Hạnh phúc hay khổ đau ở trên đời tất cả đều nằm ở một chữ “tâm”, vậy nên nếu có thể kiểm soát được cái tâm này, con người tất nhiên sẽ ung dung tự tại.
Câu chuyện thứ nhất: Thế gian không ǵ trân quư hơn cái ta đang có
Đức Phật hỏi: “Trên thế gian cái ǵ là trân quư nhất?”
Đệ tử trả lời: “Là cái đă mất đi và cái không đạt được”.
Đức Phật không nói ǵ…
Sau vài năm, ngài để cho đệ tử lăn lộn bể dâu, nếm trải cay đắng cuộc đời.
Khi này Đức Phật mới trả lời:
“Thế gian trân quư nhất chính là thứ ta đang có!”
Câu chuyện thứ hai: Khả năng thành công quyết định bởi cách ta đối đăi với chính ḿnh
Một thanh niên đến chỗ thiền sư xin thỉnh giáo:
“Đại sư, có người nói con là thiên tài, cũng có người mắng con đần độn. Con không biết ḿnh thế nào nữa! Nếu là ngài, ngài nh́n nhận như thế nào về chính ḿnh?”
Thiền sư nh́n vẻ mặt của cậu thanh niên và trả lời:
“Giả dụ như ta có nửa kư gạo;
Trong mắt người phụ nữ làm bếp, th́ nó là mấy bát cơm;
Trong mắt người nướng bánh, th́ nó là bánh ḿ;
Trong mắt người người nấu rượu, th́ gạo ấy là rượu;
Nhưng, gạo vẫn là gạo.
Con người cũng vậy, tiền đồ như thế nào, cũng là quyết định bởi việc ta đối đăi với chính ḿnh ra sao”.
Cậu thanh niên liền sáng tỏ vấn đề, cảm tạ đại sư rồi rời đi.
Câu chuyện thứ ba: Vô ngă, từ bi, trí tuệ và tự tại
Một cậu thanh niên hỏi trí giả: “Làm thế nào để vừa có thể khiến bản thân vui vẻ, mà cũng khiến người khác được thoải mái?”
Trí giả cười đáp: “Có bốn loại cảnh giới mà cậu có thể học hỏi”.
Đầu tiên, coi ḿnh là người khác, cái này là vô ngă;
Sau đó, coi người khác là ḿnh, đây là từ bi;
Tiếp đến, coi người khác là người khác, ấy chính là trí tuệ;
Cuối cùng, coi ḿnh là chính ḿnh, thế mới là tự tại”.
Câu chuyện thứ tư: Thống khổ trong đời là muối, mặn hay nhạt quyết định bởi vật chứa đựng
Một vị thiền sư có một đệ tử rất hay than phiền. Một ngày, thiền sư đem một nắm muối bỏ vào trong bát nước, rồi bảo đệ tử này uống bát nước đó.
Đệ tử nói: “Mặn không chịu nổi!”.
Thiền sư bốc thêm một nắm muối nữa vung vào trong hồ, rồi lại bảo cậu đệ tử múc nước hồ lên uống thử.
Đệ tử uống xong nói: “Thật ngọt ngào tinh khiết”.
Thiền sư nói: “Những thống khổ trong đời giống như là muối vậy, mặn hay nhạt quyết định bởi vật chứa nó. Con nguyện làm một chén nước, hay làm một hồ nước đây?”
Chuyện ǵ rồi cũng sẽ qua đi, chỉ có cái tâm là vẫn c̣n lưu giữ, thay đổi tâm của ḿnh, sẽ được giải thoát khỏi những phiền muộn.
Lê Hiếu, dịch từ Cmoney.tw