Mẹ Andy Huỳnh nói trong buổi concert kêu gọi từ thiện, quyên góp cho Andy Huỳnh: "Con tôi mang ḍng máu Việt 100%. Nên CSVN phải có trách nhiệm với cháu. Đừng ác độc như thế". Đây là 1 trong những lư do mà gia đ́nh Andy Huynh đang dùng để gây áp lực đến chính quyền VN yêu cầu Nga thả người.
Gia đ́nh Andy Huỳnh (từ bên trái sang là chị, mẹ và chú ruột) khóc lóc buồn bă tại buổi concert tại Garden Grove. Người thân Andy Huynh từng khuyên can anh này đừng sang nhưng v́ "tự do, dân chủ", không muốn nguời Ukraine phải tị nạn như những người miền Nam Việt Nam nên anh bất chấp tất cả và đi chiến đấu.
Mặc dù Đảng Cộng sản Việt Nam luôn cho rằng ‘kiều bào là bộ phận gắn bó máu thịt’ nhưng không có khả năng chính quyền Việt Nam sẽ có tác động ǵ đó đối với phía Nga về số phận của Andy Huỳnh.
Anh Andy Huỳnh, 27 tuổi, một trong hai cựu chiến binh Mỹ ở tiểu bang Alabama t́nh nguyện đi chiến đấu chống quân Nga ở Ukraine, đă bị phía Nga bắt giữ và chờ ngày bị đưa ra xét xử ở vùng lănh thổ ly khai thân Nga của Ukraine.
Cộng đồng người Việt ở Mỹ trên mạng xă hội đă có ư kiến kêu gọi chính quyền Việt Nam, vốn có quan hệ tốt đẹp với chính phủ của Tổng thống Nga Vladimir Putin, tác động với Moscow để cứu mạng Andy Huỳnh.
Việt Nam nằm trong số ít nước trên thế giới đă hai lần bỏ phiếu trắng và một lần bỏ phiếu chống các nghị quyết lên án hành động quân sự cũng như những vi phạm nhân quyền của Nga ở Ukraine.
Khúc ruột ngàn dặm?
Anh Nguyễn Tiến Trung, một cựu tù nhân chính trị hiện sống ở thành phố Hồ Chí Minh, nhận định rằng giải cứu cho anh Huỳnh ‘là cơ hội tốt để chính quyền Việt Nam làm điều mà họ tuyên bố lâu nay về Việt kiều là khúc ruột ngàn dặm’. “Chính quyền Việt Nam có quan hệ chặt chẽ với Nga về kinh tế-chính trị nên tôi nghĩ Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng mối quan hệ đó tác động với ông Putin để anh Andy Huỳnh được đối xử nhân đạo và được trả tự do,” anh Trung nói. Tuy nhiên, anh cũng thừa nhận đó là xét về mặt t́nh cảm chứ về mặt pháp lư th́ ‘chính phủ Việt Nam không có nghĩa vụ ǵ với anh Huỳnh v́ anh ấy là công dân Mỹ’. “Rất khó để Việt Nam can thiệp mặc dù tôi rất muốn điều đó,” anh nói và chỉ ra việc chính quyền làm khó dễ đối với ngay cả các thương phế binh Việt Nam Cộng ḥa đă già yếu, tàn tật và không gây nguy hại cho chế độ th́ nói ǵ đến giúp giải cứu anh Andy Huỳnh. “Khúc ruột ngàn dặm là chỉ khi nào Việt kiều về nước đầu tư làm ăn không nói ǵ về chính trị, c̣n những ai nói về dân chủ, nhân quyền th́ họ coi là thù địch,” anh Trung nói thêm.
CSVN đưa ra 3 lư do không cứu Andy Huỳnh: Nguyên văn>
Thứ nhất, Andy Huỳnh có quốc tịch Mỹ, không có quốc tịch Việt Nam. Mặc dù anh ta là người gốc Việt Nam nhưng Andy Huỳnh chưa bao giờ xem Việt Nam là nguồn cội của ḿnh. Andy Huỳnh có ông nội là ngụy quân, vượt biên sau ngày 30/4/1975 và luôn chống lại quê hương, đất nước này. Andy Huỳnh mang ḍng máu và tư tưởng của đám tàn dư VNCH ở hải ngoại, thù địch với Việt Nam. Việt Nam luôn xem người Việt Nam ở Hải ngoại là bộ phận không thể tách rời của dân tộc. Nhưng không bao gồm những kẻ chống phá đất nước. Việt Nam không chấp nhận những kẻ theo gót chân ngoại bang để chém vào Tổ quốc những vết chém ngang lưng kiểu VNCH trước 1975, và bây giờ chống lại đất nước!
Thứ hai, Andy Huỳnh là lính đánh thuê. Theo pháp luật quốc tế th́ những kẻ tham gia đánh thuê sẽ không được hưởng chế độ tù binh nếu bị bắt. Nếu có kêu gọi, van xin th́ chỉ chính quyền Hoa Kỳ mới là nơi để các người kêu gọi chứ không phải là Việt Nam. Vừa qua Hàn Quốc đă xét xử h́nh sự đối với một công dân của họ khi tham gia vào quân đội Ukraine để đối đầu Nga. Nhiều nước trên thế giới xét xử nghiêm khắc đối với công dân của nước họ khi tham gia quân đội nước ngoài.
Thứ ba, chẳng có lư nào những kẻ chống lại quốc gia, dân tộc, nơi nuôi dưỡng ḿnh mà lại đi kêu gọi Đảng, chính quyền can thiệp. Tự làm, tự chịu và đừng bao giờ giở cái thói ăn vạ vô lư như thế. Việt Nam không bỏ công dân của ḿnh ở lại phía sau. Nếu nói Andy Huỳnh là người gốc Việt nên Việt Nam phải có trách nhiệm th́ thật vô lư. Thử hỏi người Hoa Kỳ hiện nay có bao nhiêu phần trăm là người bản xứ? Cứ chiếu theo gốc gác để ăn vạ th́ chắc là nước Mỹ phải kêu cứu khắp thế giới. Hoa Kỳ là hợp chúng quốc, nơi có đủ mọi sắc tộc, đến từ hàng trăm quốc gia khác nhau.
“Ngay sau khi chiến tranh nổ ra, Andy thấy rất xúc động trước những tin tức mà cậu ấy thấy và thực sự cảm thấy muốn đi theo tiếng gọi để giúp đỡ những người mà cậu ấy thấy đang chịu đau khổ,” bà Darla Joy Black, mẹ của vị hôn thê của Andy Tai nói. Hai tuần sau khi tổ chức lễ đính hôn với Joy Black, con gái bà Darla, Andy Tai, sinh ra và lớn lên trong một gia đ́nh di dân Việt ở California, lên đường tới Ukraine ngày 8/4. Hơn hai tháng sau đó, gia đ́nh không có tin tức ǵ từ Andy Tai, cựu lính Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ nhưng không có kinh nghiệm chiến trường. Gia đ́nh bà Darla đă báo tin việc Andy Tai, 27 tuổi, mất tích ở Ukraine với các quan chức của tiểu bang Alabama, nơi Andy Tai sinh sống trong hai năm qua để được gần với vị hôn thê của ḿnh. Trong một thông cáo đưa ra hôm 15/6, Dân biểu Robert Aderholt đại diện Hạt 4 của Alabama cho biết ông đang giúp gia đ́nh Andy Tai t́m kiếm anh và gửi yêu cầu tới Bộ Ngoại giao cũng như Cục Điều tra Liên bang Hoa Kỳ.
Gia đ́nh bà Darla phản đối những ǵ mà Điện Kremlin nói về Andy Tai và Alex và cho rằng theo định nghĩa của Công ước Geneva, hai cựu binh Mỹ đang bị giam giữ “không phải là lính đánh thuê. “Họ là tù nhân chiến tranh,” bà Darla nói và khẳng định Andy Tai t́nh nguyện đi chiến đấu ở Ukraine và thậm chí bỏ tiền túi của ḿnh, hơn 6.000 USD, để đi chiến đấu với mục đích “giành lại tự do cho Ukraine.”.