Trong suốt 4 năm tại vị, cựu tổng thống Trump luôn sử dụng khẩu hiệu “America First” cho những chính sách của ḿnh. Theo ông, những người tiền nhiệm không quan tâm đến quyền lợi của nước Mỹ và người Mỹ, mà đưa ra những chính sách có lợi cho các quốc gia khác. Ông Trump cho rằng chỉ có ông mới quyết định đem lại lợi ích cho Hoa Kỳ.
Ngay sau khi bắt đầu nhận nhiệm vụ, tân tổng thống Biden đă ra hàng loạt các sắc lệnh hành pháp, đảo ngược nhiều chính sách của người tiền nhiệm như đưa Hoa Kỳ trở lại với hiệp định khí hậu Paris, trở lại với những liên minh quốc tế … Lănh đạo thiểu số Hạ Viện Kevin McCarthy (Cộng Ḥa) đă tuyên bố rằng những chính sách của tổng thống Biden là “America Last”, đặt quyền lợi của người Mỹ sau chót!
Có đúng sự thật (fact) là như vậy không?
Thật ra đây chỉ là ư kiến (opinion). Hai đảng Cộng Ḥa và Dân Chủ luôn có nhiều ư kiến trái ngược về cách điều hành đất nước. Đây là điều tốt cho nền dân chủ Hoa Kỳ, v́ người lănh đạo luôn luôn có phe đối lập là người giám sát, phản biện, nhờ vậy mà những chính sách của cả hai đảng khó có thể trở thành cực đoan một chiều. Và sau mỗi bốn năm, người dân Mỹ lại sẽ có tiếng nói qua lá phiếu để thay đổi lănh đạo. Khác với Việt Nam, lá phiếu của người Mỹ quyết định đảng nào sẽ điều hành đất nước.
V́ được bầu lên và truất phế bởi cử tri Mỹ, cho nên cả hai đang Dân Chủ và Cộng Ḥa đều đặt quyền lợi của người Mỹ lên trên hết, nhưng khác nhau về quan điểm. Thí dụ: đảng Dân Chủ cho rằng bảo vệ môi trường là quan trọng cho người dân Mỹ, c̣n đảng Cộng Ḥa cho rằng bảo vệ ngành sản xuất dầu khí, than đá của Mỹ là quan trọng hơn vấn đề môi trường… Không phải chỉ có tổng thống Trump mới “America First”. Và cũng không phải người nào “hô to khẩu hiệu” mới là người làm thực sự. “Không có ǵ quí hơn độc lập tự do” là khẩu hiệu được thấy khắp nơi ở Việt Nam, và người dân Việt Nam không phải v́ thế mà có được tự do, độc lập!
Vào năm 1972, khi vị tổng thống Cộng Ḥa viếng thăm chính thức Trung Cộng, gặp gỡ Mao Trạch Đông cũng v́ quyền lợi của nước Mỹ. Sau khi đă bắt tay được với Trung Cộng, Mỹ bỏ rơi Việt Nam Cộng Ḥa cũng là v́ quyền lợi của nước Mỹ. Và sau đó, các chính phủ Hoa Kỳ tiếp nối -cả Cộng Ḥa lẫn Dân Chủ- đều ủng hộ việc đầu tư, làm ăn với Trung Cộng cũng v́ quyền lợi của nước Mỹ.
Nhiều người ủng hộ tổng thống Trump cho rằng việc Mỹ viện trợ cho các quốc gia đang phát triển là lăng phí, nên đem tiền về chi tiêu cho người Mỹ. Thật ra quan điểm này không có cái nh́n sâu sắc, toàn diện về “viện trợ phát triển” của các quốc gia giàu có đối với các quốc gia nghèo. Viện trợ thường đi kèm với các chính sách về chính trị, ngoại giao kinh tế. Khi Úc viện trợ cho Việt Nam cây cầu Mỹ Thuận, nước Úc sau đó đă trở thành một nhà đầu tư, đối tác làm ăn lớn tại Việt Nam. Tương tự với Nhật, các dự án viện trợ cơ sở hạ tầng của Nhật tại Việt Nam đă tạo ra công ăn việc làm cho nhiều công ty Nhật, và các nhà đầu tư Nhật tại Việt Nam được hưởng nhiều lợi thế. Viện trợ của Mỹ cho các nước trên thế giới cũng không ngoài mục đích tương tự. Nhiều quốc gia Tây Phương đang báo động về việc Trung Cộng viện trợ cho các quốc gia nghèo và gây ảnh hưởng về chính trị, kinh tế đến các quốc gia này ra sao trong chiến lược bành trướng trên thế giới của ḿnh.
Nói tóm lại: “America First” hay “America Last” chỉ là ư kiến (opinon) theo đảng phái. Mỗi người dân Mỹ đều có ư kiến riêng về chính sách nào là có lợi hay có hại cho ḿnh, từ đó quyết định bầu chọn người lănh đạo.
Dân Việt