Trò chuyện cùng 9x nhận bằng khen của Tổng thống Mỹ

[Hanna]

Nguyễn Ngọc Minh (SN 1994) đã chinh phục Tổng thống Mỹ bằng những nỗ lực trong học tập, đồng thời tự tin đứng lên làm chủ một dự án nghiên cứu về loài cá đặc trưng của Mỹ, thu hút nhiều sự quan tâm của cộng đồng nước bạn.

Thoải mái vì không hề biết tới sự tồn tại của giải thưởng

Được biết hiện em đang là du học sinh ở Mỹ. Tại sao em lại chọn con đường du học từ những năm học phổ thông chứ không cần chờ đến khi học đại học như các bạn khác?

Ước mơ của em là được học tập và nghiên cứu về khoa học. Và Mỹ là một đất nước có nhiều tiềm năng về cơ sở vật chất cũng như môi trường để em phát triển bản thân. Đi du học từ sớm cho em sự chuẩn bị kĩ càng hơn. Em học tại trường tư thục nội trú, một mô hình rất giống đại học Mỹ. Chưa kể về việc em có thể đăng ký học những môn học có trình độ tương đương với đại học và nhận được tín chỉ (AP Credit), em có thể vượt qua từ sớm những bỡ ngỡ về nền văn hóa và ngôn ngữ để thích nghi tốt hơn trong tương lai. Trải nghiệm của em giúp em tự tin hơn để bước vào cánh cửa đại học.Tấm bằng khen được Tổng thống Mỹ trao tặng có khiến em bất ngờ?

Tháng 5 vừa rồi em vừa được nhận Chứng nhận về thành tích học tập xuất sắc (Outstanding Academic Excellence) từ chương trình President's Education Awards Program của Tổng thống Mỹ. Đặc điểm của giải thưởng này hoàn toàn là do trường đề cử và em cũng rất bất ngờ khi nhận được thông tin tốt đẹp này. Đây là kết quả nỗ lực trong học tập bởi so với các bạn thì điểm trung bình môn của em khá tốt nên mới giành được vinh dự này.

Vinh dự đó được trao cho một học sinh người Việt Nam liệu có làm thay đổi cách nhìn cũng như quan niệm có phần mờ nhạt về con người Việt Nam không?

Thật ra em nhận được giải vào ngày gần cuối năm học, và các bạn đã biết về mình nên chỉ chúc mừng chứ hầu như không thay đổi gì cả, bởi bình thường em vốn giữ quan hệ hài hòa với học sinh Mỹ và học sinh quốc tế khác. Đặc điểm của ngôi trường em theo học rất đa dạng về thành phần học sinh, nên việc cởi mở là một yếu tố quan trọng khi sống và học tập ở môi trường này.

Em có cảm thấy vất vả khi thích nghi với phương pháp học tập ở Mỹ không?

Bí quyết học tập và rèn luyện của em là học những gì mình thích, và thích những gì mình học. Em không phải là người dành 5-7 tiếng một ngày ở bàn học, nhưng em cố gắng học tập trung và có hiệu quả. Em nghĩ điều này rất quan trọng. Sự tự giác làm cho em đào sâu hơn vào một môn học, hơn là chỉ ngồi làm bài tập vì em phải làm nó. Ở Việt Nam, phương pháp học của một số bạn khá thụ động, đó là đi học về làm bài, đi học thêm xong làm bài và ngày hôm sau lặp lại như vậy. Nhưng có bao giờ bạn tự hỏi vì sao mình đang học môn đó và môn học đó sẽ giúp ích gì? Nền giáo dục Mỹ khuyến khích học sinh học những gì mình thích, và khám phá các môn học thú vị khác nhau để chọn cho mình lĩnh vực yêu thích. Trường cho học sinh tự chọn môn mình học và cho nhiều không gian mở để thoải mái diễn đạt bản thân. Theo em, để học tốt ở Việt Nam, các bạn cần siêng năng. Ở Mỹ sự thông minh sẽ làm bạn giỏi, còn nếu bạn vừa thông minh vừa siêng năng bạn sẽ trở nên xuất sắc.

Dường như em còn là một người khá năng nổ trong các hoạt động ngoại khóa?

Em thích âm nhạc từ nhỏ, có lẽ do ảnh hưởng của bố em. Từ bé em đã sinh hoạt ở câu lạc bộ âm nhạc, đi học thanh nhạc và có tham gia đi diễn. Nhưng đến khi cấp 2 em vào học Ams thì do lịch học quá bận rộn và bị tai mũi họng mãn tính nên em bỏ học hát. Do việc luyện tập thanh nhạc bị ngắt quãng qua mấy năm nên ban đầu em không tự tin lắm, cho đến năm lớp 12 được bạn bè khích lệ em mới dám đi thử giọng. Việc vào câu lạc bộ tìm lại cho em một sở thích và cho em sự tự tin hơn vào bản thân.

"Nhân vật" được đặc cách làm nghiên cứu tại trường học

Ý tưởng về công trình nghiên cứu về một loài cá đặc trưng ở Mỹ của em được "thai nghén" từ bao giờ?

Em bắt đầu có ý tưởng từ cuối năm lớp 11 khi em "thai nghén" một dự án nghiên cứu cho riêng mình. Tuy nhiên bắt đầu vào lớp 12, em nói chuyện với thầy cô giáo trong trường, đặc biệt là tổ Khoa Học để xin phép cho em được "ngoại lệ" làm nghiên cứu trong trường. Em đã được tổ Khoa học đồng ý và còn giới thiệu em đến tiến sĩ Kevin Goff từ Viện Hải dương học, Bang Virginia để làm người hướng dẫn trực tiếp. Trường cung cấp cho em thiết bị và địa điểm để em thực hiện dự án. Đến đầu tháng 11 dự án bắt đầu tiến hành, sau gần 2 tháng lên kế hoạch và chuẩn bị ý tưởng cũng như kiến thức.

Để thực hiện dự án này, em có gặp khó khăn gì không?

Nghiên cứu của em có nhiều khó khăn hơn là thuận lợi. Đầu tiên là việc thiếu kiến thức về sinh thái cũng tạo ra một khó khăn không nhỏ. Mình có thế mạnh khoa học phân tử hơn là sinh thái học hay môi trường học. Điều này đòi hỏi mình phải dành nhiều thời gian tham khảo rất nhiều sách, đi đến tiệm cá nói chuyện với dân địa phương vì họ là người hiểu môi trường sống xung quanh hơn ai hết, đọc các thông tin liên quan đến sinh thái học, hải dương học trên mạng… Sau đó là các công việc thể chất như xách nước từ sông lấy mẫu cá từ sáng sớm hoặc tối khuya dù mình không hề biết bơi. Mình phải ổn định nhiệt độ, độ pH, phải thay nước cho cá ăn. Khi cá chết mình phải trực tiếp thu cá, mổ cá, rồi soi mẫu da dưới kính hiển vi để tìm mẫu nấm. Đồng thời khoảng thời gian 4 tháng làm nghiên cứu cũng là lúc em ứng tuyển đại học Mỹ và thi học kỳ nên cực kì bận rộn. Tuy nhiên em nhận được rất nhiều sự quan tâm ủng hộ từ thầy cô giáo trong trường cũng như các bạn học sinh.

Do đâu em - một học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường lại có ý định thực hiện công trình nghiên cứu khi còn ít tuổi như thế?

Em luôn nghĩ mình muốn trở thành một bác sĩ, nhưng em biết đó chỉ là những gì em nghĩ. Hồi ở Việt Nam, tuy là học sinh đội tuyển Sinh từ cấp 2 và chuyên Sinh, nhưng phần lớn kiến thức rất sách vở. Theo em khoa học là một ngành ứng dụng, em có thể học hỏi được rất nhiều từ quan sát và thực hành. Em nghĩ là em có thể, nên em muốn thử sức bản thân mình trong lĩnh vực hoàn toàn xa lạ (Sinh thái học) này.

Em nhận được sự ủng hộ và trợ giúp như thế nào từ thầy cô và bạn bè?

Thầy cô luôn tận tâm chỉ bảo, giúp đỡ em trong quá trình học tập và nghiên cứu. Cô giáo dạy Sinh còn cho em nhiều thời gian rảnh, thoải mái ra vào phòng thí nghiệm cuối tuần hay cuối ngày. Có những lúc em ở phòng lab từ 7h đến 23h, cô giáo là người đã mua bữa trưa đến phòng lab cho em. Ví dụ như tiến sĩ Goff, tuy không phải giáo viên trong trường nhưng ông luôn dành thời gian lái xe đến trường để gặp gỡ nói chuyện và chia sẻ với em, cùng em ra đầm lấy mẫu cá và mẫu cỏ, thỉnh thoảng giúp em xách nước rửa bể những công việc nhỏ nhặt như vậy…

Tại sao em lại chọn loại cá common killifish (Fundulus heteroclitus) và cá tuế (Cyprinodon variegatus) chỉ có ở Mỹ mà không phải một loài nào khác?

Đây là 2 loài cá rất phổ biến trong các thí nghiệm sinh thái vì chúng có khả năng thích ứng tốt với những thay đổi đột ngột về nhiệt độ, độ pH hay độ cặn của nước. Dự án của em đã kết thúc và đạt được kết quả tốt đẹp. Tiến sĩ Goff đã giúp em phân tích mẫu thí nghiệm và cho chỉ số chính xác cao.

Sở thích độc từ bút bi nước

Em chia sẻ một chút về sở thích vẽ bằng bút bi nước?

Em hay dùng bút bi nước để vẽ vì em nghĩ đó hoàn toàn là những gì em cảm nhận được, những gì có trong đầu tại thời điểm đó. Em nghĩ vẽ với bản thân em là sự sáng tạo, không có rào chắn nên em luôn để cảm xúc của mình được tự do. Tất cả tác phẩm của em phần lớn liên quan đến âm nhạc em nghe và tâm trạng lúc đó hoặc những chủ đề về thiên nhiên. Tác phẩm em thích nhất có lẽ liên quan đến mẹ, vì em nghĩ đến mẹ vào thời điểm đặt bút vẽ. Mẹ em tên là Liên và em đã để đóa sen vào trung tâm bức vẽ.
vnn