ấn Độ".
Ấn Độ muốn Nga bàn giao sớm tên lửa S-400: Mỹ dọa hăy nh́n gương Thổ Nhĩ Kỳ
Ấn Độ được cho là đang hối thúc Nga tăng tiến độ chuyển giao các hệ thống tên lửa pḥng không S-400 trong bối cảnh căng thẳng biên giới với Trung Quốc vẫn chưa hạ nhiệt.
Trước đó, vào tháng 6/2020, Bộ trưởng Quốc pḥng Ấn Độ Rajnath Singh đă tới Nga trong chuyến thăm 3 ngày để đối thoại nhằm thúc đẩy hợp tác quốc pḥng Ấn - Nga và quan hệ đối tác chiến lược.
New Delhi đang xem xét lựa chọn hối thúc Moscow đẩy nhanh tiến độ chế tạo và chuyển giao các hệ thống pḥng không tầm xa S-400, quan chức quốc pḥng Ấn Độ giấu tên tiết lộ. Nga dường như đă lùi thời điểm bàn giao hệ thống đầu tiên tới tháng 12/2021 do đại dịch Covid-19.
Xe bệ phóng tự hành của tổ hợp tên lửa S-400 tại nhà máy sản xuất của Nga. Ảnh: Sputnik.
Bộ Ngoại giao Mỹ đă gửi cảnh báo nóng với Ấn Độ, thúc giục nước này cân nhắc lại việc mua hệ thống pḥng thủ tên lửa S-400 của Nga hoặc sẽ phải đối mặt với cơn thịnh nộ từ các lệnh trừng phạt của Mỹ.
Các lệnh trừng phạt với New Delhi, nếu được thông qua, sẽ dựa trên Đạo luật trừng phạt đối thủ của Mỹ, hay CAATSA – được kư thành luật năm 2017. Mặc dù có tên như vậy nhưng Mỹ chủ yếu dùng luật này để cảnh báo các đồng minh nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi kư thỏa thuận với Nga. Trong trường hợp mới nhất là Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ.
Tuy nhiên, đôi khi Mỹ lại sử dụng luật này để chống lại "đối thủ", như việc áp dụng CAATSA với Trung Quốc hồi năm 2018.
Ấn Độ đă kiên định rằng họ sẽ tự ḿnh mua vũ khí một cách độc lập. Bộ trưởng các vấn đề đối ngoại của nước này hồi tháng 11/2019 nhấn mạnh rằng New Delhi sẽ không bị ảnh hưởng bởi các quốc gia khác về những ǵ Ấn Độ thực hiện để đảm bảo an ninh và quốc pḥng.
S-400 là hệ thống pḥng không tầm xa tiên tiến nhất của Nga, được thiết kế để đánh chặn máy bay và tên lửa của đối phương. Washington lập luận rằng hệ thống này không tương thích với cơ sở hạ tầng pḥng thủ của NATO và tuyên bố đó là một mối đe dọa đối với máy bay chiến đấu tàng h́nh F-35 thế hệ thứ 5 của họ.