Facebook và lời nói dối về Internet miễn phí

[june04]

Facebook cam kết cung cấp Internet miễn phí cho người dùng ở những khu vực khó khăn, nhưng thực tế lại đang tính phí hàng triệu USD mỗi tháng.

Zafar Iqbal, một giáo viên trung học 35 tuổi ở Muzaffarabad (Pakistan), đã đăng ký dịch vụ miễn phí của Facebook. Dữ liệu di động vốn là một khoản phí đắt đỏ nên dùng Facebook miễn phí giúp Iqbal giao tiếp trên mạng xã hội với chi phí thấp nhất có thể.

Sau khi một người bạn bị hết dung lượng kết nối Internet dù dùng Facebook ở chế độ miễn phí, Iqbal đã kiểm tra và phát hiện mình cũng gặp vấn đề tương tự. Anh bị mất khoảng 100 rupee (30.000 đồng) tiền dung lượng. "Ở nơi tôi đang sống, đây cũng là một khoản phí cao", anh nói.

Theo WSJ, Facebook thông báo hợp tác với các nhà cung ứng dịch vụ di động ở Pakistan, Indonesia và Philippines để triển khai phiên bản Facebook giới hạn, hỗ trợ người nghèo kết nối Internet và dùng một số dịch vụ trực tuyến mà không đòi hỏi dung lượng data. Nhóm người dùng mà Facebook nhắm tới trong chiến dịch này vốn chỉ dùng gói cước di động rẻ tiền để gọi điện.

Chủ một cửa hàng tiện lợi (bên phải) ở Muzaffarabad chuyển dữ liệu di động cho khách hàng. Ảnh: WSJ

Tuy nhiên, do "sự cố phần mềm", những người đáng lẽ dùng Facebook miễn phí lại bị tính thêm tiền. Facebook đã biết về vấn đề, nhưng chưa khắc phục trong nhiều tháng qua. Nhiều người chỉ phát hiện mình bị tính phí khi gói cước của họ cạn tiền. Theo ước tính của WSJ, các khoản phí dung lượng Facebook âm thầm trừ của nhóm này trị giá tổng cộng 7,8 triệu USD mỗi tháng.

Tài liệu nội bộ của Meta, công ty mẹ của Facebook, cho thấy họ đã nhận thức rõ tình trạng trên. Trong bản ghi chú tháng 10/2021, một nhân viên nói việc tính phí các dịch vụ mà Facebook thông báo miễn phí là "vi phạm nguyên tắc minh bạch". Theo một ghi chú nội bộ khác mà WSJ tiếp cận được, Meta nói sự cố này "có thể bỏ qua" vì đối tác của Facebook, tức các nhà cung cấp dữ liệu mạng di động, không bị ảnh hưởng mà còn có thêm tiền.

Tài liệu cũng cho thấy Meta nghĩ họ đang giúp các nhà mạng thay đổi thói quen của khách hàng, từ việc dùng dịch vụ trả trước sang gói hàng tháng kiểu phương Tây bằng cách cung cấp gói cước qua ứng dụng. Công ty và nhà mạng gọi đây là "khoản vay", người dùng sẽ được tính phí sau khi dùng dữ liệu.

Người phát ngôn của Meta cho biết đã nhận được phản hồi về vấn đề và đang tiến hành điều tra. Người này giải thích rằng khi đăng ký chế độ miễn phí, người dùng sẽ được thông báo họ bị tính phí nếu xem video. Tuy nhiên, không phải lúc nào thông báo này cũng hiển thị, khiến "sự cố" gia tăng trong vài tháng gần đây.

Chương trình Internet miễn phí được gọi là Facebook Connectivity - một trong những chiến lược giúp Facebook giữ mức tăng trưởng liên tục. Để thu hút người dùng mới, công ty đầu tư xây dựng các dịch vụ Wi-Fi, mở rộng cáp Internet đến khu vực mới và hợp tác với nhà cung cấp dịch vụ di động để mọi người có thể sử dụng miễn phí phiên bản băng thông thấp của Facebook và một số trang web khác.

Hồi tháng 8/2021, Facebook từng dự báo chương trình miễn phí Internet sẽ giúp họ có thêm 10,6 triệu người dùng mới hàng tháng trên toàn cầu trong nửa cuối năm 2021.