10/08/19
"Các người bỏ rơi chúng tôi" là những ǵ một chỉ huy cấp cao của lực lượng người Kurd gào lên với đối tác Mỹ khi biết Washington cho phép quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào khu vực.
Quyết định thổi bùng sự giận dữ
Trước b́nh minh ngày 7/10, một vị tướng Mỹ đă truyền những thông tin tệ hại cho người đồng cấp Syria trong một căn cứ quân sự ở đông bắc nước này. Theo đó, Mỹ sẽ cho lực lượng quân sự Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào khu vực. Đây chính là kẻ thù lớn của người Kurd, những đồng minh thân cận của Mỹ trong cuộc chiến Syria.
Theo một quan chức Mỹ và những nguồn thạo tin, Mazlum Kobani, chỉ huy lực lượng người Kurd, đă gào lên trong giận dữ rằng: "Các người bỏ rơi chúng tôi". Người Kurd chính là lực lượng chiến đấu chính giúp Mỹ chống lại IS trên lănh thổ Syria, cuộc chiến mà ông Trump đă tự hào tuyên bố là chiến thắng của Washington.
Việc ông Trump thông báo cho phép Thổ Nhĩ Kỳ tiếp quản một phần vùng đông bắc Syria đẩy người Kurd rơi vào một cuộc chiến mới. Thậm chí, nó c̣n làm thay đổi toàn bộ tiến tŕnh của cuộc nội chiến kéo dài 8 năm trên đất nước Syria.
Người Kurd gọi đây là hành động phản bội.
Bán mạng cho Mỹ trong cuộc chiến chống IS, người Kurd đang bị ông Trump phản bội trên đất Syria - Ảnh 1.
Trong khi đó, việc cho phép Thổ Nhĩ Kỳ mở rộng quyền kiểm soát ở một phần khác của miền bắc Syria có thể gây ra những đối đầu giữa quân đội của nhà lănh đạo Bashar al- Assad với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ. Syria đang được hậu thuẫn bởi Nga và Iran trong cuộc chiến chống lại IS và các lực lượng chống đối chính phủ.
Động thái này cũng khiến ảnh hưởng của Mỹ với khu vực bị hạn chế. "Mỹ vừa ném đi đ̣n bẩy cuối cùng mà họ có. Ngay cả khi Mỹ duy tŕ 1.000 quân ở Syria, tuyên bố của ông Trump tối muộn hôm 6/10 cho thấy Mỹ muốn rút tất cả các lực lượng của ḿnh khỏi khu vực", Dareen Khalifa, nhà phân tích cấp cao về vấn đề Syria, nhận định.
Sau khi IS nổi lên và kiểm soát một phần lănh thổ rộng lớn ở Syria, Mỹ đă phải hợp tác với nhóm dân quân người Kurd để chiến đấu chống lại IS. Cái bắt tay này diễn ra năm 2015. Các nhóm khác cũng tham gia liên minh này và thành lập Lực lượng Dân chủ Syria (S.D.F.), kiểm soát những vùng lănh thổ mà họ giải phóng khỏi tay IS. Về phần ḿnh, Mỹ chỉ duy tŕ lực lượng khoảng 1.000 người ở quốc gia này.
Chiến thắng IS, Chính quyền Trump coi S.D.F. là phương tiện tốt nhất để cạnh tranh ảnh hưởng với Nga và Iran trong khu vực. Lực lượng này cũng đóng vai tṛ lớn trong việc ngăn chặn sự hồi sinh của IS cũng như là một phần trong các cuộc đàm phán ḥa b́nh ở Syria.
Tuy nhiên, nếu S.D.F. ở đông bắc đất nước suy yếu, điều này có thể giúp ông Assad, với sự ủng hộ của Nga và Iran, dễ dàng đ̣i lại các vùng ảnh hưởng. Một cuộc xung đột mới với Thổ Nhĩ Kỳ có thể khiến người Kurd phân tán lực lượng và cho phép tàn quân IS bùng lên ở chính những vùng đất đă được giải phóng.
Cục diện khó lường trên đất Syria
Thổ Nhĩ Kỳ luôn phản đối S.D.F. hiện diện trên khu vực biên giới với nước này. Tổng thống Recep Tayyip Erdogan coi những chiến binh người Kurd là thành phần cốt lơi cho P.K.K, phong trào du kích người Kurd đă có nhiều thập kỷ chiến đấu chống lại Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Erdogan coi quyền lực trong tay người Kurd chính là mối đe dọa với Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong nhiều tháng, các nhà ngoại giao của Mỹ đă phải hoạt động cật lực để tránh Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân qua biên giới. Tuy nhiên, rơ ràng ông Erdogan không hài ḷng. Cuộc điện đàm giữa hai nhà lănh đạo Mỹ - Thổ vào ngày 6/10 đă khiến Nhà Trắng tuyên bố họ không hỗ trợ hay tham gia vào chiến dịch can thiệp vào Syria mà Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành. Nó có nghĩa là Nhà Trắng cũng không ngăn cản chiến dịch này.
Nói về quyết định này, ông Trump nhấn mạnh mối quan hệ đối tác của Mỹ với người Kurd chủ yếu phục vụ mục đích của chính người Kurd. "Người Kurd đă chiến đấu rất tốt nhưng họ được trả một số tiền lớn cũng như trang thiết bị, vũ khí để làm việc đó", Tổng thống Trump viết trên mạng xă hội.
Cơ hội cho Thổ
Ông Trump cũng tuyên bố không quan tâm đến mối xung đột giữa người Kurd với Thổ Nhĩ Kỳ bởi nó không phải mối quan ngại của Mỹ. "Đă đến lúc để chúng ta thoát khỏi cuộc chiến vô tận kỳ cục ngày. Nhiều lực lượng trong số họ chỉ là những bộ tộc. Hăy đưa binh sĩ của chúng ta về nhà", ông Trump viết.
Tuy nhiên, quyết định này cũng gây ra sự ngạc nhiên cho nhiều quan chức quân đội và ngoại giao Mỹ, những người trực tiếp thực thi các chính sách về Syria. Nó cũng gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ ngay chính những đồng minh cộng ḥa của ông Trump ở Washington. Trước phản ứng này, ông Trump cố gắng xoa dịu t́nh h́nh bằng cách đe dọa nếu Thổ Nhĩ Kỳ làm ǵ vượt quá giới hạn, "tôi sẽ xóa sổ hoàn toàn nền kinh tế của họ".
Về phần ḿnh, S.D.F. đưa ra những phản ứng mạnh mẽ. Việc mất 10.000 tay súng trong các cuộc chiến đấu chống IS cùng với Mỹ để rồi bị phản bội là sự cay đắng khó có thể nuốt trọn. Một người phát ngôn lực lượng S.D.F. nói rằng quyết định của ông Trump chính là sự hủy hoại niềm tin vào sự hợp tác giữa đôi bên trong cuộc chiến chống IS.
Sự hiện diện của Thổ Nhĩ Kỳ đặt ra câu hỏi lớn về tương lai khu vực. S.D.F. cảnh báo sự xuất hiện của Thổ Nhĩ Kỳ có thể khiến họ phải chuyển mục tiêu của ḿnh khỏi IS, vốn vẫn là mối đe dọa ở miền nam đất nước, để tự vệ chống lại Thổ Nhĩ Kỳ ở phía bắc. Từ bỏ mục tiêu đánh bại IS sẽ khiến mọi thứ đổ bể và đặt các lợi ích của Mỹ dưới tầm tấn công.
Tổng thống Trump đe doạ: "Tôi sẽ xoá sổ hoàn toàn nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ!"
Linh Anh
Theo NY Times
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
